اگر جان کری وزیر خارجۀ ایالات متحده امریکا بتواند به معاملۀ هسته یی با ایران دست یابد، این یگانه دستآورد بزرگ سیاسی در چند دهه حیات سیاسی وی خواهد بود.
شکست در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۴ ایالات متحده، نداشتن بنای تقنینی با وصف ۲۸ سال کار در سنا و ناکامی در ایجاد صلح میان فلسطین و اسرائیل، چهرۀ آقای کری را به صفت یک سیاستمدار بدون کدام موفقیت بزرگ ترسیم می کند.
جان کری ۷۱ ساله انرژی زیادی را برای آنچه توافق تاریخی با ایران خوانده می شود به خرج داده است. هزاران کیلومتر مسافت را باربار پیموده و ده ها نشست با همتایان ایرانی خود داشته است.
قرار است آقای کری پیش از مهلت ۳۰ جون برای شرکت در آخرین مرحلۀ گفتگوهای احتمالاً نهایی در مورد برنامۀ هسته یی ایران به اتریش سفر کند.
مقام های دخیل در مذاکرات هسته یی ایران می گویند که شکل مذاکرات کری با همتایان ایرانی وی توأم با انعطاف پذیری تاکتیکی و گاهی هم ایستادگی عاری از مروت بوده است.
دیپلومات مشتاق به معامله
با اینحال از دید شماری از منتقدان، آقای کری برخی قواعد قدیمی مذاکره را زیرپا کرده است و اساساتی را که وندی شرمن مذاکره کنندۀ امریکایی رعایت می کرد، زیر سوال برده است.
به باور منتقدانی چون ریچارد آرمیتیج، معاون پیشین وزارت خارجۀ امریکا در حکومت جورج بش، آقای کری می توانست به عوض دیدارهای منظم با مقام های ایرانی، تماس خود را به صفت گزینۀ نهایی نگه دارد. منتقدان همچنان می گویند که آقای کری نوعی حس اشتیاق برای رسیدن به یک معامله را از خود بروز داده است.
کری و ظریف چندین بار دیدار رو در رو با هم داشته اند
اما طرفداران رویکرد دیپلوماتیک آقای کری می گویند که هیچ کسی برای رسیدن به توافق از این بیشتر تلاش نخواهد کرد. آنان استدلال می کنند که تلاش های ناموفق آقای کری برای پایان بخشیدن جنگ داخلی سوریه یا حل منازعه میان فلسطینان و اسرائیل نشان می دهد که او برای حل بزرگترین مشکلات، مایل به پذیرش خطر ناکامی است.
عزم و ارادۀ کری را برای موفقیت مذاکرات می توان از برنامه ریزی سفر های وی درک کرد. در شش ماه گذشته، وزیر خارجۀ ایالات متحده با جواد ظریف همتای ایرانی اش در ژنیو، پاریس، داووس، لوزان، مونترکس، مونیخ و نیویارک دیدار کرده است.
در معامله میان ایران و غرب، تهران باید فعالیت های هسته یی خود را در ازای رفع تحریم های غرب متوقف کند. بربنیاد تفاهمی که در اپریل سال روان صورت گرفت، اختلافات عمده در این زمینه میان شش قدرت جهان و ایران باقی است.
سیاستمدار بی باک
جان کری در سال ۲۰۱۳ پس از نزدیک به سه دهه کار در سنای امریکا، به صفت وزیر خارجۀ ایالات متحده گماشته شد. کسانیکه از نزدیک با آقای کری کار کرده اند، او را به عنوان سناتور مایل به پذیرش وظایف پیچیده معرفی می کنند، شخصی که هر از گاه رسیدگی به موضوعات مشکلی را عهده دار می شود که گاهی ناکامی آن به کلی مشهود می باشد.
به دنبال انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که سال گذشته آن کشور را به لبۀ پرتگاه بحران سیاسی کشاند، جان کری پس از چندین دیدار با محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله توانست حکومت وحدت ملی را با مشارکت هر دو نامزد شکل دهد.
یکی از همکاران نزدیک آقای کری که نخواسته است نامش فاش شود به خبرگزاری اسوشیتد پرس گفته است که این سیاستمدار کهن سال ماموریت هایی را دوست دارد که انتهای شکوهمند داشته باشد. او گفته است که کری "نهنگی است که نمی تواند شنا را متوقف کند."
به هر حال منتقدان و حامیان آقای کری می گویند که با وصف ناکامی های گذشته، معامله با ایران میراث بزرگ دیپلوماسی کری خواهد بود.