ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، روز پنجشنبه ۲۱ جولای (۳۰ سرطان) "هدایات" جدید منتسب به هبتالله آخندزاده، رهبر این گروه را به نشر رسانده و اجرای آن را "مسوولیت شرعی" مردم و رسانهها خواند.
این "هدایات" جدید ملا هبتالله آخندزاده دربارهٔ "جلوگیری از اتهامات "بیجا و بی قدری به مسوولین و کارمندان امارت اسلامی" بوده که در آن انتقاد "بدون واقعیت و توهین به علما و کارمندان حکومتی را چه "با اشاره گفتار ویا چیزی دیگر" مستوجب مجازات دانسته است.
در این اعلامیه روی اصطلاح "انتقاد دور از واقعیت" وضاحت داده نشده است، اما در شبکه های اجتماعی و گفتگوهای تلویزیونی، هر از چند گاهی برخی افراد و کارشناسان به اظهار نظر و انتقاد از عملکرد حکومت طالبان می پردازند. این کارشناسان به ویژه حاکمان طالبان را به دلیل نقض حقوق بشر و به خصوص حقوق زنان و ممانعت از تحصیل دختران مورد انتقاد شدید قرار می دهند.
بر اساس گزارشهای برخی سازمانها و رسانههای حقوق بشری، طالبان "عدهای را که در شبکههای اجتماعی از آنها انتقاد میکردند، دستگیر، زندانی و شکنجه کردهاند.
در "هدایات" جدید رهبر طالبان، این گونه اقدامات به عنوان "تبلیغات منفی" تلقی شده که "ناآگاهانه همکاری با دشمنان میباشد"، اما در مورد "دشمنان" توضیح داده نشده و نام کدام کشور یا گروهی هم گرفته نشده است.
در "هدایات" رهبر طالبان آمده است که "دست اندازی یا پاره کردن لباس و یا دشنام دادن به "عسکر" باعث مجازات می گردد.
برخی از منتقدان به این باوراند که در حکومت طالبان هر طالبی حاکم منطقه خود محسوب می شود که به نوعی بی نظمی ایجاد کرده است، اما طالبان این ادعا را نمی پذیرند.
رهبر طالبان آشکارا به رسانه ها و مردم گفته است که هدایات جدید را اجرا کنند و آن را "مسوولیت شرعی" آنان خوانده است.
رهنمودهای جدید رهبر طالبان در حالی منتشر می شود که چندی پیش در "نشست بزرگ علما" در کابل، مجیب الرحمن انصاری، خطیب مسجد گازرگاه شهر هرات اظهارات تند و به شدت پرخاشگرانه با مخالفان حاکمیت طالبان داشت.
انصاری در این نشست گفت: "این امنیت و این نظام به آسانی به دست نرسید. اگر کسی در مقابل این نظام کوچکترین حرکتی میکند...باید مجموع علمای سرتاسر افغانستان...با این فتوا صدا بلند بکنند؛ کسیکه در مقابل حکومت اسلامی ما قد علم میکند باید سر زده شود و از بین برود."
برخی از تحلیلگران بر این باور اند که این هدایات جدید رهبر طالبان به معنای محدود کردن بیشتر آزادی بیان است. برخی از مردم از این هدایات جدید رهبر طالبان در شبکه های اجتماعی نیز انتقاد کرده اند.
طالبان پیش از این نیز برخی از کارمندان رسانهها از جمله کارمندان تلویزیون خصوصی طلوع را در افغانستان دستگیر و زندانی کرده بودند. مقامات طالبان گفته بودند که این خبرنگاران و مقامات برای "توضیح و توبیخ" فراخوانده شده اند.
چندی پیش انجمن خبرنگاران آزاد افغانستان و مرکز خبرنگاران افغانستان در یک بیانیهای مشترک اعلام کردند که خشونت علیه خبرنگاران پس از بازگشت طالبان به افغانستان دو برابر شده است.
این دو نهاد حمایت از خبرنگاران گفته اند که در دوره حکومت طالبان، دامنه کار خبرنگاران و رسانه ها محدود بوده و در این مدت "ترس و سانسور" به شدت افزایش یافته است.