سازمان ملل متحد می‌گوید که افغانستان هنوز هم در صدر فهرست کشورهای تولید کنندهٔ تریاک قرار دارد، اما به گفتهٔ این سازمان، تولید این ماده در میانمار پس از کودتای نظامی در ماه فبروری سال ۲۰۲۱ این کشور را به دومین تولید کنندهٔ تریاک در جهان مبدل کرده است.
براساس گزارش دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم ملل متحد که روز پنجشنبه ۲۶ جنوری (ششم دلو) نشر شد، تولید تریاک در میانمار در سال ۲۰۲۲ سه برابر شده و این کشور شاهد افزایش ۳۳ درصدی کشتزارهای کوکنار بوده است.
جرمی داگلاس نمایندهٔ منطقه‌ای ملل متحد گفت: "مشکلات اقتصادی، امنیتی و حکومت‌داری پس از تسلط نظامی ماه فبروری ۲۰۲۱ همه یکجا شده و کشاورزان مناطق دورافتاده و اغلب مستعد درگیری در منطقهٔ شمالی شان و ایالت‌های مرزی، گزینه‌ای جز بازگشت به تریاک ندارند."
در سال ۲۰۲۲ حدود ۴۰۱۰۰ هکتار زمین در میانمار کوکنار کشت شده بود که ملل متحد درآمد مجموعی ناشی از آن را بین ۶۶۰ میلیون تا دو میلیارد دالر تخمین زده است.
داگلاس گفت: "تقریباً تمام هرویین گزارش شده در شرق و جنوب شرق آسیا و آسترالیا از میانمار صادر می‌شود و این کشور پس از افغانستان دومین تولید کننده تریاک و هرویین در جهان است."
او افزود: "در حال حاضر نمی‌توان این دو کشور را با هم مقایسه کرد، زیرا افغانستان هنوز به مراتب بیشتر تولید می‌کند، اما رشد آن در میانمار نباید نادیده گرفته شود و نیاز به توجه دارد زیرا احتمالاً ادامه خواهد یافت - این به طور مستقیم با وضعیت امنیتی و اقتصادی که امروز شاهد آن هستیم مرتبط است."
منطقه موسوم به مثلث طلایی، جایی که مرزهای میانمار، لاووس و تایلند به هم وصل می‌شوند، از نظر تاریخی منطقه اصلی تولید تریاک بوده و میزبان بسیاری از کارخانه‌های پروسس هیرویین است. دهه‌ها بی‌ثباتی سیاسی، مناطق مرزی میانمار را که به نام برما نیز شناخته می‌شود، بی قانون و به بستر مساعد برای تولیدکنندگان و قاچاقچیان مواد مخدر مبدل کرده است.
در گزارش سازمان ملل متحد آمده است که تولید تریاک در سال ۲۰۲۰ قبل از تسلط حکومت نظامی ۴۰۰ متریک تن بوده در حالیکه در سال ۲۰۲۱ به حدود ۷۹۰ متریک تن رسیده بود.
افغانستان
بر اساس این گزارش، افغانستان همچنان از نظر کشت و تولید مواد مخدر در جهان در مقام اول قرار دارد.
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم ملل متحد در ماه نومبر ۲۰۲۲ در گزارشی در مورد کشت کوکنار در افغانستان گفت که کشت کوکنار در سال ۲۰۲۲ در مقایسه با سال ۲۰۲۱ حدود ۳۲ درصد افزایش یافته و ۲۳۳ هزار هکتار زمین کوکنار کشته شده است.
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد می‌گوید که ۸۰ در صد مواد مخدر جهان از افغانستان صادر می‌شود.
حکومت طالبان مدعی است که اکنون کشت کوکنار در افغانستان متوقف شده و میزان آن به صفر رسیده است. خبرنگاران محلی می‌گویند که کشت کوکنار در قندهار، هلمند و بادغیس که مراکز کشت آن به شمار می‌رفتند، کاهش یافته و یا اصلا وجود ندارد.
اما کشاورزان ادعا می‌کنند که هنوز بدیلی برای کوکنار ندارند و حکومت طالبان در این زمینه کمک قابل توجهی به آنها نمی‌کند. طالبان می گویند که در این زمینه به کمک بین المللی نیاز دارند.
ملا هبت‌الله رهبر طالبان به تاریخ سوم اپریل سال ۲۰۲۲ میلادی با صدور فرمانی کشت کوکنار را ممنوع اعلام کرد.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، با اشاره به متن این فرمان گفت: "کشت، تولید و فروش مواد مخدر در سراسر افغانستان به گونه مطلق منع گردیده است."