خلیلزاد معاملۀ صلح افغانستان را خواهد بست؟

زلمی خلیلزاد، دپلومات امریکایی که در گذشته سفیر ایالات متحده در افغانستان، عراق و ملل متحد بود، اینبار به صفت مشاور وزارت خارجۀ امریکا در امور افغانستان گماشته شده است.

مایک پمپیو، وزیر خارجه ایالات متحدۀ امریکا، روز سه شنبه در مسیر سفر به پاکستان گفت که آقای خلیلزاد در این سمت رهبری تلاش‌های امریکا در روند صلح افغانستان را به عهده خواهد داشت.

آقای پمپیو گفت "خلیلزاد همه وقت به رشد فرصت ها برای مصالحه میان حکومت افغانستان و طالبان تمرکز خواهد داشت. این یگانه ماموریت وی خواهد بود".

زلمی خلیلزاد، ۶۷ ساله، به صفت سفیر پیشین امریکا در افغانستان –از ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ - نقش اساسی را در جریانات پسا طالبان بازی کرد و به خاطر بافت دادن و ایجاد تفاهم میان طرف های درگیر در افغانستان شهرت کمایی کرد.

رابین رافایل، معاون پیشین وزارت خارجۀ امریکا در امور جنوب آسیا، در صحبت با رادیوی ملی امریکا یا ان پی آر، گزینش آقای خلیلزاد را در این سمت، نشانۀ جدیت حکومت رئیس جمهور دونالد ترمپ به حل سیاسی معضل افغانستان توصیف کرده است.

خانم رافایل گفت "فکر می کنم جنگ بیش از حد دراز شد و همه، به شمول طالبان، این را درک می کنند که همه چیز در افغانستان بسیار به هم ریخته و بازیگران بسیار زیاد وارد آن شده است که اگر به ابعاد سیاسی و نظامی اوضاع افغانستان توجه نشود، ممکن آن کشور به سوریۀ دیگر مبدل شود."

این دپلومات پیشین امریکایی، خلیلزاد را "مرد بسیار مجرب...دپلومات زیرک" خوانده و گفته است که وی از بافت های فرهنگی و سیاسی منطقه با خبر است و ظرفیت ایجاد تحولات زیاد را دارد.

اما رونالد نیومن، سفیر پیشین ایالات متحده در افغانستان، در مورد ماموریت جدید آقای خلیلزاد چندان خوشبین نیست.

آقای نیومن به ان پی آر گفته است "او (خلیلزاد) معامله گر عالی است، اما فکر کنم که چیزی برای معامله کردن موجود باشد."

با اشاره به شورشگری های اخیر طالبان در افغانستان، آقای نیومن به این باور است که ایالات متحده باید همزمان به جنگ و دپلوماسی متوسل شود، زیرا به گفتۀ وی طالبان هنوز بر موضع خود که فقط مذاکره با امریکا و خروج نظامیان امریکایی از افغانستان است، ایستادگی دارند.

پاکستان

زلمی خلیلزاد یکی از حامیان استراتیژی دونالد ترمپ برای جنوب آسیا بوده و برای تامین ثبات در افغانستان همواره بر استراتیژی فراگیر که دربرگیرندۀ رویکرد منطقه‌ای به شمول افغانستان و پاکستان باشد، تاکید کرده است.

خلیلزاد که منتقد سرسخت سیاست های پاکستان در قبال افغانستان است، چهرۀ ناخوشایند در حلقات سیاسی پاکستان است. آقای خلیلزاد هنگام تصدی سفارت امریکا در افغانستان، نخستین مقام امریکایی بود که آشکارا از پالیسی مخفی و نیز حمایت حکومت پاکستان از گروه های تندرو مخالف حکومت افغانستان انتقاد کرد.

افغان تبار بودن زلمی خلیلزاد و نیز نگرش وی در قبال پاکستان که هم خوانی زیاد با دیدگاه حکومت ترمپ نسبت به پاکستان دارد، از دید شماری از کارشناسان امریکایی بیش از هرکس دیگر خلیلزاد را برای ایفای سمت مشاوریت وزارت خارجۀ امریکا در امور افغانستان گزینۀ مطلوب می سازد.