اتحادیه اروپا، روز چهارشنبه ۱۱ دسمبر (۲۱ قوس)، اعلام کرد که کشورهای عضو این اتحادیه که با روسیه و بلاروس هممرز اند، حق پناهندگی مهاجرانی را محدود کرده میتوانند که مسکو و مینسک از آنان به صفت "حربه" استفاده میکنند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا که در ضلع شرقی بلاک روسیه و متحدش بلاروس واقع شده اند، اتهام وارد میکنند که روسیه و بلاروس را در سالهای اخیر، به حیث بخشی از کارزار برای بیثبات کردن اروپا، هزاران پناهجو را به سمت مرزهای این دو کشور با اتحادیه اروپا سوق داده اند.
کشورهایی مانند پولند، کشورهای بالتیک و فنلند، میکوشند تا قدرت خود را برای توقف ورود مهاجران افزایش دهند، هرچند نگرانیهایی وجود دارد که چنین اقدامات در مغایرت با قوانین اروپا برای حق پناهندگی میباشد.
هنا ویرکونن، معاون کمیسیون اروپا میگوید که بروکسل اکنون سرگرم کار است تا مشخص کند که کشورهای عضو اتحادیه اروپا میتوانند حقوق پناهجویی را در حالتی محدود کنند که از آن منحیث "سلاح" کار گرفته شده و به یک تهدید امنیتی مبدل شود. اما به گفتۀ ویرکونن اینکار در "شرایط دشوار" صورت گیرد.
این مقام اتحادیه اروپا گفت: "این بدان معناست که آنها (محدودیتها) باید استثنایی، موقت و متناسب باشد و برای قضایای واضح شده و مشخص باشد."
مهاجران، عمدتا از شرق میانه و افریقا، در طول سال ۲۰۲۱ به تعداد زیاد از سرحد بلاروس با پولند، به اروپا مواصلت کردند، زیرا اروپا به دنبال مجازات منسک به دلیل سرکوبی مخالفان حکومت آن کشور بود.
با تهاجم روسیه بر اوکراین در فبروری ۲۰۲۲ مهاجرت از مرزهای روسیه و بلاروس به کشورهای اتحادیه اروپا افزایش یافت.
اورسلا فون درلاین، رییس کمیسیون اتحادیه اروپا، در زمان اعلام این تدابیر، در شبکه ایکس نوشت: "هرگز نباید به خودکامگان اجازه بدهیم که از ارزشهای اروپاییما علیه ما استفاده کنند."
بروکسل میگوید که در سال ۲۰۲۴، ورود غیر قانونی در سرحدات اتحادیه اروپا با بلاروس تا ۶۶ فیصد در مقایسه با سال ۲۰۲۳ افزایش یافت.
اتحادیه اروپا میگوید که ۹۰ درصد مهاجران غیر قانونی که از سرحدات میان بلاروس و پولند وارد اروپا میشوند، دارای ویزه سیاحت و یا تحصیلی از روسیه هستند.
ویرکونن میگوید که آنچه را که آنان امروز شاهد اند، یک پدیدۀ "استثنایی" است.
بروکسل همچنان اعلام کرد که ۱۷۰ میلیون یورو را به شش کشور عضو اتحادیه اروپا میدهد تا سیستم نظارت بر سرحدات شان را بهبود بخشند.
پولند نیز موضع جدی را در قبال پناهجویان اتخاذ کرده است که شامل اعمار مانع فلزی در امتداد سرحدات این کشور و تشدید گزمه در سرحدات میباشد.
اما گروههای مدافع حقوق بشر، پولیس را متهم به خشونت برای توقف مهاجران کرده اند، برخی از مهاجران بر اثر حملۀ سگها و یا اصابت گلولههای رابری بر بدن شان، زخمی شدند.
سازمان دیدبان حقوق بشر گفت: "قانون پولند، به طور غیر قانونی و گاهی با خشونت، بدون مدنظر گرفتن نیازهای حفاظتی افراد، مردم را دوباره به بلاروس میفرستد."
پارلمان فنلند در ماه جولای، قانون بحث برانگیزی را تصویب کرد که به محافظان سرحدی اجازه میدهد تا پناهجویان را در سرحد تحت برخی شرایط خاص، رد کنند.
فوندرلاین میگوید که وی با پیتیری اورپو، صدراعظم فنلند، صحبت کرد تا حمایت اتحادیه اروپا را از کوششهای هیلسنکی در آنچه "حفاظت شجاعانه از سرحدات ما" خواند، تایید کند.