مقام‌های ادارۀ گمرک و حفاظت سرحدات ایالات متحده از یک محمولۀ تجارتی مواد آرایشی را کشف و ضبط کردند که از موی کسانی تهیه شده است که در بازداشتگاههای کار اجباری چین زندانی اند.
مقام‌های امریکایی به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته اند این محموله که محصول شرکت تولید محصولات موی "هیتان هاولین" است ۱۳ تن وزن و حدود ۸۰۰ هزار دالر ارزش دارد.
برندا سمیت، معاون تجارتی ادارۀ گمرک و سرحدات امریکا تولید مواد آرایشی از موی اصلی انسان را "نقض بسیار جدی حقوق بشری" خواند و گفت: "ضبط این محموله به تمام نهادهای علاقمند به تجارت با امریکا پیام روشن و مستقیم می‌فرستد که اقدامات غیرقانونی و غیرانسانی در زنجیرۀ تدارکات ایالات متحده تحمل نخواهد شد."
این دومین بار در سال روان است که ادارۀ گمرک و سرحدات امریکا موهای آرایشی ساخته شده از موی اصلی انسان را از محموله‌های تجارتی چین کشف و ضبط می‌کند.
روشان عباس، فعال امریکایی که اصلاً از اویغورهای چین است، به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته است که موهای آرایشی وارد شده از چین متعلق به زندانیان اویغور است که در بازداشتگاه‌ها به سر می‌برند. شرکت‌های صادر کنندۀ هر دو محموله در ولایت شین‌ژیانگ که اکثر باشندگان آن مسلمانان اویغور اند، مستقر است.
حکومت چین در چهار سال گذشته کم و بیش یک میلیون مسلمان اویغور را در بازداشتگاههای کار اجباری در شین‌ژیانگ قید کرده و با بدرفتاری تمام و شکنجه آنان را مجبور به تغییر اندیشه، ترک مذهب و زبان شان می‌کند.
اما وزارت داخلۀ چین با نشر بیانیه‌ای گفته است که چنین کمپ‌هایی در آن کشور وجود ندارد. در بیانیه آمده است: "آرزومندیم که افراد مشخصی در ایالات متحده، عینک‌های رنگین خود را برداشته و با درک درست و دید واقعی و منطقی به همکاری اقتصادی و تجارتی میان شرکت‌های چینی و امریکایی نگاه کنند."
اسوشیتدپرس بر بنیاد یافته‌های خود و دیگر نهادهای خبری گزارش داده است که زندانیان در بازداشتگاههای چین که فعالان آن را "کارخانه‌های سیاه" می‌نامند، لباس‌های ورزشی و دیگر پوشیدنی‌ها را برای شرکت‌ها و برندهای مشهور امریکایی تولید می‌کنند.
اسوشیدپرس گزارش داده است که کم و بیش یکسال پیش یک خبرنگار این نهاد برای تهیۀ گزارش وارد یکی از بازداشتگاههای کار اجباری در شین‌ژیانگ شده بود، اما پولیس مانع وی شد و به رانندۀ تکسی دستور داد که از کمپ بیرون شود.
تصاویری که خبرنگار اسوشیتدپرس هنگام خروج از این بازداشگاه برداشته است لوحۀ شرکت "هیتان هاولین" را با خط درشت سرخ در جوار بازداشتگاه نشان می‌دهد که محوطۀ آن با سیم خاردار و کمره‌های مدار بستۀ امنیتی محافظت و نظارت شده است.
مقام‌های ولایت شین‌ژیانگ چین در دسمبر گذشته اعلام کردند که تمام کمپ‌ها را بسته و کسانی را که در آن نگهداری می‌شدند، رها کرده اند، اما برخی اویغورها و قزاق‌های ساکن در شین‌ژیانگ به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته اند که عزیزان و بستگان شان به "کارخانه‌های سیاه" یا بازداشتگاه های کار اجباری منتقل شده اند.
دونالد ترمپ، رییس جمهور ایالات متحدۀ امریکا به تاریخ ۱۷ جون لایحۀ "حقوق بشری اویغورها" را که توسط قانونگذاران هر دو حزب – جمهوریخواه و دموکرات – در کانگرس ایالات متحده تصویب شده بود، امضا کرد.
این سند "نقض جدی حقوق بشری گروه اقلیت مسلمان اویغور" را در ولایت شین‌ژیانگ چین محکوم کرده و خواستار توقف فوری آن شده است.