ملاقات ایران با سه کشور اروپایی در مورد برنامهٔ هسته‌ای تهران

گوشه‌ای از تاسیسات هسته‌ای نطنز ایران

قرار است نمایندگان ایران تا یک روز دیگر با هیات‌های فرانسه، آلمان و بریتانیا در حالی در مورد برنامهٔ هسته‌ای تهران ملاقات کند که این سه کشور یکجا با ایالات متحده از قطعنامهٔ ادارهٔ بین‌المللی انرژی اتمی حمایت کردند که ایران را به خاطر عدم همکاری با این اداره محکوم کرده است.

سرزنش هفتهٔ گذشته این اداره باعث واکنش جدی تهران شد، اما مقامات ایران از آن زمان تمایل خود را برای تعامل با سایر جوانب، قبل از بازگشت دونالد ترمپ، ریس جمهور منتخب ایالات متحده به قدرت، اعلام کرد. ترمپ خواستار پالیسی "اعمال فشار حد اکثر" بر ایران است.

مجید تخت روانچی، معاون وزارت خارجهٔ ایران، قرار است در مذاکرات روز جمعه از ایران نمایندگی کند. تخت روانچی قبل از این ملاقات با انریکه مورا، معین منشی عمومی اتحادیه اروپا در بخش پالیسی خارجی، ملاقات خواهد کرد.

هفته گذشته، هیات ۳۵ عضوی مدیریت اداره انرژی اتمی ملل متحد، قطعنامه یی را تصویب کردند که در آن، ایران را به دلیل عدم همکاری در مورد برنامهٔ هسته‌ای آن کشور محکوم کرد.

این قطعنامه از سوی فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده ارایه و با مخالفت جدی ایران مواجه شد. ایران در واکنش به این قطعنامه اعلام کرد که "سانترفیوژهای تازهٔ پیشرفته" را نصب می‌کند که برای افزایش ذخایر یورانیوم غنی سازی شده طراحی شده است.

ایران برای ملاقات با سه کشور اروپایی در حالی ابراز آمادگی کرده است که به بازگشت دونالد ترمپ، رییس جمهور منتخب ایالات متحده به قدرت، چند هفته بیشتر باقی نمانده است.

خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا) گزارش داده است که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در مورد این نشست بین معاونان وزیران خارجه ایران، فرانسه، آلمان و بریتانیا، بیان داشت که این ملاقات "در ادامه گفت ‌وگوهای انجام شده با آنها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویارک" صورت می‌گیرد.

بقایی اضافه کرد که در این دور گفتگوها افزون بر بحث در مورد برنامهٔ هسته‌ای ایران، روی طیفی از موضوعات منطقه و جهان به شمول "فلسطین و لبنان" صحبت خواهد شد.

ترمپ در ماه می ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه از توافق هسته‌‌ای ایران بیرون شد. توافق هسته‌ای موسوم به برجام در سال ۲۰۱۵ میلادی میان ایران و گروه پنج بر علاوه یک که شامل ایالات متحده، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان می شود، امضا شد.

بر اساس این توافق، کشور‌های غربی به ویژه ایالات متحده برخی تعزیرات بر ایران را لغو کردند و در عوض، تهران فعالیت برنامه هسته‌ای خود به ویژه غنی سازی یورانیم را محدود کرد.

ایران، برای تلافی کردن خروج ایالات متحده از این موافقتنامه، همکاری خود را با این توافق کاهش داد و غنی سازی یورانیوم را تا ۶۰ فیصد افزایش داد که معادل ۹۰ فیصد مورد نیاز برای ساخت بم اتم می‌باشد. اما تهران همواره، تلاش برای تولید تسلیحات هسته‌ای را رد کرده است.

مصطفی شیرمحمدی، تجلیل گرسیاسی، می‌گوید که هدف تهران از نشست روز جمعه، اجتناب از سناریو "فاجعه مضاعف" است که در آن ایران می‌تواند با تجدید فشارها از سوی هر دو -ترمپ و کشور های اروپایی- مواجه شود.

محمدی می‌گوید که حمایت از ایران بین کشور های اروپایی، متعاقب اتهامات مبنی بر فراهم آوری کمک نظامی از سوی ایران به روسیه در جنگ اوکراین، کاهش یافته است.

ایران این اتهامات را رد کرده و امیدوارست که روابط را با اروپا با حفظ موضع قاطعانه خود، بهتر سازد.

برنامه هسته‌ای ایران به اواخر دهه ۱۹۵۰ و زمانی باز می‌گردد که ایالات متحده که در آن زمان یک متحد ایران بود، یک موافقتنامه همکاری های مدنی را با محمد رضا شاه پهلوی، پادشاه وقت ایران، به امضا رسانید.