در حالیکه تندروان داعش مناطق تحت کنترول شان را در عراق و سوریه از دست می دهند، مقامات و تحلیلگران ابراز نگرانی کرده اند که شبکۀ القاعده ممکن شکست های داعش را به دست آورد های خود مبدل کند.
شبکۀ القاعده در سال های اخیر به طور گسترده تحت شعاع تندروان داعش قرار گرفته است،زیرا داعش به دلیل تسخیر قلمرو وسیع در عراق و سوریه و حملات دهشت افگنی در برخی از کشور های غربی، در صدر خبرها قرار گرفته است. اما حال به باور برخی از مقامات و تحلیلگران علایمی مشاهده می شود که قدرت شبکۀ القاعده بار دیگر در منطقه در حال ظهور است.
جشوا گلتزر، رئیس پیشین مبارزه بر ضد دهشت افگنی در شورای امنیت ملی ایالات متحده، می گوید که القاعده با استفاده از فرصت در سوریه، تلاش می کند تا پناهگاه های امن بیشتر پیدا کند و افراد وابسته به خود را در میان جمیعت محلی سوریه بیشتر منسجم کند.
گروه تحریر الشام که به نام جبهۀ النصره شهرت داشته و وابسته به شبکۀ القاعده است، حال به حیث قوی ترین گروه تندرو سنی مذهب در سوریه ظهور کرده است. این گروه تندرو حال کنترول خود را در ولایت ادلب سوریه، تحکیم کرده است.
برت مک گورک، نمایندۀ ویژۀ رئیس جمهور ایالات متحده برای مبارزۀ جهانی بر ضد داعش، روز پنجشنبه در واشنگتن گفت که ولایت ادلب سوریه به یک مشکل بزرگ مبدل شده است، زیرا این منطقۀ هم مرز با ترکیه، به گفتۀ وی به پناهگاه امن شبکۀ القاعده، مبدل شده است.
مک گورگ با انتقاد از سرازیر شدن سلاح و جنگجویان خارجی در سوریه گفت که این دو عامل از دلایل عمدۀ است که شبکۀ القاعده را در سوریه به تدریج قوی کرده است.
اقدامات در حال انجام
آقای مک گورک گفت که ائتلاف به رهبری ایالات متحده در نظر دارد در همکاری با حکومت ترکیه، مرز شمالی سوریه را مسدود کند. با این اقدام، به گفتۀ آقای مک گورگ، از استخدام جنگجویان خارجی که می خواهند در منطقه با القاعده یکجا شوند، جلوگیری می گردد.
با آنهم آقای مک گورک می گوید که اولویت ائتلاف به رهبری ایالات متحده، شکست گروه دولت اسلامی یا داعش و جلوگیری از فرار تندروان در منطقه است.
آقای مک گورک گفت "ما نمی خواهیم که جنگجویان خارجی از عراق و سوریه بیرون شوند."
ائتلاف به رهبری ایالات متحده، از شورشیان سوری حمایت می کند که بر ضد داعش نیز می جنگند
در حالیکه قلمرو داعش محدود تر می گردد، برخی از کارشناسان هشدار می دهند که تندروان این گروه ناگزیر اند با شبکۀ القاعده مدغم شوند.
چارلس لیستر، تحلیلگر مسایل سوریه در انستتیوت شرق میانه مستقر در ایالات متحده، می گوید که در سطح محلی دیده می شود که گروه های وابسته به القاعده فرصت طلب بوده اند، زیرا آنان با داعش یکجا شدند و حال که احساس سردرگمی می کنند، می خواهند دو باره به القاعده بپیوندند.
اتحاد میان داعش و القاعده؟
ابو مصب الزرقاوی که شهروند اردنی بود داعش را به حیث شاخۀ القاعده در سال ۲۰۰۴ بنیانگذاری کرد. اما در سال ۲۰۱۴، با گسترش نفوذ داعش در عراق و سوریه، این گروه از القاعده جدا شد و پس از آن این دو گروه در برخی اوقات درگیر جنگ های خونین بر ضد همدیگر شدند. در سه سال گذشته، داعش تندروان القاعده را جذب کرد، اما حال به نظر می رسد که وضعیت بر عکس شود.
ایاد علاوی، معاون رئیس جمهور عراق، در ماه اپریل به خبرگزاری رویترز گفت که بر اساس معلومات حکومت آن کشور، این دو گروه دهشت افگن بحث هایی را آغاز کردند تا میان آنان "اتحاد" ایجاد شود.
ایاد علاوی، معاون رئیس جمهور عراق، تندروان داعش و القاعده تلاش می کنند یکجا شوند
برخی از تحلیلگران از ایجاد اتحاد میان داعش و القاعده ابراز نگرانی کرده اند، اما شماری دیگر از کارشناسان مانند چارلس لستر از انستتیوت شرق میان استدلال می کند که با در نظر داشت سابقۀ روابط میان آنان، نزدیکی میان این دو گروه تندرو بعید به نظر می رسد، زیرا در موضوع "جهاد جهانی" اختلافات اساسی میان این دو گروه موجود است.
اما این تحلیلگر به این باور است که شبکۀ القاعده با استفاده از فرصت شکست های پیهم داعش در عراق و سوریه، ممکن تلاش کند تندروان داعش را جذب کند.
به باور این تحلیلگر شرق میانه، حمزه بن لادن، یکی از پسران اسامه بن لادن، رهبر پیشین القاعده، اخیراً تلاش هایی را آغاز کرده است تا ادغام داعش و القاعده را ترغیب کند.