کی به نمایندگی از افغانستان در ملل متحد سخنرانی خواهد کرد؟

با آنکه مجمع عمومی سالانۀ سازمان ملل متحد برگزار شده است، تا هنوز مشخص نیست که کی به نمایندگی از افغانستان در این مجمع سخنرانی خواهد کرد؛ غلام محمد اسحاقزی که از سوی حکومت به رهبری محمد اشرف غنی به صفت نمایندۀ دایمی افغانستان در ملل متحد معرفی شده بود یا نمایندۀ طالبان.

امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ کابینۀ طالبان با ارسال نامه‌ای به انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد، سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر را برای سخنرانی به نمایندگی از افغانستان در مجمع عمومی ملل متحد معرفی کرده است.

پیش از این، آقای اسحاقزی با ارسال نامه‌ای به سرمنشی سازمان ملل متحد از وی خواسته بود که در سمت‌اش باقی بماند. او هفتۀ گذشته اعتبار نامه‌اش را به دفتر آقای گوتیرش فرستاده است.

فرحان حق، سخنگوی منشی عمومی ملل متحد ضمن تایید دریافت نامۀ متقی گفت که در این نامه ماموریت آقای اسحاقزی "پایان یافته" خوانده شده و گفته شده است که "او بعد از این از افغانستان نمایندگی نمی‌کند."

بر اساس اصول کار سازمان ملل متحد، همه ساله یک کمیتۀ نه نفری برای رسیدگی به اعتبارنامۀ نمایندگان کشورها به کار گماشته می‌شود، اما این کمیته همواره در ماه‌های اکتوبر و نومبر، پس از مجمع عمومی، اعتبارنامه‌ها را بررسی می‌کنند. امسال بهاماس، بوتان، چیلی، چین، نامیبیا، روسیه، سیرالیون، سویدن و ایالات متحده نه عضو این کمیته اند.

اما از آنجاییکه آخرین روز سخنرانی رهبران و نمایندگان کشورها دوشنبه ۲۷ سپتمبر است و سخنرانی نمایندۀ افغانستان نیز در همین روز ایراد خواهد شد، به نظر نمی‌رسد که این کمیته بتواند تا پنج روز دیگر تصمیم نهایی اتخاذ کند.

از سوی دیگر، چون آقای اسحاقزی هنوز هم اعتبارنامۀ ملل متحد را با خود دارد، غیرمحتمل خواهد بود که نمایندۀ طالبان به نمایندگی از افغانستان در مجمع عمومی امسال سخنرانی کند.

در حال حاضر، قرار است آقای اسحاقزی به تاریخ ۲۷ سپتمبر به نمایندگی از افغانستان در ملل متحد سخنرانی کند، اما پس از ارسال نامۀ سرپرست وزارت خارجۀ طالبان مشخص نیست که آیا کشوری با سخنرانی آقای اسحاقزی اعتراض خواهد کرد یا خیر.

شاه محمود قریشی، وزیر خارجۀ پاکستان روز سه شنبه در پاسخ به این پرسش که کی خواهد توانست به نمایندگی از افغانستان در ملل متحد سخنرانی کند گفت: "این یک وضعیت بسیار پیچیده است. بدیهی است که این وضعیت رو به تحول است. تصمیمی از سوی کمیتۀ مربوطه گرفته خواهد شد. باورمندم که کمیتۀ اعتبارنامه‌ها در فرصت مناسب تصمیمی خواهد گرفت."

هایکو ماس، وزیر خارجۀ آلمان با حضور نمایندۀ طالبان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مخالفت نشان داده و گفته است: "برنامه ریزی‌برای نمایش در ملل متحد هیچ دردی را دوا نمی‌کند...آنچه مهم است، اقدامات مستحکم است نه الفاظ؛ به شمول احترام به حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان، حکومت همه شمول و دوری جستن از گروه‎های تروریستی."

در صورتیکه نمایندۀ طالبان برای ملل متحد پذیرفته شود، انکشاف مهمی برای گروه طالبان خواهد بود؛ گروهی که اکنون قدرت را در افغانستان در دست گرفته و مصرانه در تلاش به رسمیت شناخته شدن و کمک جهان برای رسیدگی به بحران شدید اقتصادی در آن کشور است.

منشی عمومی ملل متحد گفته است که تمنای طالبان برای به رسمیت شناخته شدن از سوی جامعۀ جهانی، تنها ابزاری است که کشورهای جهان می‌توانند با آن طالبان را به ایجاد حکومت همه‌شمول، احترام به حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان در افغانستان وادار کنند.