حکومت روسیه روز دوشنبه۱۷ جولای (۲۶ سرطان) اعلام کرد که از توافق صادرات غله اوکراین خارج میشود.
دیمتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت: "معامله غلات متوقف شده است. به محض تحقق بخش روسی [توافقها]، طرف روسیه فوراً به معامله غلات بازخواهد گشت."
ترکیه و سازمان ملل متحد تابستان سال گذشته برای کاهش بحران جهانی غذا توافقی را با روسیه انجام داد که بر اساس آن به صادرات غله جات اوکراین از طریق بحیره سیاه اجازه داده شد.
این توافقنامه با توافق جداگانهای برای تسهیل حمل و نقل مواد غذایی و کودکیمیاوی روسیه به همراه بود، که مسکو اصرار میورزد اعمال نشده است.
این اعلامیه ساعاتی پس از آن منتشر شد که طیارههای بدون سرنشین به پل کرچ حمله کردند که تنها راه ارتباطی روسیه به شبه جزیره کریمیه بوده و خط تدارکاتی کلیدی برای خطوط مقدم نیروهای روسی در جنوب اوکراین به شمار میرود.
مسکو گفته است که حملهٔ مرگبار به پل کرچ ربطی به لغو توافق صادرات غله از اوکراین نداشته و ماهها است که از اجرای این توافق که برای کاهش ترس از کمبود مواد غذایی در کشورهای آسیب پذیر طراحی شده بود، شاکی بوده است.
یک منبع اداره خدمات امنیتی روسیه به خبرگزاری فرانس پرس گفت که نیروهای بحری کیف و ادارهٔ استخبارات این کشور یک "عملیات ویژه" را با استفاده از طیارههای بدون سرنشین بر پل کرچ انجام دادند که در نتیجهٔ آن یک زوج غیر نظامی کشته و دخترشان زخمی شد.
پیش از این کارشناسان هشدار داده بودند که اگر این قرارداد که زمان آن به تاریخ ۱۶ جولای (۲۵ سرطان) به پایان میرسد، تمدید نشود، تاثیرات قابل توجهی بر قیمت مواد غذایی برای میلیونها نفر در سراسر جهان خواهد داشت.
خروج روسیه از این قرارداد، منبع کمک به برنامهٔ جهانی غذا برای کشورهای که در معرض خطر قحطی قرار دارند، از جمله سومالیا، اتیوپیا و افغانستان را قطع کرده و مشکلات مصوونیت غذایی را در کشورهایی که با بحران اقتصادی و عوامل اقلیمی مانند خشکسالی درگیر اند، دو برابر خواهد ساخت.
خبرگزاری های روسی به نقل از وزارت خارجه روسیه گزارش داده اند که مسکو همچنین به ترکیه، اوکراین و سازمان ملل اعلام کرده که با تمدید این توافق مخالف است.
حکومت آلمان به این خبر واکنش نشان داده و از مسکو خواسته تا این توافق را تمدید کند و گفته است که "درگیری نباید فقیرترین افراد این سیاره را متاثر بسازد" که به ذخایر غلات اوکراین متکی هستند.
ماموریت ایالات متحده در سازمان ملل متحد ضمن نکوهش این اقدام روسیه آن را "عمل ظالمانه" خوانده است.
رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه به تمدید توافق غلات ابراز خوشبینی کرده و گفته است: "من فکر میکنم که باوجود بیانیه امروز، دوست من پوتین خواهان ادامه توافق است."
ملل متحد گفته است که انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد سخت تلاش کرده است تا توافق را تمدید کند و از رفع موانع بر صادرات کود کیمیایی روسیه حمایت می کند.
ترکیه و سازمان ملل متحد در ابتدا در ۲۲ جولای سال گذشته با روسیه و اوکراین توافق کردند تا صادرات غلهجات و مواد خوراکه را از اوکراین از سر بگیرند. بعداً این قرارداد دو بار تمدید شد.
قبل از تهاجم روسیه بر اوکراین، این دو کشور به تنهایی ۳۰ درصد نیازمندی گندم جهان را تامین میکردند، اما تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین در بیش از یک سال گذشته، صادرات غلهجات را از اوکراین به شدت مختل کرده و سبب افزایش نرخ مواد غذایی و نفت در جهان شده است.
پیش از جنگ، اوکراین ماهانه از طریق بنادرش ۴.۵ میلیون تن محصولات زراعتی را صادر میکرد که ۱۲ در صد گندم جهان در آن شامل بود.