مشکل سپرم مردان، دلیل اکثر موارد بی فرزندی زوج‌ها

تصویر از جریان القاح مصنوعی تخمه با سپرم در لابراتوار

دانشمندان می‌توانند تخمۀ انسان را بیرون از رحم زن القاح کنند، تخمه را در لابراتوار پرورش کنند و از انساج یخزدۀ بیضه موش تولید کنند، اما در مورد اینکه سپرم چگونه حرکت می‌کند، چطور تخمه را پیدا کرده و القاح می‌کند، هنوز هم فهم اندک دارند.

پیشرفت‌های چشمگیری در زمینۀ درمان نازایی یا ناباروری در چند دهۀ پسین سبب شده است تا هزاران زوجی که پدر و مادر شدن آنان در گذشته مقدور و ممکن نبود، صاحب فرزند شوند، اما هنوز هم پرسش‌های فراوانی در مورد ناباروری مردان به ویژه فعالیت سپرم، نزد دانشمندان بی پاسخ مانده است.

دانشمندان می‌گویند که شمار سپرم مردها در بخش‌هایی از جهان رو به کاهش است، اما دلیل این پدیده تا هنوز مجهول باقی‌مانده است. آمار تازه نشان داده است که شمار سپرم مردان در امریکا، اروپا، آسترالیا و زیلاند جدید در کمتر از چهار دهۀ گذشته، بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است.

ناباروری یا عقامت یکی از مشکلات عمدۀ صحی در سرتاسر جهان است که بر اساس تخمین‌ها از هر شش زوج یکی را متاثر کرده است. دانشمندان می‌گویند که در بیش از نصف موارد، مشکل در نزد مردان است.

تا کنون، بیشتر مطالعات پیرامون نازایی، بر زنان تمرکز داشته است. این تلاش‌ها با آنکه به پیمانۀ زیاد ثمر بخش بوده است، اما تمرکز بر ناباروری مردان را در حاشیه رانده است.

ریچارد شارپی، استاد صحت باروری در پوهنتون ادینبورو، می‌گوید که روش‌های مصنوعی القاح که در آن تخمۀ زن گرفته شد و در لابراتوار توسط سپرم مرد القاح می‌شود، به جای درمان مشکل باروری مردان یا پی بردن به عامل آن، این مشکل را نادیده گرفته و در حاشیه می‌کشاند.

داکتر شارپی به خبرگزاری رویترز گفت "روش‌های درمانی، که شماری از آن‌ها بسیار تهاجمی و آزاردهنده می باشد، بر زنان متمرکز شده است. پس زنان باید مشقت مشکل ناباروری مردان را تحمل کنند. در عین حال، معلومات ما در مورد ناباروری مردان بسیار خام و اندک است".

دانشمندان می‌گویندکه جز معلومات ساده چون، ارتباط میان سطوح بلند هورمون تستوستیرون و تولید اسپرم و ارتباط میان شمار سپرم و ناباروری، پیچیدگی های سپرم هنوز هم مبهم باقی مانده است.

ساره مارتینز دی سیلوا، متخصص دوای باروری در پوهنتون دوندی سکاتلند، به خبرگزاری رویترز گفت "بدون درک از چگونگی فعالیت سپرم، احتمالاً به عملکرد نادرست آن پی یا اصلاح آن پی نخواهیم برد".

دانشمندان بر پژوهش فراگیر به منظور درک و شناخت کافی فعالیت سپرم مردان تاکید دارند.

الن پاسی، استاد صحت باروری در پوهنتون شیفیلد بریتانیا، گفته است که روش تحقیق و درمان عقامت مردان، نسبت به هر بخش دیگر در علم طب عقب مانده است. او گفت " روش‌های شمارش و تحلیل سپرم در زیر مایکروسکوپ که در سال‌های ۱۹۵۰ اختراع شده بود و امروز هم به همان منوال ادامه دارد".

تخمین زده می‌شود که از هر ۲۰ مرد جوان یکی آن سپرم ناکافی دارد تا بتواند منجر به القاح تخمۀ زن شود.

عوامل محیطی مثلاً تماس با مواد کیمیایی، یا عادات روزمره چون استعمال دخانیات به ویژه سگرت یا هم چاقی، بر اساس مطالعات جدید عامل کاهش شمار سپرم مردان پنداشته می‌شود.