حکومت ایران طرح جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده مبنی بر ایجاد یک ایتلاف متشکل از سیستمهای دافع هوای کشورهای شرق میانه برای مقابله با تهران را "تهدید" خواند.
انتظار میرود که رییس جمهور بایدن در جریان سفراش با رهبران کشورهای منطقه در مورد این طرح بحث و گفتگو کند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی قصر سفید سه روز پیش گفته بود که "همکاری بیشتر" در مسایلی مانند دفاع هوایی، به ویژه برای مقابله با تهران، در اجندای سفر جو بایدن به اسراییل و عربسستان سعودی قرار دارد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجۀ ایران شام شنبه نهم جولای (۱۸ سرطان) گفت: "طرح این موضوع تحریکآمیز بوده و جمهوری اسلامی ایران به این اظهارات از منظر تهدید علیه امنیت ملی و منطقهای نگاه میکند.
آقای کنعانی افزود: "تلاش برای ایجاد نگرانیهای جدید امنیتی در منطقه، نتیجهای جز تضعیف امنیت مشترک منطقهای و تامین منافع امنیتی رژیم صهیونیستی [اسراییل] نخواهد داشت و نمیتوان با فریبکاری و ترویج ایران هراسی، حاشیه امنی برای رژیم صهیونیستی ایجاد کرد.
قرار است رییس جمهور بایدن پس از احراز تصدی ریاست جمهوری ایالات متحده، برای نخستین بار روز چهارشنبه به شرق میانه سفر کرده و با رهبران اسراییل و عربستانی سعودی و نیز شماری از کشورهای دیگر چون مصر، عراق و اردن دیدار کند.
ایالات متحده و کشورهای متحد عرب حاشیۀ خلیج، ایران را متهم میکنند که با برنامۀ میزایلهای بالستیکی خود منطقه را بی ثبات کرده و نیز ملیشهها را در کشورهای مختلف منطقه تسلیح، تجهیز و حمایت میکند.
آقای کربی گفت: "ما به کار در زمینۀ ایجاد چارچوب و قابلیتهای ادغام شدۀ دفاع هوایی در سراسر منطقه [شرق میانه] ادامه میدهیم...تمام منطقه از ناحیۀ ایران و قابلیتهای رو به رشد و فزایندۀ میزایلهای بالستیکی آن کشور نگرانی دارند."
اما به گفتۀ سخنگوی وزارت خارجۀ ایران، واشنگتن "صرفاً با هدف ایران هراسی و اختلاف افگنی میان کشورهای منطقه" این موضوعات را مطرح میکند. کنعانی افزود: " هرگونه زمینهسازی برای افزایش حضور و نقشآفرینی آمریکا در سازوکارهای امنیت منطقهای، دستاوردی جز ناامنی، بیثباتی و گسترش تروریزم در سطح منطقه به دنبال نخواهد داشت."
تا هنوز جزییات کامل این طرح فاش نشده است، اما پیش از این خبرگزاری رویترز از قول چند مقام آگاه گزارش داده بود که کشورهای شامل در ایتلاف منطقهای دفاع هوایی، سیستمهای دافع هوای خود را از طریق ارتباطات الکترونیکی از راه دور هماهنگ میکنند.
به گفتۀ این منابع، بر اساس این توافق شبکهای از رادارها، ردیابها، و رهگیرها میان عربستان سعودی، عمان، کویت، بحرین، قطر، امارات متحده عرب، عراق، اردن و مصر با بهرهگیری از تکنالوژی اسراییل و پایگاههای نظامی امریکا ایجاد خواهد شد.
با اینحال، به نظر میرسد که شماری از کشورهای عرب در شرق میانه، به ویژه عراق، قطر و کویت، حاضر به مشارکت در چنین طرحی نباشند.
عراق به عنوان یک کشور با اکثریت عرب، تحت نفوذ عمیق شبهنظامیان و سیاستمداران شیعۀ وابسته به ایران است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، عربستان و امارات نیز جهت حفظ روابط شکنندۀ خود با ایران، در این زمینه با احتیاط عمل میکنند.
دولت امارات اعلام کرده است که عضو هیچ پیمان نظامی منطقهای علیه هیچ کشور خاصی نمیشود و اطلاعی از برگزاری هیچگونه مذاکرات رسمی ندارد.
طرح ایجاد ایتلاف جدید برای مقابله با ایران در حالی مطرح میشود که مذاکرات برای احیای توافق هستهای ایران از ماه مارچ به اینسو با بنبست روبرو شده است.
قطر در ماه جون مذاکرات غیرمستقیم میان ایالات متحده و ایران را زمینه سازی کرد تا روند مذاکرات احیای توافق هستهای ایران را دوباره سمت و سو دهد، اما آن مذاکرات نیز بدون هیچگونه انکشافی، متوقف شد.
در تهیه این مطلب از گزارشهای خبرگزاریهای فرانسپرس و رویترز استفاده شده است.