بانک جهانی با نشر گزارشی گفته است که بر اساس بررسی‌های این نهاد، صادرات افغانستان از اول جنوری تا ماه سپتمبر امسال نسبت به زمان مشابه سال گذشتۀ آن، ۱۴ درصد کاهش یافته است.
این بانک در گزارش خود، تغییرات در سیاست‌های تجاری پاکستان و افزایش مالیات بر میوه‌های تازه و محصولات زراعتی افغانستان را از عوامل عمدۀ کاهش صادرات این کشور عنوان کرده است.
بر اساس گزارش بانک جهانی، سطح صادرات افغانستان تا سپتمبر امسال، به ۹۲.۵ میلیون دالر می‌رسد که این مقدار کاهش ۱۴ درصدی را در مقایسه به زمان مشابۀ سال گذشته نشان می‌دهد.
مشکلات صادرات با پاکستان
در گزارش آمده است که مشکلات در داد و ستد تجاری میان افغانستان و پاکستان، از عوامل عمدۀ کاهش صادرات کالاهای این کشور بوده است. بانک جهانی گفته است که پاکستان در این اواخر، بر کالاهای صادراتی افغانستان به ویژه میوۀ تازه مالیات بیشتر وضع کرده است.
همچنان مشکلات در تردد موترهای باربری میان دو کشور، باعث کاهش داد و ستد تجاری به ویژه کاهش صادرات کالاهای افغانستان به پاکستان شده است. در گزارش آمده که صادرات مواد غذایی افغانستان به پاکستان بیش از هشت درصد و همچنان به هند شش درصد کاهش را نشان می‌دهد.
پیش از این، اتاق مشترک تجارت افغانستان – پاکستان گفته بود که به دلیل برخی اقدامات حکومت پاکستان، بخش اعظم تجارت ترانزیتی افغانستان از پاکستان به ایران منتقل شده است.
ضیاالحق سرحدی، هماهنگ‌کنندۀ این اتاق در خیبر پشتونخوا به صدای امریکا گفت که تاجران افغان ۷۰ درصد تجارت ترانزیتی شان را اکنون از طریق بندرهای چابهار و بندر عباس ایران انجام می‌دهند.
اخیراً وزارت تجارت و صنعت حکومت طالبان گفت که در پنج ماه نخست امسال، صادرات افغانستان به پاکستان ۱۰ درصد کاهش یافته است.
آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی این وزارت دلیل اصلی کاهش صادرات کالاهای تجاری افغانستان به پاکستان را عدم رعایت قراردادهای تجاری میان دو کشور از سوی پاکستان عنوان کرد. جواد افزود که در پنج ماه نخست امسال، ۴.۶ میلیارد دالر معاملات تجاری میان افغانستان و کشورهای منطقه انجام شده است.
کاهش صادرات ذغال سنگ افغانستان
بر بنیاد گزارش جدید بانک جهانی افزون بر تغییرات در سیاست‌های تجاری اسلام‌آباد، در سال جاری صادرات ذغال سنگ افغانستان به آن کشور نیز به گونۀ بی‌سابقه کاهش یافته است.
در گزارش آمده که صادرات ذغال سنگ افغانستان به پاکستان در سال جاری، ۷۱ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
به گفتۀ بانک جهانی، درآمد صادرات ذغال سنگ به پاکستان به ۶۱ میلیون دالر می‌رسد، در حالی که حجم صادرات ذغال سنگ افغانستان در زمان مشابۀ سال گذشته آن، به ۲۰۹ میلیون دالر می‌رسید.
بانک جهانی گفته است که پاکستان در حال حاضر برای رفع نیازمندی‌هایش از ذغال سنگ استخراج شده در خود پاکستان استفاده می‌کند.
پیش از این، وزارت مالیۀ حکومت طالبان از افزایش بی‌سابقه عواید صادرات ذغال سنگ به پاکستان خبر داده و گفته بود که در ده ماه نخست سال گذشته، ۱۲ میلیارد و ۱۴۳ میلیون افغانی (بیش از ۱۳۶ میلیون دالر) درآمد گمرکی به دست آمده است.
این وزارت در ۲۵ فبروری امسال گفته بود که در این مدت، ۲.۷ میلیون تن ذغال سنگ از طریق بندر تورخم به پاکستان صادر شده که در مقایسه با سال گذشته، حدود سه برابر افزایش را نشان می‌دهد.
بانک جهانی همچنان در این گزارش اضافه کرده که با آنکه وضعیت اقتصادی افغانستان نسبت به دو سال گذشته بهبود یافته است، اما هنوز هم این کشور با چالش‌ها و تهدیدهای عمدۀ مواجه است. به گفتۀ بانک جهانی در حال حاضر بیکاری، فقر و ناامنی غذایی در این کشور به گونۀ چشم‌گیری افزایش یافته است.
در گزارش آمده که محدودیت‌های طالبان بر زنان و دختران به ویژه ممنوعیت آنان از آموزش و کار، ممکن در درازمدت به اقتصاد و ساختارهای اجتماعی این کشور آسیب برساند.
براساس گزارش بانک جهانی، با وجود کسر تجاری، ارزش پول افغانی در سال جاری ثابت باقی مانده و حتا ارزش پول افغانی در برابر اکثر ارزهای خارجی، تا سپتمبر ۲۰۲۴ افزایش یافته است.