ارزش پول افغانی در برابر اسعار خارجی به ویژه دالر در افغانستان به گونۀ چشمگیری کاهش یافته است.
اتحادیه صرافان کابل میگوید که از آغاز ماه رمضان تا اکنون ارزش پول افغانی در برابر دالر در ۱۸ سال گذشته به پایینترین حد خود رسیده است.
به گفته مسوولان این اتحادیه، امروز سه شنبه (۳۱ ثور) یک دالر در سرای شهزاده کابل به ۸۰ افغانی و هفتاد پول تبادله میشد. در حالی که سه هفته پیش یک دالر امریکایی ۷۶ افغانی و ۵۰ پول بود.
حاجی زیرک، سخنگوی اتحادیه صرافان کابل میگوید "نا امنیهای اخیر در افغانستان به خصوص در ولایتهای شمال، کشمکشهایی که در داخل دولت وجود دارد به خصوص میان ریاست اجراییه و ریاست جمهوری، تنشها بین دولت و نامزدان ریاست جمهوری و مذاکرات صلح از عوامل عمده اند که تاثیر منفی در کاهش پول افغانی داشته است".
او افزود که تنظیم مارکیت اسعار خارجی در برابر پول افغانی در بازارهای افغانستان از "کنترول" بانک مرکزی بیرون شده است. او بانک مرکزی را به ضعف مدیریتی در جلوگیری از این بحران متهم کرد.
تاثیرات کاهش افغانی بر بازارها
در ۱۸ سال گذشته این نخستین بار است که ارزش یک دالر از مرز ۸۰ افغانی میگذرد. افت بیسابقۀ ارزش افغانی، بر نرخ کالاهای وارداتی افغانستان تاثیرات منفی داشته است و نرخ اکثر مواد خوراکی حدود ۱۵ در صد افزایش یافته است.
اتاق تجارت و صنایع افغانستان میگوید که کاهش ارزش افغانی در برابر دالر، بیشتر روی قیمت کالاهای وارداتی تاثیر گذاشته و در حال حاضر این کالاها با نرخ بیشتر به بازارهای افغانستان وارد میشوند.
جان آقا نوید، سخنگوی اتاق های تجارت و صنایع افغانستان به صدای امریکا گفت: "هرقدر که فیصدی قیمت اسعار افزایش مییابد به همان فیصدی قیمتها در بازارهای افغانستان افزایش پیدا میکند."
آقای نوید افزود: "اقلامی که از بیرون به دالر خریداری میشوند در بازارهای افغانستان اگر ۷۰ افغانی خریداری میکردیم حالا به ۸۰ افغانی خریداری میکنیم که ده افغانی در قیمت هر جنس وارداتی افزایش یافته است".
اتاق تجارت و صنایع افغانستان، ناامنی، نبود سیاست مالی ثابت بانک مرکزی، بیاعتمادی مردم به آینده و سرنوشت مبهم سیاسی افغانستان را عواملی داخلی خواند که باعث شده است تا شماری از تاجران در یک - دو سال گذشته پولهای شان را به بیرون به ویژه امارات متحده عربی و ترکیه انتقال دهند.
کاهش پنجونیم درصدی پول افغانی در برابر دالر
بانک مرکزی افغانستان میپذیرد که در پنجماه گذشته ارزش پول افغانی در برابر دالر امریکایی ۵.۵ در صد کاهش یافته است که این رقم از آغاز ماه رمضان تا اکنون دو درصد کاهش را نشان میدهد.
ایمل هاشور، سخنگوی بانک مرکزی میگوید که تحولات اخیر اقتصادی به ویژه "نرخ اسعار" در ایران و پاکستان که از "شرکای مهم تجاری افغانستان" اند، تاثیر مستقیم روی پول افغانی دارد.
آقای هاشور افزود: "بانک مرکزی کاری را که کرده میتواند مداخله در بازار است... از اول سال مالی که در ماه جدی سال گذشته آغاز شد حدود ۸۵۰ تا ۸۶۰ ملیون دالر وارد بازار ساخته ایم تا بتوانیم از این طریق، نرخ مبادله پول افغانی را در یک حالت نوسان قرار دده و از کاهش آن جلوگیری شود."
تنش امریکا و ایران
تنشها میان ایالات متحدۀ و ایران، سبب شده است که ارزش پول افغانی در برابر دالر کاهش بیسابقه داشته باشد. ایران پس از پاکستان، یکی از شرکای مهم اقتصادی افغانستان است که تعزیرات امریکا بر آن کشور، بازارهای افغانستان را نیز متاثر میسازد.
بخش عمدۀ از واردات افغانستان را کالاهای ایرانی تشکیل میدهد که سالانه به سه میلیارد دالر میرسد.
ایمل هاشور، سخنگوی بانک مرکزی افغانستان به صدای امریکا گفت که هر گونه تغییرات اقتصادی در ایران میتواند بر "نرخ مبادله پول افغانی" اثرگذار باشد.
آقای هاشور تاکید کرد که در کنار پول افغانی، ارزش پول ایران و پاکستان به گونۀ سرسام آور در برابر دالر کاهش داشته است.