گروه هماهنگی عدالت انتقالی افغانستان در نامه‌ای سرگشاده از اعضای کمیته ششم سازمان ملل متحد خواسته است که آپارتاید جنسیتی را به عنوان جنایت علیه بشریت در کنوانسیون منع و مجازات جنایت علیه بشریت که در این کمیته تحت بحث قرار دارد، جا بدهند.
این گروه – که در سال ۲۰۰۸ در افغانستان تاسیس شد و سازمان‌های حقوق بشری و کارشناسان و فعالان عدالت انتقالی عضویت آن را دارند - روز جمعه ۲۹ مارچ (۱۰ حمل) این نامه را با رسانه‌ها شریک کرد که در آن به وضعیت ناراحت‌کننده تبعیض جنسیتی در افغانستان اشاره شده است.
در این نامه آمده است: "تفکیک و تبعیض سیستماتیک و نهادینه شده علیه زنان و دختران افغان توسط یک رژیم زن ستیز حاکم [طالبان] با هدف حفظ رژیم به سطح هشدار رسیده است و به شدت بر حقوق زنان برای تحصیل، اشتغال، آزادی حرکت، آزادی بیان، دسترسی به عدالت و دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی تاثیر گذاشته است".
بر بنیاد نامه گروه هماهنگی عدالت انتقالی، این وضعیت وخیم نه تنها اصول برابری جنسیتی و عدالت، بلکه ساختار بشریت را نیز تضعیف می‌کند.
در این نامه از درخواست گنجانیده شدن آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت در کنوانسیون تحت بحث کمیته ششم ملل متحد دفاع شده و گفته شده است که این اقدام یک امر ضروری است و به عنوان یک گام اساسی در تایید و رسیدگی به نقض شدید حقوق بشر که زنان و دختران روزانه در بسیاری از کشورها، به ویژه افغانستان با آن روبرو استند، عمل خواهد کرد.
به باور عدالت انتقالی، این اقدام به طور قابل توجهی به مدافعان، بازماندگان و نهادهای پاسخگویی، قدرت می‌دهد تا اقدامات قاطعی را علیه عاملان تبعیض و خشونت مبتنی بر جنسیت انجام دهند و از پاسخگویی و عدالت برای بازماندگان اطمینان حاصل کنند.
این گروه معتقد است که گنجانیدن آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت پیامی قوی به جامعه جهانی می‌فرستد و بر ماهیت غیرقابل تحمل تبعیض و خشونت مبتنی بر جنسیت و عزم جامعه بین‌المللی برای مبارزه با همه اشکال تبعیض و خشونت، صرف نظر از اینکه کجا اتفاق می‌افتد یا بر چه کسی تاثیر می‌گذارد، نیز تاکید می‌کند.
در نامه آمده است: "ما از کمیته ششم سازمان ملل می‌خواهیم که این درخواست را به عنوان یک موضوع فوری در نظر بگیرد و تمام اقدامات لازم را برای گنجاندن آپارتاید جنسیتی در پیش‌نویس مورد بحث کنوانسیون به عنوان جنایت علیه بشریت انجام دهد. با انجام این کار، می‌توانیم به طور جمعی اطمینان حاصل کنیم که حقوق و حیثیت افراد، از جمله زنان و دختران، بیشتر محافظت می‌شود و راه را برای جهانی عادلانه‌تر و عادلانه‌تر هموار می‌کند".
گروه هماهنگی عدالت انتقالی افغانستان در حالی این خواست را مطرح کرده است که قرار است بحث در مورد این موضوع در ماه اپریل در کمیته ششم سازمان ملل متحد آغاز شود.
قبل از این نامه، دیدبان حقوق بشر نیز درخواست کرده بود که آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت شناخته و در کنوانسیون گنجانیده شود.
هیدر بار، مسوول بخش حقوق بشر و حقوق زنان در سازمان دیدبان حقوق بشر، طالبان را مسبب یکی از جدی‌ترین بحران‌ها در قبال تخطی از حقوق زنان در جهان تلقی کرده است.
شورای حقوق بشر ملل متحد نیز در گزارشی گفته است که وضعیت حقوق بشر در افغانستان رو به وخامت نهاده و طالبان در حمایت از حقوق بشر ناکام بوده اند.
تبعیض سیستماتیک جنسیتی از سوی طالبان، فرهنگ معافیت از مجازات، گسترش افسردگی و خودکشی در میان زنان و دختران، افزایش ازدواج‌های اجباری، آموزش زنان و دختران، بحران انسانی و نیازمندی‌های شدید به کمک‌های بشردوستانه از مواردی بود که در گزارش بازتاب یافته است.
اما مقامات طالبان پیش از این به کرات مدعی شده اند که حقوق شهروندان افغانستان به ویژه حقوق زنان و دختران در چوکات "شریعت" تامین است.