هندو ها و سيک ها از اقلیت های دینی اند که همواره در بخش های مختلف حیات اجتماعی شان در افغانستان با مشکلات وافر دست و گریبان بوده اند. با اینحال این اقلیت افغان خواستار نقش برجسته تر در آیندۀ کشور شان اند.
بر اساس گفته های هندوان و سیک ها در افغانستان، آنان همواره با مشکلات مختلف، اجتماعی، فرهنگی، مدنی، تعلیمی و سیاسی دچار بوده اند. کثرت این مشکلات، آنان را واداشته تا وطن آبایی شان –افغانستان- را ترک کرده و به کشور هایی مهاجر شوند که از نقطۀ نظر دینی با هم وجه مشترک دارند.
در این میان تبعیض دینی یکی از مشکلات عمدۀ آنان در افغانستان با اکثریت مسلمان خوانده شده است.
ریشه های تاریخی
انار کلی هنریار، عضو مشرانو جرگۀ شورای ملی افغانستان می گوید که هندو ها و سیک ها از بیش از ۵۰۰۰ سال درافغانستان زیست داشته اند اما مردم افغانستان از آن آگاهی اندکی داشته و هندو ها و سیک ها را مهاجرین هندی می دانند.
خانم هنریار می گوید که از همه درد دهنده تر برای هندو ها و سیک ها این است که از هویت افغانی آنان انکار می شود. او استدلال می کند که ارتباط این اقلیت با هند فقط مذهبی است، اما آنان از نظر هویت "هندی نه بلکه افغان اند".
رویندر سنگهـ، عضو اتحادیۀ هندو ها و سیک های افغانستان، مؤرخین افغان را در این راستا مقصر دانسته استدلال می کند که اسناد و شواهد تاریخی دال بر ریشه های عمیق این اقلیت در افغانستان است.
آقای سنگهـ می گوید که در هیچ نصاب درسی تاریخی افغانستان در مورد هندو ها و سیک ها چیزی نوشته نشده است. او افزود که هندو ها و سیک ها نیز مانند دیگر اقوام و ملیت ها، از وارثین اصلی افغانستان اند.
رویندر سنگهـ می گوید که نشانه های زیاد تاریخی هندو ها و سیک ها در افغانستان وجود دارد. به گونۀ مثال نام ولسوالی بگرام در اصل "باگو رام" یا ولسوالی شکر دره، در اصل "شنکر دره" است. او می افزاید که ساحاتی مانند "شیوکی" و "چندر بایی" هنوز هم به نام هندو ها مسمی است.
هندو ها و سیک های افغانستان می گویند که معروض بودن آنان با تبعیض زبانی، مذهبی و نژادی از کودکی گرفته تا جوانی و از جوانی تا پیری، فاصله بین آنان و سایر بافت های اجتماعی را بیشتر ساخته است.
مشارکت هندو ها و سیک ها
خانم هنریار که خود قانون گذار سیک در شورای ملی افغانستان است، دلیل کمرنگ بودن مشارکت هندوها و سیک ها را درهمه بخش های اجتماعی و سیاسی افغانستان، تبعیضی می داند که از سوی جامعه بر آنان رواداشته شده است.
او استدلال می کند که تبعیضات اجتماعی بیشتر اوقات هندو ها و سیک ها را دلسرد ساخته است. بیشتر اوقاتی که کودکان مورد تبعیض قرار گرفته اند، از رفتن به مکتب پرهیز کرده اند و اکنون در جوانی بیسواد باقی مانده اند.
انارکلی که سناتور انتصابی در مشرانو جرگه است می گوید که در گذشته کادر های برجستۀ علمی هندو ها و سیک ها در افغانستان وجود داشت اما همین تبعیض ها و جنگ ها باعث مهاجرت آنان گردید.
انارکلی هنریار می گوید که خود نیز تبعیض را تجربه کرده است، اما مبارزه با آن را هدفی تعیین کرد که به گفتۀ خودش از آن باید پیروز به در آید.
هنریار در انتظار روزیست که بدون هر نوع تبعیض دینی، نژادی و زبانی هندو ها و سیک های افغانستان بتوانند در تعین آیندۀ کشور شان نقش برجستۀ داشته باشند.
