در بیش از یک سال گذشته، بیشتر از ۱۵۰ هزار شهروند افغانستان به دلایل امنیتی و اقتصادی مجبور به ترک کشور شان شدند و اکثر آنان با قبول خطر به زندگی شان راهی کشور های اروپایی شدند—آنهم از طریق قاچاقبران انسان.
همین حال، بیش از دو هزار پناهجوی افغان از ماه ها به این سو در یکی از کمپ های نظامی در جزیرۀ لسبوس یونان با آینده نا معلوم و زندگی رقتبار به سر می برند.
جمشید عزیزی، یکی از افغان هایی است که به دلیل تهدید مستقم به زندگیش، حدود سه ماه قبل مجبور به ترک سرزمین خود شد و حال در جزیزۀ لیسبوس یونان در یک کمپ به سر می برد.
آقای عزیزی گفت "از کابل به نیمروز رفتم، بعد به پاکستان، سپس به ایران، به تعقیب آن به ترکیه و در نهایت به تاریج هژدهم فبروری به جزیره لزبوز یونان رسیدم".
پس از رسیدن به جزیرۀ لزبوز، عزیزی تلاش کرد تا از طریق مقدونیه خود را به یکی از کشور های نسبتاً مرفع اروپایی برساند، اما چانس با او یاری نکرد و حتی مورد لت و کوب قرار گرفت.
عزیزی می گوید که در کمپ نظامی که او با بیش از دو هزار پناهجوی افغان به سر می برد، زندگی رقتبار است و با اندک امکانات شب و روز را سپری می کند.
آقای عزیزی بیش از ده سال با قوای ناتو به شمول نیرو های امریکایی در افغانستان به حیث ترجمان ایفای وظیقه کرد، اما در خواست او برای دریافت ویزۀ مهاجرت ویژه به امریکا به دلایل نا معلومی رد شد.
گفته می شود که اکثر پناهجویان افغان به دلیل افزایش بیکاری مجبور به ترک کشور شان می شوند، اما آقای عزیزی می گوید که او زندگی نسبتاً مرفع داشت. او گفت که ایفای وظیفه با قوای ناتو زندگی او را به مخاطره انداخت.
تبعیض با افغانها
زهرا وفایی، خانم ۲۳ سالۀ افغان، نیز به دلیل تهدید های امنیتی مجبور شده تا کشورش را ترک کند.
خانم وفایی که ادعا می کند از بیماری سرطان رنج می برد، می گوید که به اندک ترین خدمات صحی دسترسی ندارد. او در حالیکه تلاش می کرد جلو احساسات و گریه خود را بگیرد، گفت که به دلیل تهدید طالبان و گروه داعش مجبور به ترک کشورش شده است.
خانم وفایی گفت "جان ما در خطر بود که اینجا آمدیم. نمی دانم حالا چه کار کنیم".
در یک سال گذشته، بیش از یک میلیون پناهجو که بیشتر آنان شهروندان سوری، افغان و عراقی می باشند، به دلیل افزایش نا امنی و جنگ راهی کشور های اروپایی شده اند. اما بر اساس گزارش ها، توجه کشور های غربی بیشتر به شهروندان سوری است، تا افغان و عراقی.
روی همین دلیل، خانم وفایی فکر می کند که در مقابل پناهجویان افغان از تبعیض کار گرفته می شود.
خانم وفایی گفت "عراقی و سوری ها همه می روند، چرا افغان نمی توانند بروند. افغان های چه گناه دارند".
مثل آقای عزیزی، خانم وفایی نیز از وضعیت ناگوار زندگی پناهجویان افغان شکایت داشت. او گفت در کمپی که او زندگی می کند خزندگان چون مار و گژدم موجود است.
زحل اصغری، جوانان ۲۴ ساله است که سه ماه قبل مجبور به ترک کشورش شد. خانم اصغری نیز ادعا می کند که به دلیل تهدید مستقیم به زندگی خود و خانواده اش، مجبور به ترک افغانستان شد.
