از زیان‌های نوشابه‌های انرژی‌زا چه می‌دانیم؟

نوشابه‌های انرژی‌زا همواره در اشتهارات به عنوان محصولاتی معرفی شده که با افزایش انرژی، کارکرد بدنی و روانی را بهبود می‌بخشد.

مصرف این نوشابه ها در سرتاسر جهان بلند بوده و بر اساس آمار انسیتیتوت صحت ایالات متحده، بیشتر مصرف کنندگان آن جوانان بین سنین ۱۸ تا ۳۴ سال اند.

اما یافته‌های پژوهش‌های علمی نشان داده است که این نوشابه‌ها می‌تواند تاثیرات زیانبار صحی داشته باشد و به گونۀ خاص به کودکان و نوجوانان آسیب برساند. خطرات ناشی از مصرف این محصولات زمانی چند برابر می‌شود که با الکول یکجا نوشیده شود.

یافته های پژوهشی که در ژورنال انجمن بیماری های قلب امریکا نشر شده نشان می‌دهد که مقدار زیاد کافیین موجود در نوشابه‌های انرژی‌زا می‌تواند سبب بروز مشکلات جدی قلب و رگ‌ها از جمله زیاد شدن ضربان قلب و بلند رفتن فشار خون شده و حتا منجر به سکتۀ قلبی شود.

بر خلاف اشتهارات که محصولات انرژی‌زا را آرامش دهندۀ بدن و روان می‌خوانند، مصرف زیاد و دومدار این محصولات سبب ایجاد تشویش و اضطراب فزاینده، مشکلات خواب به ویژه بی‌خوابی، مشکلات جهاز هضمی و کاهش مایعات در بدن می‌شود.

پژوهشی که از سوی مایو کلینیک انجام شده، پی برده است که نوشیدن محصولات انرژی‌زا حتا به پیمانۀ متوسط سبب افزایش افراز هورمون‌های مولد استرس در بدن می‌شود.

پژوهش دیگر که از سوی نظامیان امریکایی صورت گرفته، مصرف دو یا بیشتر نوشابۀ انرژی‌زا را در روز با شانس بیشتر ابتلا به مشکلات روانی و پرخاشگری ربط داده است.

نیم لیتر نوشابۀ انرژی‌زا حاوی ۵۴ تا ۶۲ گرام قند اضافی است که این بلندترین مقدار قندی است که یک فرد باید در ۲۴ ساعت آن را مصرف کند. مصرف دوامدار این نوشابه‌ها می‌تواند فرد را به بیماری شکر مبتلا کند.

اکثر نوشابه‌های انرژی‌زا به دلیل داشتن مقادیر بلند کافیین و قند، سبب تجدید قوا و به تاخیر انداختن خستگی در بدن می‌شوند، اما هرگز خستگی را رفع نمی‌کنند.

ویتامین‌ها به ویژه ویتامین‌های سلسلۀ بی، منبهاتی چون گوارانا، تاورین، جنسین و کارنیتین از دیگر محتویات اکثر نوشابه‌های انرژی‌زا اند. اما متخصصان صحت می‌گویند که شاید مرکبات دیگر که احتمالاً برای بدن مضر باشد در ترکیب نوشابه‌های انرژی‌زا شامل باشد.

سازمان جهانی صحت با نشر گزارشی گفته است که محصولات انرژی‌زا "ممکن خطر جدی را متوجه صحت عامه به ویژه سلامت جوانان" کند.

با اینحال شرکت‌های تولید کنندۀ محصولات انرژی‌زا تاکید دارند که بیشتر محتویات این نوشابه‌ها در غذاهای روزمره موجود است و نوشیدن این محصولات، ضرری را متوجه مصرف کننده نمی‌کند.

نوشابه‌های انرژی‌زا در سال ۲۰۱۴ نزدیک به ۵۰ میلیارد دالر در سراسر جهان فروش داشت. با افزایش مصرف این نوشابه‌ها تخمین زده می‌شود که فروش آن تا سال ۲۰۲۵ از مرز ۸۰ میلیارد دالر بالاتر برود.