کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان میگوید که تا هنوز تصمیم نگرفته که برگزاری انتخابات شورای ملی و شورای ولسوالی ها تا چه زمانی به تأخیر افتد.
هدف تأخیر، به دست آوردن پول از تمویل کنندگان بینالمللی و آوردن اصلاحات در کمیسیون و چگونگی مدیریت انتخابات خوانده شده تا از بحرانی شدن آن جلوگیری صورت گیرد.
اما یکی از مسئولین پیشین این کمیسیون میگوید که این انتخابات باید پس از حد اقل یک سال تأخیر برگزار شود زیرا اصلاحات بنیادی در ساختار کمیسیون برگزار کنندۀ انتخابات و آوردن تغییرات برای مدیریت درست رأی گیری، زمان کافی نیاز میباشد.
تابش فروغ دو روز پیش در نشستی در واشنگتن گفت که حکومت وحدت ملی افغانستان باید کمیتۀ را برای گزینش رهبریت جدید کمیسیون های مستقل انتخاباتی و کمیسیون سمع شکایات انتخاباتی بگمارد و کمیسیونها را نیز غیر سیاسی سازد.
به گفتۀ آقای فروغ "البته انتخابات مدیریت یک روند سیاسی میباشد. اما این به این معنا نیست که ما اجندا، اهداف و علایق سیاسی خود را در چوکات اصلاحات شامل سازیم."
'اختلاف نظر' بین عبدالله و غنی
اما جانداد سپینغر، رئیس مؤسسۀ دیدبان انتخابات افغانستان میگوید اختلافها بین تیم رئیس جمهور و رئیس اجراییه سبب شده تا دو طرف آخرین تلاشهای شانرا برای اعمال نفوذ در انتخابات شورای ملی کرده و زمینۀ حضور بیشتر هواداران شان در لویۀ جرگۀ تعدیل قانون اساسی فراهم گردد.
آقای سپینغر به رادیو آشنا گفت "مخصوصاً اکر کمیسیونها بیطرف نباشد و به نفع یک تیم کار بکنند، میتواند برای آنان نفع برساند و با در نظرداشت این مسئله هر دو تیم علاقمند خواهد بودند که طرفدارهای خود را در کمیسیونها داشته باشند و ازین طریق در پارلمان آینده نفوذ بکنند."
معاون کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نیز بر اهمیت نقش فعال حکومت در راه اندازی انتخابات شفاف و آزاد پافشاری میکند و میگوید که پیشنهادات مشخصی را برای حکومت وحدت ملی فراهم کرده اند تا روند برگزاری انتخابات شورای ملی بهبود یابد.
آمادگی کمیسیون برای انتخابات
عبدالرحمان هوتکی به رادیو آشنا صدای امریکا گفت که کمیسیون انتخاباتی ظرفیت و توانایی مدیریت انتخابات را دارا میباشد – باوجود آنکه انتقادات شدیدی از نحوۀ کاری این کمیسیون در انتخابات ریاست جمهوری گذشته وجود دارد.
معاون کمیسیون انتخاباتی میگوید که توزیع نکردن تذکره های برقی، نبود ارقام درست نفوس و افراد واجد شرایط رأی دهی و مشخص نبودن حدود مرزیهای ولسوالی ها همه مشکلاتی است که حکومت دراین قسمت باید دست به اقدام شود.
به گفتۀ آقای هوتکی "نباید هم فراموش کنیم که کمیسیون مستقل انتخابات معجزه کرده نمیتواند. مواردی است که حکومت باید جوابگو باشد، ولی اکثراً متأسفانه همینطور شده، مواردی که مربوط حکومت بوده و حکومت جواب داده نتوانسته، همۀ این موارد بالای کمیسیون انتقال شده که کمیسیون ظرفیت نداشته و یا نتوانسته انتخابات معیاری را انجام دهد."
نبود بودجۀ کافی برای برگزاری انتخابات یکی از دلایل عمدۀ مفکورۀ به تأخیر افتادن آن عنوان شده است. برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، روند بازنگری و بررسی آرأ و به طول کشیدن روند در مجموع پول هنگفتی را به مصرف رسانید.
کاهش حضور کشورهای بین المللی و خستگی غربیها از جنگ در افغانستان این نگرانی ها را ایجاد کرده که ممکن ایالات متحده، اتحادیۀ اروپایی و ملل متحد – که سه تمویل کنندۀ عمدۀ انتخابات اند – علاقمندی به تمویل مصارف گزاف را نداشته باشند.
دیدهای متفاوت شرکای افغانستان
سکات سمت، پژوهشگر امور افغانستان در انستیتوت صلح ایالات متحده در نشست ترتیب شده از جانب نهاد "صندوق ملی برای تقویت دموکراسی" در واشنگتن گفت که پس از بحرانی شدن دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، شرکای عمدۀ افغانستان نیز در مورد چگونگی بیرون شدن از بحران اختلاف نظرهای پیدا کردند که این خود میتواند بر اندازۀ توجۀ آنان به آیندۀ انتخابات و آوردن اصلاحات تأثیرگذار باشد.
آقای سمت میگوید که برای جلب توجۀ آنان حکومت وحدت ملی باید ارادۀ قایم و آمادگی کامل را برای آرودن اصلاحات و شفافیت در روند برگزاری انتخابات نشان دهد.
به گفتۀ این کارشناس امریکایی "اگر راهی وجود داشته باشد که مصارف انتخابات را پایین آورده بتواند، و اگر تصوری ایجاد شود که امور در حال بهبودی است، این گامها ممد خواهد بود. افغانستان باید خود را به حیث شریک قابل اعتماد به اثبات برساند که به پیشرفت و آوردن اصلاحات متعهد است."
آقای سمت افزود که یکی از آزمونهای حکومت وحدت ملی همین است که برای تشخیص این اولولیتها و تصمیمگیری برای نمایش آنها به جامعۀ جهانی، به سادگی توافق نظر صورت نمیگیرد.