قدیمی‌ترین کتاب به زبان عبری، در موزیم انجیل در شهر واشنگتن دی سی، پایتخت ایالات متحده در حالی به نمایش گذاشته شد که به گفتهٔ کارشناسان، قدمت آن به قرن هشتم پس از میلاد مسیح برمی‌گردد.
این کتاب که در ولایت بامیان افغانستان پیدا شده، نه تنها تاریخچه زیست و قدمت یهودیان را در افغانستان روایت می‌کند، بلکه بازتاب دهندهٔ تنوع فرهنگی- مذهبی این کشور نیز است.
این کتاب که از کهن‌ترین متون نوشتاری به زبان عبری محسوب می‌شود، قدمت آن به ۱۳۰۰ سال قبل بر می‌گردد و شامل دعای صبحگاهی، اشعار مذهبی و متون عبد فصیح یهودیان است.
مقامات مسوول در این موزیم می‌گویند که این کتاب موسوم به "دعای مذهبی افغان" و یا "افغان سیدرو"، منبع مهمی برای درک تاریخ یهودیان در سراسر جهان است.
Your browser doesn’t support HTML5
نمایش قدیمی‌ترین کتاب عبری؛ روایت‌‌گر زندگی یهودیان افغان و تنوع مذهبی در افغانستان
رینه اوپرت، مسوول بخش نمایشات و کلکسیون‌‌های موزیم انجیل در شهر واشنگتن دی سی، با اشاره به قدمت این کتاب گفت: "قبل از این کتاب، فاصله زمانی زیادی در طول قرن‌ها وجود داشت که ما یک کتاب یهودی نداشتیم تا بدانیم که یهودیان از چه زمان قبل بر این، از کتب استفاده می‌کردند بنابراین از این منظر، این یک معنای خارق العاده دارد که به واسطه آن قادر شدیم تا این معلومات را اضافه کنیم و نیز نیایش‌هایی در این کتاب بود که ما امروز آن را در جامعه یهودیان می‌بینیم."
کارشناسان به این باورند که این نسخه از کتاب، تاریخ کتب یهودی را به تقریبا ۲۰۰ سال قبل تر از آنچه وجود داشت، بر می‌گرداند.
قرار گرفتن بامیان در مسیر باستانی "راه ابریشم" که یکی از کهن‌ترین جاده‌های تجارتی بود که چین، شرق میانه و غرب را به هم وصل می کرد، موجب شد تا زیستگاه متنوع فرهنگی و مذهبی به وجود بیاید.
ولایت بامیان با داشتن ساحات و آبدات تاریخی یکی از مراکز مهم گردشگری محسوب می‌شود.
بتهای عظیم الجثه بودا از جملهٔ این آبدات تاریخی است، بت ۵۵ متری صلصال در قرن ششم میلادی ساخته شد و بلندترین مجسمهٔ ایستاده در جهان به شمار می‌رفت. در فاصله ۸۰۰ متری آن بت کوچکی که به نام شهمامه یاد می‌شد، ۳۵ متر ارتفاع داشت. بتهای کوچکتر دیگری نیز در دامنهٔ کوه تراشیده شده بودند که حدود ۱۳۰۰ سال قدمت داشت.
هیرچیل ای هپلر، معاون تصدی متون عبری در موزیم انجیل با نگاهی بر نقش جاده ابریشم در تجارت و ایجاد تنوع فرهنگی- مذهبی در آن دوره گفت: "در مسیر جاده ابریشم، یک جامعه یهودی حایز اهمیتی در طول قرون وسطی حضور داشت و تعداد زیادی از تاجران و مسافران یهود در امتداد جاده ابریشم در سراسر آسیای مرکزی تردد می‌کردند."
کتاب افغان سیدر درسال ۱۹۹۰ در بامیان پیدا شد و به باور بازدیدکنندگان این نمایشگاه، این نسخه از کتاب، جایگاه مهم افغانستان در اتصال جهانی را انعکاس می‌دهد.
این کتاب در موزیم انجیل تا تاریخ ۱۲ ماه جنوری به نمایش گذاشته می‌شود و پس از آن در کتابخانه مذهبی یهودیان در شهر نیویارک به نمایش گذاشته خواهد شد.