امروز یکشنبه ۲۱ فبروری (سوم حوت) به هدف ترویج و حفاظت از زبانهای رایج در جهان، به روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است.
کمیسیون حقوقبشر افغانستان در سلسله پیامهای در صفحۀ تویترش به مناسب این روز، از وضعیت زبانهای بومی این کشور ابراز نگرانی کرده و گفته است که به دلیل جنگ، فقر و پایین بودن سطح سواد در افغانستان، "این زبانها در وضعیت دشوار قرار دارند".
این کمیسیون همچنان گفته است که از این میان، زبانهای "پامیری و اویغوری" بیشتر با خطر جدی مواجه بوده و در حال حاضر، دسترسی به آموزشهای معیاری آن هم به زبان مادری برای بسیاری از شهروندان افغانستان، دشوار است.
این کمیسیون همچنان گفته است: "یونسکو برای حفظ تنوع زبانی و فرهنگی، ۲۱ فبروری را روز جهانی زبان مادری اعلام کرده و قانون اساسی ما نیز، با اعلام پشتو و دری به مثابه زبانهای رسمی دولت، زبان مناطقی را که اکثريت در آنها به آن تکلم میکنند نیز زبان سوم رسمی دانسته و دولت را به رشد زبانها متعهد کرده است."
کمیسیون حقوقبشر افغانستان به هدف حفظ و بهبود زبانهای افغانستان و میراثهای فرهنگی از حکومت این کشور خواستار توجه بیشتر شده است.
این کمیسیون همچنان از وزارت معارف افغانستان خواسته است که باید "متنهای درسی را با تامین این هدف، برای تمام گویندگان زبانهای کشور تهیه و در دسترس آنان قرار دهد.
در مادۀ ۴۳ قانون اساسی افغانستان آمده است که تعلیم حق تمام اتباع این کشور است و حکومت مکلف است تا تمامی زمنیهها را برای تدریس زبانهای مادری در مناطقی که به آن تکلم میشود، فراهم کند.
وزارت معارف افغانستان میگوید که برای حفظ زبانها و تقویت آنان از طریق نصاب تعلیمی در سراسر این کشور، متعهد است.
این وزارت در خبرنامهای گفته است: "وزارت معارف افغانستان...نصاب تعلیمی خویش را با رعایت، صیانت و تقویه تمام زبانهای مروج در کشور، از جمله زبانهای ملی یعنی دری و پشتو و زبانهای سوم رسمی (اوزبیکی، ترکمنی، بلوچي، پشهیی، نورستانی، گجری، شغنانی و واخانی) تالیف و تدوین نموده و به دسترس دانش آموزان قرار داده است."
این وزارت همچنان گفته که باید زبانها از هر گونه تعلقات و سلیقههای سیاسی دور نگهداشته شوند و در راستای رشد و غنامندی آنها بیشتر تلاش صورت گیرد.
این در حالی است که از روز جهانی زبان مادری در افغانستان، همه ساله از سوی فرهنگیان و نویسندگان در کابل و برخی از شهرهای بزرگ این کشور تجلیل صورت میگیرد.