در درجه بندی وضعیت کار خبرنگاری در سال ۲۰۲۳ توسط سازمان گزارشگران بدون مرز، آزادی رسانه ها در افریقا بزرگترین حد نزول را نشان میدهد.
این درجه بندی که به اساس ارزیابی وضعیت خبرنگاران در ۱۸۰ کشور صورت گرفته است، همچنان نشان میدهد که وضعیت برای فعالیت خبرنگاران از هر ۱۰ کشور جهان در هفت کشور بد میباشد.
تحلیلگران سازمان گزارشگران بدون مرز میگویند که کار خبرنگاری در افریقا سختتر و خطرناکتر شده است. به عنوان مثال، در تونس به خاطر خودکامگی فزاینده رییس جمهور قیس سعید جایگاه آزادی مطبوعات در این کشور ۲۷ رده پایین آمده است.
سنیگال دیگر کشور افریقایی که از لحاظ تاریخی در جایگاه بلند آزادی بیان بوده است، اکنون ۳۱ رده پایین آمده است.
سادیبو مارونگ، مدیر بخش غرب افریقا در سازمان گزارشگران بدون مرز مستقر در داکار پایتخت سنیگال، به صدای امریکا گفت: "این کشور برای مدت طولانی است که یک الگوی منطقهای در زمینهٔ آزادی مطبوعات بوده است و حالا که به انتخابات سال آینده ۲۰۲۴ نزدیک میشویم، ما شاهد حملات علیه کارمندان رسانهها و خبرنگاران بوده ایم و آنها را ثبت کرده ایم. این حملات یا توسط نیروهای امنیتی یا هم از سوی سیاستمدارانی که حامی گروه های مخالف حکومت یا طرفدار حزب حاکم می باشند، صورت میگیرد."
او می گوید که چندین کشور در منطقه ساحل نیز به ویژه برای رسانههای خارجی مشکلزا شده است. کشورهای بورکینا فاسو و مالی هر دو خبرنگاران فرانسوی را سال گذشته اخراج کردند و مالی نشرات تلویزیون فرانسه ۲۴ و رادیوی بینالمللی فرانسه را به تعلیق در آورده است.
موتوکی مومو، نماینده کمیته حراست از خبرنگاران برای کشورهای جنوب صحرای افریقا، میگوید که در سوی دیگر قاره افریقا، برخی کشورها مرتکب تکرار خطاهای شان شده اند.
او گفت: "در راس این کشورها متاسفانه اریتیریا است که هر سال مکرراً رسانه های خصوصی را طی دو دهه گذشته سرکوب کرده است. اکنون حداقل ۱۶ خبرنگار در زندان است که اکثرشان از سال ۲۰۰۱ به این سو زندانی اند. ما همچنین کامرون را در فهرست داریم که خبرنگاران در آن برای چندین سال زندانی اند و رواندا در شرق و قسمت مرکزی افریقا که سرکوبی خبرنگاری آنلاین به ویژه یوتیوبرها طی چند سال گذشته در آن وجود داشته است."
موتوکی مومو می گوید که سال ۲۰۲۳ به ویژه با خبرهای بد برای خبرنگاران آغاز شد و در کشورهایی که در جنوب صحرای افریقا قرار دارند، تا ماه فبروری سه مورد قتل خبرنگاران را ثبت کرده است.
خانم مومو می گوید که سومالیا نیز به عنوان یک کشور با محیط خطرناک و خصمانه برای خبرنگاران پنداشته میشود. او میگوید که با آغاز خبرنگاری آنلاین، کمیته حراست از خبرنگاران شاهد وضع قوانین بیشتر برای مجرم دانستن آزادی بیان است که این امر به ویژه در کینیا و یوگاندا صدق میکند.
کشورهای معدودی در این ارزیابی شاهد جایگاه خوبی بوده اند. مومو و مارونگ هر دو از بوتسوانا یاد میکنند که جایگاه آزادی بیان در آنجا ۳۵ رده بلند رفته و حالا به عنوان ۶۵ کشور با آزادی بیان قرار گرفته است.
تانزانیا و گامبیا نیز در درجه بندی کشورهای با آزادی بیان خوب قرار دارند. نامیبیا کشوری با بلندترین درجه آزادی بیان در افریقا است که بعد از آن افریقای جنوبی و کیپ ورد در رده بندی قرار دارد.