ریاض المالکی، وزیر خارجهٔ ادارۀ خودگران فلسطین امروز ۱۹ فبروری (۳۰ دلو) به محکمهٔ بینالمللی عدالت گفت که فلسطینیها زیر "استعمار و اپارتاید" اسراییلیها رنج میبرند و از قضات آن محکمه خواست تا حکم پایان فوری و بدون قید و شرط اشغال را صادر کنند.
المالکی گفت: "فلسطینیها استعمار و اپارتاید را تحمل کرده اند... افرادی هستند که از شنیدن این کلمات خشمگین میشوند. آنان باید از این واقعیت که ما رنج میبریم خشمگین شوند."
محکمهٔ بینالمللی عدالت در جریان هفته نشستهای استماعیه را پیرامون پیامدهای حقوقی اشغال اسراییل از ۱۹۶۷ به اینسو دایر میکند. در این نشستهای بیسابقه انتظار میرود ۵۲ کشور، به شمول ایالات متحده و روسیه، مدارک و شواهد ارایه کنند.
این مقام فلسطینی همچنان از قضات این محکمه در هاگ خواست تا اشغال قلمروهای فلسطینی توسط اسراییل را غیرقانونی اعلام کنند.
او گفت که "تاخیر در عدالت به معنی بیعدالتی است و فلسطینیها از دیر زمانی است که به عدالت دسترسی ندارند و زمان آن فرارسیده است تا به این معیارهای دوگانه نقطهٔ پایان گذاشته شود که مردم ما را برای مدت بسیار طولانی اسیر نگهداشته است".
در دسمبر سال ۲۰۲۲، مجمع عمومی ملل متحد از محکمهٔ بینالمللی عدالت خواست تا یک تفسیر مشورتی غیرالزامی در مورد عواقب حقوقی برخاسته از پالیسیها و اقدامات اسراییل در قلمروهای اشغال شدهٔ فلسطینی را فراهم کند.
در حالی که دیدگاه این محکمه الزام آور نخواهد بود، اما در زمانی صورت میگیرد که فشارهای حقوقی بین المللی بر اسراییل در ارتباط با جنگ غزه افزایش یافته است.
این نشستهای استماعیه متمایز از اقامهٔ دعوای افریقای جنوبی علیه اسراییل است که در آن اسراییل به کشتار عام در جنگ غزه متهم شده است.
اما وزیر خارجهٔ فلسطینی گفت که کشتارعام به دلیل دههها انفعال و معافیت از مجازات در غزه جریان دارد. او افزود: "پایان دادن به معافیت از مجازات اسراییل یک امر ضروری اخلاقی، سیاسی و حقوقی است."
در ماه جنوری، محکمهٔ بینالمللی عدالت حکم صادر کرد که اسراییل باید برای جلوگیری از کشتار عام و ورود کمکهای بشری به غزه هر آنچه در توان دارد انجام دهد. اما حکم آتشبس میان حماس و اسراییل را صادر نکرد.
در ماه جون سال ۱۹۶۷، اسراییل برخی از همسایههای عرباش را در جریان جنگ شش روزه سرکوب کرد و سواحل غربی، به شمول شرق بیت المقدس را تصرف کرد. در همین جریان، ارتفاعات گولان را از سوریه و نوار غزه را در فلسطین و شبه جزیرهٔ سینای را از مصر تصرف کرد.
این کشور پس از آن، در مساحت ۷۰ هزار کیلومتر به اسکان آغاز کرد. ملل متحد سپس اشغال قلمرو فلسطینی را غیرقانونی اعلام کرد و قاهره در توافق صلح ۱۹۷۹ شبه جزیرهٔ سینای را دوباره به دست آورد.
در حالی که محکمهٔ بینالمللی عدالت ممکن تا اخیر سال جاری در این خصوص فیصلهاش را صادر کند، اسراییل در نشستهای استماعیهٔ آن اشتراک نمیکند.
بنیامین نتنیاهو، صدر اعظم اسراییل، در سال ۲۰۰۲ تقاضای ملل متحد از محکمهٔ بین المللی عدالت برای تحقیقات در خصوص اقدامات اسراییل را به انتقاد گرفته و آنرا "نفرت انگیز" خوانده بود.
دیدبان حقوق بشر گفته است در حالی فیصلهٔ این محکمه غیرالزام آور است، اما بار سنگین اخلاقی و حقوقی را حمل میکند و در نهایت میتواند درج قوانین بین المللی شود.