تحلیلی بر اختلاف شدید رهبران ایران در پی آزمایشات راکتی

آزمایش راکت های بالستیک توسط ایران، موجب دو مشکل عمده شده است. اول، افزایش تشنج میان رهبران ارشد ایران و دوم واکنش جامعه بین المللی در قبال این آزمایشات.

آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران، روز چهارشنبه در میان شماری مداحان گفت کشور های مخالف رژیم ایران از هر روش به شمول تعزیرات اقتصادی و تهدید نظامی در مقابل جمهوری اسلامی استفاده می کنند، بنا بر این، ایران نیز در همه زمینه ها توانایی مقابله و دفاع داشته باشد.

سخنان خامنه ای پس از آن بیان شد که اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور پیشین ایران، در صفحۀ تویتر خود نوشت که "دنیای فردا، دنیای گفتمان هاست—نه دنیای راکت ها."

آقای خامنه ای به صورت واضح گفت کسانی که در داخل ایران به صورت آگاهانه مخالف برنامه راکت های بالستیک اند، مرتکب خیانت شده اند، به نظر میرسد که اشاره آقای خامنه ای به آقای رفسنجانی باشد.

علی نوری زاده، رئیس مطالعات ایران و عرب مستقر در لندن، می گوید هر فردیکه در ایران طرفدار اصلاحات و خواهان بهبودی روابط با جامعه بین المللی باشد، تندروان مثل خامنه ای آنان خائن تلقی می کند.

آقای نوری زاده گفت "اصلاح طلبان و اکثریت مردم ایران، زندگی بهتر و روابط دوستانه جهان می خواهند، ولی قدرت در دست شان نیست. وقتی سپاه پاسداران هر صدای را سرکوب می کند؛ شما امروز دیدید که آقای خامنه ای، منتقد را خائن قلمداد کرد."

به باور آقای نوری زاده، ایران با آزمایش راکت های بالستیک، مرتکب اشتباه شده است و این اقدام، نتایج را در قبال خواهد داشت.

نوری زاده افزود "به طور کامل تخطی صورت گرفته است. همین حال آشکار است که جمهوری اسلامی خطا کرده است. راکت های مثل شهاب ۳، قادر به حمل سر گلوله های هسته یی را دارد. بنا بر این، طبیعی است که از جامعه بین المللی، این اقدام مغایر تعهدات جمهوری اسلامی است."

جنبۀ سیاسی و نظامی

شماری از کارشناسان روابط بین المللی مثل محسن میلادی، استاد در پوهنتون فلوریدا جنوبی، به این باور است که راکت بالستیک برای ایران از اهیمت بالای نظامی برخوردار است.

آقای میلانی در مورد گفت "آمازیش راکت های بالستیک سیاسی نیست، بلکه موضوع نظامی است بخاطریکه بر عکس مسئلۀ برنامۀ اتمی ایران که در دکترین نظامی ایران جای نداشت، راکت های بالستیک در دکترین نظامی و دفاعی ایران، جایگاه مهم و پر اهمیت دارد."

بنا بر این، به گفتۀ آقای میلانی، مقامات تهران در مقابل خواست های کشور های غربی در این مورد کوتاه نخواهد آمد.

در همین حال، بن کی مون، سرمنشی ملل متحد، گفته است که آزمایش راکت های بالستیک، موجب نگرانی در شورای امنیت ملل متحد شده است.

بن کی مون می گوید "بر خلاف توافق، حالا ایران راکت های بالستیک را آزمایش کرد. این آزمایش موجب ایجاد نگرانی شده و یک هشدار است. اما این مربوط شورای امنیت ملل متحده است تا تصمیم بگیرد که چگونه تعزیرات و اقدامات در مقابل این آزمایشات روی دست بگیرد. موضوع شورای امنیت ملل متحده به بررسی خواهد گرفت که آیا آزمایش راکت های بالستیک تخطی از فیصله نامه های شورای امنیت است یا خیر؟"

اما تا چه اندازه احتمال وضع تعزیرات شورای امنیت در شرایط کنونی مساعد است؟ به باور آقای میلانی، با در نظر داشت وضیعت فعلی که شماری زیادی از کشور های غربی در صدد سرمایه گذاری در ایران استند، احتمال وضع تعزیرات از طریق شورای امنیت ملل متحد، بعید به نظر میرسد. روسیه نیز مخالفت خواهد کرد.

آقای میلانی در مورد گفت "تا آنجائیکه اطلاع دارم، روسیه گفته است که با هر نوع تحریم مخالفت خواهد کرد و اگر مخالفت بکند، از حق ویتو بر خوردار است. بنا بر این، تحریم های بین المللی بالای ایران، اعمال نخواهد شد."

آقای خامنه ای تاکید کرده است که هر گاه ایران در مقابل کشور های قدرتمند تنها به دنبال مبادلات اقتصادی برود و توان دفاعی نداشته باشد، به گفته او حتی کشور های کوچک نیز ایران را تهدید خواهند کرد.

اختلافات جدی رهبران ایران

به باور کارشناسان، در پهلوی اختلافات حکومت ایران با کشور های غربی، اختلافات جدی میان گروه های تندرو و اصلاح طلب در ایران از سال ها به این سو ادامه داشته است.

اما به گفته تحلیلگران چون نوری زاده، اصلاح طلبان و مردم ایران به طور عموم قادر نیستند تا در برابر موقفگیری های تندروان، مقاومت کنند.

آقای نوری زاده گفت زندان های ایران پُر از کسانی است که برای بهبود زندگی مردم در مقابل اقدامات افراطی مقامات ایرانی حرف به زبان آوردند.

ایالات متحدۀ امریکا و و متحدان اروپایی آن – بریتانیا، فرانسه و آلمان - در نامۀ مشترک به سرمنشی ملل متحد، آزمایش های اخیر راکت‌های بالستیکی ایران را نقض قطعنامۀ شورای امنیت خوانده است.

خبرگزاری رویترز که به نسخۀ از این نامه دسترسی یافته است با نشر گزارش ویژه گفته است که راکت‌های ایران که اخیراً آزمایش شد دارای قدرت حمل سرگلولۀ هسته‌ای بوده و "در تناقض" با قطعنامۀ ۲۲۳۱ شورای امنیت است.

سپاه پاسداران ایران به تاریخ ۱۹ حوت دو راکت بالستیکی را آزمایش کرد که روی یکی آن به خط عبری نوشته شده بود "اسرائیل باید از نقشۀ جهان محو شود. "این اقدام که با واکنش جهانی روبرو شد.

ایران گفته است این آزمایش ها جنبه دفاعی داشته و هیچکدام از راکت ‌ها قابلیت حمل سرگلولۀ هسته‌یی را ندارد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفت که این اقدام نقض قطعنامۀ شورای امنیت نبوده است.

بر اساس قطعنامۀ ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد در پی توافق هسته یی میان ایران و قدرتهای غربی،تهران نباید هیچ گونۀ فعالیت در ارتباط با راکت های بالستیکی دارای قدرت حمل سرگلولۀ هسته یی را داشته باشد.