در حالی که بیش از ۹۰ در صد جمعیت آذربایجان مسلمان است، احساسات طرفدارانه از اسراییل در این کشور برجسته است و شهروندان این کشور همدردی خود را با قربانیان اسراییلی ابراز کرده اند.
شماری از شهروندان آذربایجان روز یکشنبه گذشته در مقابل سفارت اسراییل گردهم آمده و با گذاشتن گل همدردی خود را با کسانی که روز قبل در حملهٔ غافلگیرانهٔ گروه حماس به اسراییل جان باختند، ابراز داشتند.
اما بخش قابل توجهی از ساکنان آذربایجان با وضعیت اسفبار فلسطینیان در کرانه غربی و غزه همدردی و با هم مذهبان خود ابراز همبستگی می‌کنند.
سفیر اسراییل در شبکه ایکس از همدردی آذری‌ها "در این ساعت تاریک تاریخ" قدردانی کرده است. جورج دیک نگاشته است: "از مردم آذربایجان برای بیان صمیمانهٔ دوستی متشکرم."
از زمان بازپس گیری استقلال خود از مسکو در سال ۱۹۹۱، روابط آذربایجان با اسراییل به طور پیوسته گسترش یافته و در طول سه دههٔ گذشته به یک اتحاد استراتیژیک تبدیل شده است.
راسیم مصبیلی، نماینده پارلمان آذربایجان در روز حملاتی که صدها کشته برجای گذاشت به صدای امریکا گفت: "ما حملاتی را که منجر به کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از غیرنظامیان شد، به شدت محکوم می کنیم. در این شرایط سخت، ما در کنار اسراییل هستیم."
اما مقامات حکومت آذربایجان بسیار محتاطانه بیانیهٔ رسمی را در ارتباط به درگیری اخیر در غزه نشر کرده اند تا احتمالاً متحد قدرتمند دیگری یعنی ترکیه را که به طور سنتی از فلسطینی‌ها و دیگر کشورهای با اکثریت مسلمان حمایت می‌کند، از خود دور نکنند.
وزارت خارجهٔ آذربایجان ساعاتی پس از این حملات در بیانیه رسمی اعلام کرد: "ما خشونت علیه غیرنظامیان رت در منطقه درگیری اسراییل - فلسطین محکوم می‌کنیم. ما تسلیت خود را برای جان باختن بسیاری از غیرنظامیان در اسراییل و نوار غزه ابراز می‌کنیم. ما خواستار کاهش فوری تنش استیم."
در ماه‌های اخیر، آیزاک هرتزوگ، رییس جمهور، الی کوهن، وزیر خارجه و یواو گالانت، وزیر دفاع اسراییل از آذربایجان دیدار کرده‌اند که بسیاری از ناظران آن را مشارکتی پایدار بر اساس منافع امنیتی و اقتصادی می‌دانند.
افزون بر آن، حجم فروش تجهیزات پیشرفته نظامی به آذربایجان که میلیاردها دالر تخمین زده می‌شود، اسراییل را به تامین کننده اصلی تسلیحات آذربایجان تبدیل کرده است.
ناظران می‌گویند که پشتیبانی نظامی اسراییل از این کشور نقش مهمی در پیروزی نظامی آذربایجان بر نیروهای ارمنی در منطقه قره باغ کوهستانی در سال ۲۰۲۰ و پس از آن داشته است.
آذربایجان، به نوبه خود، بزرگترین تامین کننده نفت اسراییل است و بیش از ۶۰ درصد از تقاضای نفت این کشور را تامین می کند.
افزون بر این‌ها، باکو، پایتخت آذربایجان زمانی محل زندگی ده‌ها هزار یهودی بود که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، برای زندگی بهتر به اسراییل رفتند، اما بسیاری از آنها روابط خود را با کشور مادری شان حفظ کرده اند.
هم اکنون نیز حود ۳۰هزار یهود در مناطق مختلف آذربایجان از جمله باکو زندگی می‌کنند.
حکومت آذربایجان رفتار بسیار خوبی با اقلیت یهود داشته و سخاوتمندانه بودجه‌ای را برای بازسازی کنیسه‌ها و مکان‌های فرهنگی یهودیان اختصاص داده است.
فعالان حقوق بشر که نسبت به نرم افزارهای جاسوسی پگاسوس تولید اسراییل که به دولت اقتدارگرای آذربایجان امکان جاسوسی از صدها فعال و روزنامه نگار محلی را می دهد، محتاط بوده و نسبت به سیاست امنیتی اسراییل ابراز نگرانی کرده اند، که به گفته آنها گاهی معیارهای دموکراتیک و حقوق بشری را نادیده می‌گیرد.
رستم اسماعیل بیلی، فعال سیاسی به صدای امریکا گفت: "این واقعیت که امروز این درگیری به رویارویی بین بنیادگرایی افراطی حماس و حکومت راست افراطی اسراییل تبدیل شده است، نتیجه فرآیندهای ۳۰ سال گذشته است."
کارشناسان به این باور اند که حتا با تشدید وضعیت در غزه، آذربایجان و اسراییل مصمم به توسعه مشارکت استراتیژیک استند که همچنان به نفع هر دو کشور باشد.
گروه