در جریان شش ماه گذشته بیش از ۴۰ هزار افغان به گونه اجباری از کشور ایران به افغانستان اخراج شده اند.
ریاست امور مهاجرین و عودت کنندگان ولایت هرات می‌گوید که این تعداد از مهاجرین افغان که در بین شان زنان و کودکان بی‌سرپرست نیز حضور دارند، تنها از بندر اسلام قلعه به ولایت هرات رد مرز شده اند.
طبق این ریاست، روزانه بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ مهاجر افغان تنها از مرز اسلام قلعۀ هرات به اجبار از سوی مقام‌های ایرانی رد مرز می‌شوند، که این افراد جدا از مهاجرینی اند که از سرحد ولایت نیمروز به خاک افغانستان اخراج می‌شوند.
احمد جاوید نادم رئیس این اداره در هرات می‌گوید، این مهاجرین عمدتاً به دلیل نداشتن مدارک قانونی، گشت و گذار و کار در کشور ایران از سوی پولیس نیروی انتظامی دستگير و به افغانستان اخراج می‌شوند.
آقای نادم می گوید حتی در بین این مهاجرین اخراجی، نوجوانان و زنان بی‌سرپرست نیز حضور دارند که نگران کننده است.
نادم می گوید "کسانی که به اجبار رد مرز شده اند شامل ۳۸۰ خانواده می شوند و تعداد مجردها ۳۷ هزار و ۱۱۰ نفر هستند، از بین اینها یک هزار و ۸۰ طفل هستند، ۳۹۶ مریض هستند و ۴۱ خانم تنها را داشتیم که رد مرز شده بودند".
شماری از این مهاجران اخراجی از رفتار نادرست مقام‌های ایرانی سخن می‌زنند و می‌گویند کارفرمایان و سربازان ایرانی بیشتر دارایی شان را از آنها گرفته اند.
علیرضا مهاجر افغان می گوید کسی هم که مدرک دارد، مدارکش را می گیرد و بعد از پاره کردن به او می گوید تو افغانی برای چی به ایران آمدی.
عکس آرشیف
محمد دیگر مهاجر اخراجی از ایران می گوید ما سه ماه و نیم آنجا کار کردیم، نه تنها حقوق ما را نداد بلکه کارفرما به ماموران زنگ زد و آمدند ما را گرفتند.
محمد رفیق شهیر، نماینده پیشین مردم هرات در پارلمان می‌گوید، کشورهای همسایه افغانستان همواره برای رسیدن به اهداف سیاسی خود و امتیازگیری از حکومت افغانستان در فصل‌های مختلف از اخراج مهاجرین افغان به عنوان اهرم فشار استفاده می‌کنند.
شهیر می گوید "بحث خروج مهاجرین از هر دو کشور همسایه برنامه های سیاسی است که در بعضی موارد این دولت ها در قبال برنامه های سیاسی که دارند فشار می آورند بالای مهاجرین و از این نقطه می خواهند که بالای حکومت افغانستان فشار بیاورند. ما در این اواخر نشانه هایی را می بینیم که نارضایتی های جمهوری اسلامی ایران از سیاست های دولت افغانستان است".
مقام های محلی هرات نیز تا حدی این موضوع را تایید می‌کنند.
اما جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات می‌گوید که کمیسیون سه جانبه میان افغانستان، ایران و کمیشنری سازمان ملل متحد در امور مهاجرین؛ برای جلوگیری از روند اخراج اجباری مهاجران افغان از ایران تلاش می‌کند.
جیلانی فردها می گوید "صلاحیت تصمیم گیری در این رابطه به کمیسیون سه جانیه افغانستان، ایران و کمیشنری ملل متحد داده شده است و ما هم بارها مشکلاتی که متوجه شهروندان بوده از طریق این کمیسیون رسیده گی کریم و حالا هم اگر مشکل جدی باشد مقام ولایت هرات آن را از طریق وزارت امور مهاجرین پیگیری خواهد کرد".
خواستیم تا در این مورد نظر مقام های ایرانی در ولایت هرات را نیز با خود داشته باشیم اما آنها حاضر به پاسخگویی نشدند.
نگرانی از افزایش اخراج اجباری مهاجرین افغان از ایران در حالی شدت گرفته که در جریان شش ماه اخیر بیش از ۷۷ هزار مهاجر افغان به طور داوطلبانه نیز از ایران به افغانستان بازگشته اند.