شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان با پیشنهاد یک طرح تازۀ خواستار ایجاد "حکومت سرپرست" شده اند.
از میان ۱۸ نامزد انتخابات ریاست جمهوری، دست کم دوازده دسته انتخاباتی عضویت این شورا را دارند و این نامزدان دو گزنیه را برای رهبران حکومت افغانستان پیشنهاد کرده اند.
در این طرح آمده است: " در صورتی که رئیس جمهور فعلی از نامزدی خود به ریاست جمهوری انصراف دهد، می تواند بدون طی کدام مکانیزم قانونی دیگر به عنوان سرپرست حکومت، سر از اول جوزای ۱۳۹۸ کار خویش را بدون وقفه تا پایان مهلت سرپرستی ادامه دهد."
این نامزدان در صورت عدم تحقق گزینه اول، گزینۀ دوم را نیز پیشنهاد کرده اند.
در این طرح همچنان آمده است: " کاندیدان ریاست جمهوری و شخصیت های واجد شرایط قانونی، مستقل، متعهد و دارای وجاهت ملی که از جانب احزاب سیاسی و نهاد های مدنی ثبت شده در وزارت عدلیه معرفی می شوند، می توانند خود را برای احرازِ پُست سرپرستی حکومت کاندیدا نمایند."
این نامزان انتخابات ریاست جمهوری هشدار داده اند که اگر رهبران حکومت وحدت ملی، پس از اول ماه جوزا بخواهند به کار شان ادامه دهند، در آن صورت پیامد‌های ناشی از این " اقدام غیرقانونی" به دوش خودشان خواهد بود.
واکنش ضمنی ارگ
شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری، در صفحه فیسبوک خود در واکنش به این پیشنهاد شورای نامزدان ریاست جمهوری گفته است: "به شورای نامزدان رياست جمهوري مطالعه دقيق قانون اساسي توصيه می شود."
بر اساس مادۀ ۶۱ قانون اساسی افغانستان، وظيفه رئيس جمهور در اول جوزاي سال پنجم بعد از انتخابات پايان مي يابد و انتخابات به منظور تعيين رئيس جمهور جديد در خلال مدت ۳۰ الی ۶۰ روز قبل از پايان کار رئيس جمهور برگزار ميگردد.
اما انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که قرار بود به تاریخ۳۱ حمل ۱۳۹۸ خورشیدی برگزار شود، از سوی کمیسیون انتخابات افغانستان به تاخیر افتاد و حال قرار است به تاریخ ششم میزان برگزار شود.
به تازه‌گی ستره محکمۀ افغانستان ادامۀ کار رییس جمهور غنی را تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تایید کرد.
عبدالله عبدالله، رییس اجراییه حکومت در نشست شورای وزیران روز دوشنبه (۲۳ ثور) در بارۀ این پشنهاد نامزدان ریاست جمهوری تبصره‌ای نکرد؛ اما گفت که برخی از تشویش‌های که در نزد نامزدان ریاست جمهوری برای برگزاری یک انتخابات شفاف به وجود آمده است، بزودی حل خواهد شد. با آنهم آقای عبدالله در مورد جزئیات و میکانیزمی که نگرانی نامزدان را برطرف کند، چیزی بیان نکرد.
اما آقای عبدالله تاکید کرد که به حیث رئیس اجرائیه حکومت وحدت ملی حاضر از طرحی حمایت کند که مانع سوء استفاده نامزدان از امکانات حکومتی در کمپاین های انتخاباتی شود.
پس از سقوط رژیم طالبان، افغانستان تا حال سه انتخابات ریاست جمهوری و سه انتخابات پارلمانی را پشت سر گذاشته است. برگزاری همۀ انتخابات گذشتۀ افغانستان توام با ادعا هایی تقلب های گسترده و سازماندهی شده بوده است به شمول آخرین انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴ و انتخابات پارلمانی ۲۰۱۸، انتخاباتی که هنوز هم نتایج نهایی کابل اعلام نشده و انتخابات پارلمانی در غزنی برگزار نشد.