خانم اصغری می گوید که سال گذشته زمانیکه موتر حامل شکریه بارکزی، عضو پیشین ولسی جرگه افغانستان، مورد حملۀ انتحاری قرار گرفت، خواهرش که در نزدیکی موتر خانم بارکزی بود، کشته شد.
روی همین دلیل، مقامات عالیرتبه افغانستان جهت اظهار همدردی به خانۀ او آمدند و این حرکت موجب گردید تا خانوادۀ او مورد تهدید طالبان قرار بگیرد.
خانم اصغری می گوید که با قبول خطرات جدی راهی کشور های اروپایی شده است تا از تهدید های دوامدار ، رهایی یابد.
نادیه سادات، مادر چهار طفل، یکی از پناهجویان دیگری افغان است که در این کمپ نظامی یونان، به سر می برد. گرچه خانم سادات در افغانستان با تهدید مستقیم مواجه نبود، اما حملات انتحاری او و خانواده اش را مجبور به ترک دیار می کند.
خانم سادات گفت " از روز که حکومت وحدت ملی روی کار آمده، هر روز جنگ و حملات انتحاری است. چهار طفل دارم و هر روز که آنان به مکتب می رفتند، نا آرام بود؛ روی همین دلیل، از افغانستان بر آمدیم" .
خانم سادات می گوید که در پهلوی سایر مشتقت ها، هوای سرد نیز از مشکلاتی است که به رنج این پناهجویان می افزاید.
اقتصاد یا امنیت خراب؟
بر عکس برداشت عموم که گویا شهروند افغانستان به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به ترک دیار می شوند، اکثر پناهجویان افغان در جزیزۀ لیسبوس ادعا می کنند که به دلیل اقتصادی نه، بلکه به دلیل افزایش حملات طالبان و تندروان داعش کشور شان را ترک کرده اند.
سمیر شینواری، عضو پیشین وزارت داخلۀ افغانستان، نیز می گوید که تهدید طالبان و داعش او را مجبور به ترک کشورش کرده است.
او می گوید که مخالفین حکومت افغانستان خانه او را در ولسوالی شینوار ولایت ننگرهار به آتش کشیدند و زندگی او با خطر مرگ مواجه بود.
همه پناهجویان جزیرۀ لزبوز یونان با رادیو آشنا صدای امریکا مصاحبه کردند، گفتند که از طریق قاچاق چیان انسان با قبول خطرات جدی از چندین کشور عبور کرده تا خود را به یکی از کشور های اروپایی برسانند.
تلاش های حکومت
حکومت افغانستان تلاش می کند تا شهروندان آن کشور را ترغیب کند تا با وجود تهدید های امنیتی و مشکلات اقتصادی، در کشور شان باقی بمانند.
یکی از اقدامات وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان، آگاهی در مورد خطرات مهاجرت های غیر قانونی به اروپا است.
بر اساس گزارش کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، از آغاز جنوری ۲۰۱۶ تا حال، بیش از ۱۶۵ هزار پناهجو با عبور از دریای اژه وارد یونان شده اند که ۴۹ در صد آنان را شهروندان سوری، ۲۶ در صد افغان، ۱۶ در صد عراقی، چهار در صد پاکستانی، سه در صد ایران و سه در صد شهروندان سایر کشور ها می باشند. این رقم شامل ۳۸ در صد کودکان و ۲۲ در صد زنان می باشد. در سال ۲۰۱۵، بیش از ۸۵۶ هزار پناهجو از طریق دریای اژه به یونان رسیدند.
در یک سال گذشته، به گفتۀ مقامات افغانستان بیش از ۱۵۰ هزار تن از شهروندان افغانستان کشورش شان را به قصد کشور های اروپایی ترک کرده اند. در حال حاضر، تعداد زیادی آنان با خطر برگشت اجباری از کشور های اروپایی مواجه اند.
مقامات و تحلیلگران استدلال می کنند که بیکاری، افزایش و گسترش ناامنی ها واز سوی دیگر ترس از آینده مبهم در افغانستان، افغان ها به خصوص جوانان را ترغیب به ترک کشور شان می کند—آنهم با پرداخت پول هنگفت و قبول خطرات جدی، حتی مرگ.