همزمان با ۲۰ جون، روز جهانی پناهجویان، سازمان عفو بینالملل از حکومت پاکستان خواسته است تا از بازداشت و اذیتکردن خودسرانه مهاجرین افغان و پناهجویان افغان که از ترس طالبان مجبور به فرار به آن کشور شده اند، دست بردارد.
این سازمان روز سه شنبه ۲۰ جون (۳۰ جوزا) با نشر اعلامیهای گفت که در سالهای پسین پس از مسلط شدن دوبارهٔ طالبان بر افغانستان تعداد زیادی از افغانها به پاکستان مهاجر شده اند که در آن کشور با تهدیدهای بازداشت خودسرانه و اخراج روبرو اند.
عفو بین الملل گفته است که به دلیل تاخیر قابل توجه در روند ثبت نام مهاجرین افغان، اکثر افغانها کارت شناسایی مهاجرین در پاکستان ندارند و اکثر افغانها با ویزۀ عادی به این کشور سفر کرده اند، اکنون مدت ویزۀ اقامت شان نیز منقضی شده است.
این سازمان گفته است: "وضعیت به ویژه برای زنان و دخترانی که هم در افغانستان و هم در پاکستان با تبعیض روبرو هستند، بسیار وخیم است."
دینوشیکا دیسانایک، یک مقام عفو بینالملل برای آسیای جنوبی گفت که این موضوع باعث نگرانی عمیق است که جامعه جهانی به وضعیت پناهجویان افغان مقیم پاکستان توجه کافی نمیکند.
او گفته است: "به همین دلیل نه میتوانند به کشورشان برگردند و نه میتوانند به طور دایم در پاکستان زندگی کنند، در یک شرایطی گرفتار شده اند که هیچ راهی برای فرار از آن وجود ندارد".
عفو بینالملل گفته است که وضعیت حقوقی این افغانها بسیار دشوار است، زیرا روند درخواست پناهندگی آنها در کشور ثالث نیز بسیار دشوار است و همین امر باعث شده مهاجران افغان با مشکلات دیگری مواجه شوند.
به گفتۀ این سازمان، به دلیل تاخیر در ثبت نام این افغانها به عنوان پناهنده توسط کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان و تاخیر در تمدید ویزه توسط حکومت پاکستان، پولیس این مهاجرین و پناهجویان افغان را بازداشت و اذیت میکند و از نزد آنان به زور پول میگیرد.
عفو بینالملل گفته است که گزارشهای زیادی در مورد بازداشت و آزار و اذیت مهاجرین و پناهجویان افغان در شهرهای کراچی، پشاور و کویته در ایالت سند پاکستان دریافت کرده است.
شخصی به نام حسن (نام مستعار) به عفو بینالملل گفته که قبل از حاکمیت طالبان در وزارت داخله افغانستان کار میکرد. او به این سازمان گفته است که پولیس پاکستان شبانه به خانه اش آمده و برعلاوۀ بازرسی منزل وی، او را با حدود ۲۰ افغان دیگر به مرکز پولیس اسلامآباد برده است.
حسن گفت: "پاسپورتها و بکس جیبی ما را گرفتند و چندین بار بازرسی کردند و حتا کسانی را بازداشت کردند که مدارک قانونی برای زندگی در پاکستان داشتند".
به گفتۀ حسن روز بازداشت در ازای ۳۰ هزار روپیه آزاد شد، اما پولیس هیچ برگۀ جریمه به وی نداد. تعدادی دیگر از پناهجویان افغان نیز به عفو بین الملل گفته اند که پولیس همان مقدار پول را از آنها گرفته و سپس آنان را آزاد کرده است.
هفته گذشته سفارت افغانستان در اسلامآباد که توسط طالبان اداره میشود، گفت که موضوع بازداشت و اذیتکردن افغانها در پاکستان را با مقامات وزارتهای خارجه و داخلۀ آن کشور در میان گذاشته است.
سفارت افغانستان در آن زمان اعلام کرد که تنها در اسلامآباد و مناطق اطراف آن تا ۲۵۰ افغان توسط پولیس بازداشت شده اند. اما شماری از افغانهای مقیم اسلامآباد به صدای امریکا گفتند که پولیس پاکستان در روزهای اخیر نزدیک به ۵۰۰ افغان به شمول زنان و کودکان را بازداشت کرده است.
بر اساس معلومات کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، در حال حاضر ۳.۷ میلیون مهاجر افغان در پاکستان زندگی میکنند که از این تعداد تنها ۱.۴ میلیون نفر دارای مدارک قانونی اقامت استند.