وزارت خارجۀ پاکستان اقدام علیه تهدیدهای موجود در برابر این کشور را مسوولیت بینالمللی حکومت طالبان میداند.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارت روز جمعه اول سپتمبر (دهم سنبله) در یک نشست خبری در مورد اظهارات مقامات طالبان مبنی بر اقدامات علیه تندروان ابراز شک و تردید کرد.
او با بیان اینکه هنوز بیانیهای در این خصوص ندیده است، گفت: "برای مقامات افغانستان (طالبان) مهم است که علیه افراد و نهادهایی که پاکستان را تهدید میکنند، اقدام کنند و این مسوولیت آنهاست، مسوولیت بینالمللی آنها، مسوولیت دوجانبه و مسوولیت سه جانبه آنها همانطور که در [نشست] سه جانبه بین پاکستان، افغانستان و چین متعهد شده اند".
زهرا بلوچ تاکید کرد که پاکستان نمیخواهد در مورد چگونگی اقدامات حکومت طالبان در برابر تندروان اظهار نظر کند، اما تاکید کرد که اسلامآباد امیدوار است تا طالبان به تعهداتی که کرده اند، عمل کنند.
این در حالی است که انوارالحق کاکر، صدر اعظم موقت پاکستان به تازگی گفته است که پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان، گروههای تروریستی به دلیل تجهیزات باقیمانده از نیروهای امریکایی و ناتو قویتر شده اند.
او روز پنجشنبه ۳۱ اگست (نهم سنبله) در اسلامآباد به خبرنگاران گفت که پس از افتادن این سلاحها به دست گروههای تروریستی، توانایی این گروهها برای انجام عملیات افزایش یافته است که به شمول پاکستان همه کشورهای منطقه را آسیب خواهد زد.
کاکر تاکید کرد: "این عقبنشینی سریع نیروها نه تنها پاکستان را تحت تاثیر قرار داده است، بلکه چین، ایران و کشورهای آسیای میانه را نیز تحت تاثیر قرار داده است. توانایی حمله را افزایش داده است. قبلا این گروهها امکانات محدودی برای انجام حملات داشتند، اما به دلیل تجهیزات، حتی این گروهها اگر بخواهند میتوانند انگشت یک دست را هدف قرار دهند."
بر اساس گزارشهای وزارت دفاع ایالات متحده، از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱، تجهیزات نظامی به ارزش ۱۸.۶ میلیارد دالر توسط این کشور به نیروهای امنیتی افغانستان داده شده است.
تخمین زده میشود که تجهیزات نظامی به ارزش ۷.۱۲ میلیارد دالر شامل طیارهها، مهمات، وسایط نظامی، سلاح، وسایل ارتباطی و غیره در افغانستان باقی مانده و به دست طالبان افتاده است.
پیش از این، نگرانیهای مشابهی از سوی کشورهای آسیای میانه از جمله روسیه در مورد سلاحها و تجهیزات باقیمانده در افغانستان توسط نیروهای ایالات متحده و کشورهای عضو ناتو ابراز شده بود.
نیکولای پاتروشیف، مشاور شورای امنیت ملی روسیه گفته است که بی ثباتی در افغانستان میتواند به همه کشورهای منطقه گسترش یابد.
او در نشست مشاوران امنیت ملی کشورهای منطقه در هشتم فبروری (۱۹ دلو سال گذشته) نگرانی خود را از به جا ماندن تسلیحات امریکا و ناتو در افغانستان ابراز کرده بود.
این در حالی است که بر اساس تحقیقی که در ۱۷ جولای (۲۶ سرطان) منتشر شد، پس از خروج نیروهای بینالمللی به رهبری ایالات متحده از افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱، سلاحهای امریکایی که به دست طالبان افتاده است و اکنون در اختیار دارند، خارج از افغانستان دیده شده است.
همچنان بر اساس گزارش رسانهها، طالبان از قاچاق اسلحه و مهمات به جا مانده از نیروهای امریکایی در افغانستان سود میبرند و برخی از پژوهشگران میگویند که طالبان بر بازار سیاه سلاح کنترول دارند.
بر اساس گزارشها، بخشی از تسلیحات و مهمات ایالات متحده که در افغانستان به دست طالبان افتاد، به پاکستان و سایر کشورهای منطقه نیز انتقال داده شده است.
یک گزارش تحقیقی مشترک نهاد موسوم به (Small Arms Survey) مستقر در سویس و دیدبان صلح افغانستان نشان میدهد که بازارهای خرید و فروش اسلحه در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان همچنان فعالیت دارند.
این نهادها گفته است که این گزارش تحقیقی در اواخر ۲۰۲۲ از ولایتهای هلمند، قندهار و ننگرهار تهیه شده و پژوهشگران شان از شش بازار تسلیحات در این سه ولایت بازدید کردند و اسنادی را به دست آوردند که برای غیرنظامیان و فروشندگان اسلحه محلی صادر شده بود.
گزارش همچنان گفته است، در حالی که طالبان برخی از قاچاقها با مقیاس کوچک توسط دلالان را سرکوب کرده اند، روابط تثبیتشده این گروه با شبکههای تروریستی منطقهای نگرانی بیشتری را به وجود آورده است.
این نهادها گفته اند که مصاحبهها و نظارت بر رسانههای اجتماعی شواهدی از قاچاق بیرون مرزی را نشان میدهد، اگرچه این موضوع هنوز به طور کامل توسط تحقیقات ساحوی تایید نشده است.
گزارش گفته است که دلالان اسلحه در دره آدم خیل و پشاور در تماس با این نهادهای پژوهشی مدعی شدند که تجهیزات نظامی ایالات متحده را برای فروش عرضه میکنند.
در گزارش آمده است: "هم در افغانستان و هم در پاکستان، دلالان اسلحه هنگام عرضه تجهیزات نظامی ایالات متحده برای فروش، از جمله تفنگهای ام-۴ و ام-۱۶، دوربینهای دید در شب و دوربینهای حرارتی و سایر لوازم جانبی که معمولاً در منطقه در گردش نیستند، محتاط تر شده اند".
طالبان هنوز در مورد اظهارات مقامات پاکستانی واکنش نشان نداده اند، اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، به تاریخ ۱۰ جولای دخالت طالبان در قاچاق اسلحه را رد کرد.
مجاهد گفت: "تمام سلاحها، تجهیزات و وسایط در دیپوها و ذخایر کشور محفوظ شده و به هیچ کسی اجازه نیست که حتا یک میل اسلحه را قاچاق و یا به فروش برساند. این گونه تبلیغات دسیسه حلقات تنش طلب و مغرض است که ثبات و کنترول جاری در افغانستان را تحمل نمیتوانند و در برابر آن پروپاگند می کنند."
پیش از این، مرکز بین المللی مبارزه با دهشتافگنی مستقر در هالند نیز قبلاً گفته است که دست یافتن گروه طالبان به ذخایر بزرگ سلاحها و تجهیزات نظامی پیشرفته که ایالات متحده و ناتو به نظامیان افغان کمک کرده بودند، نگرانیهای جدی امنیتی را در منطقه ایجاد کرده و بیم آن میرود که بخشی از این جنگافزارها به دست گروههای تروریستی منطقهای بیفتد.
گروه