خبر توقیف علی مملوک، رئیس اداره استخبارات حکومت سوریه، چند هفته بعد از مرگ رستم غزاله یکی دیگر از روسای ارشد استخبارات آن کشور، در یک شفاخانه در دمشق، به نشر میرسد.
بر اساس گزارش های روز دوشنبه رسانه های عربی، علی مملوک، رئیس استخبارات حکومت سوریه شاید به ظن توطئه برای سرنگونی رژیم بشار الاسد، توقیف شده باشد. روزنامه دیلی تلگراف بریتانیه طی یک مقاله، این نظریه را تشریح کرده بود که که گویا مملوک به خاطر روابط بسیار نزدیک رژیم سوریه با ایران، ناراحت است.
یک روزنامه کویتی تقریباً دو هفته قبل گزارش داد که به مملوک زهر داده شده است، در عین حال یک مفسر برجسته ایرانی گفته بود که مملوک مریض است. یک رسانه دیگر عربی ادعا کرده که رئیس استخبارات رژیم اسد بخاطر صحبت با مقام های استخباراتی ترکیه، توقیف شده است.
این در حالیست که رستم غزاله، رئیس پیشین استخبارات سوریه تحت شرایط بسیار مرموز، ماه قبل در یک شفاخانه در دمشق وفات کرد. گفته میشود که غزاله روی عملیات نظامی در جنوب سوریه در نزدیکی درآآ، با مقامات ارشد استخباراتی، برخورد لفظی کرده بود.
دست داشتن در قتل حریری
مملوک و غزاله، هر دو، متهم به دخیل بودن در قتل رفیق الحریری، صدراعظم پیشین لبنان در سال ۲۰۰۵ بودند. یک رئیس دیگر استخبارات سوریه بنام جامه جامه، در سال ۲۰۱۳ در اثر فیر مرمی در نزدیکی خانه اش کشته شده بود.
خاطر ابو دیاب ، استاد حقوق و علوم سیاسی در دانشگاه پاریس به صدای امریکا گفت که رژیم سوریه، پیشینه تاریخی در از بین بردن کسانی دارد که بار سیاسی پنداشته میشوند.
ابو دیاب میگوید با در نظر داشت مرگ دیگر مقام های استخباراتی مانند غازی کنعان، وزیر داخله پیشین، و آصف شوقت، شوهر خواهر اسد که رئیس استخبارات بود، این تصور بوجود می آید که چهره های مختلف در رژیم سوریه به صورت دوره ای یا توسط نیرو های داخلی و یا نیروهای خارجی"منحل" میگردند.
ولید جومبلت، سیاست مدار کار کشته لبنانی در این اواخر در مقابل یک هئیت بررسی ملل متحد در مورد مرگ آقای حریری تشریحات داده گفت که مقام های استخباراتی سوریه در بم گزاری سال ۲۰۰۵ که منجر به کشته شدن حریری شد، دخیل بودند. جومبلت همچنان مقام های سوری را به کشتن دیگر رهبران لبنانی از جمله پدرش، متهم کرد.
رد اتهامات علیه مملوک
ابو دیاب میگوید اتهام کودتا علیه علی مملوک، بعید به نظر میرسد زیرا او برای اینکار سرباز ندارد. اما، ابودیاب اشاره میکند که شماری از وفاداران اسد به شمول مشاورین ایرانی اش شاید به خاطری معذب اند که مملوک، پیشینه روابط با ادارات استخباراتی غربی ها را دارد.
جاشوا لندیز، کارشناس امور سوریه که ریاست مرکز مطالعات شرق میانه در دانشگاه اوکلاهاما را دارد میگوید به باور او اتهامات بر مملوک از اینکه قصد کودتا را داشت و یا با مخالفین بخاطر روابط اسد با ایران روابط برقرار کرده بود، باور کردنی نیست.
لندیز میگوید به صورت مطلق، این اتهامات از حقیقت به دور است. علی مملوک از صحبت با مخالفین چی حاصل میکند؟ تنها راهی که مخالفین می خواهند با مملوک در تماس شوند، مرده اوست. با چی کسی در بین مخالفین او صحبت میکرد زیرا مخالفین، صد ها گروه مختلف میباشند.
لندیز میگوید اتهامات از اینکه مملوک در مورد حمایت ایران از سوریه ناراحت بود، احمقانه است. سال هاست که سوریه از ایران کمک دریافت میکند، و این یگانه منبع بقای رژیم اسد است، و نفاق شیعه و سنی در رژیم هم ، وجود ندارد.
ریچارد مرفی، دیپلومات پیشین امریکایی میگوید که از نشر همچو شایعات متعجب نشده است زیرا ساختار قدرت در سوریه با ادامه جنگ، تحت فشار فزاینده قرار گرفته است و این میتواند نشانه های از انشقاق باشد.
گزارش: صدای امریکا
برگردان: ژیلا سمیعی