دولت ترکیه در ماه‌های اخیر در برابر مهاجران غیرقانونی سیاست‌‌های سخت‌گیرانه‌ای را در پیش گرفته و نیروهای امنیتی این کشور مهاجران غیرقانونی را جمع‌آوری کرده و پس از طی مراحل قانونی آنان را به کشورهای شان برمی‌گردانند.
ترکیه در کنار ایران و پاکستان به پناهگاه بیش‌ترین مهاجران و پناهجویان غیرقانونی افغان مبدل شده است.
رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه در یک پیام ویدیویی که به نشست جهانی پارلمانی مهاجرت فرستاده گفته است که بار اصلی بحران مهاجرت بر دوش کشورش افتاده است.
آقای اردوغان در بخشی از این پیام گفته است: "امروز که بزرگترین بحران مهاجرت پس از جنگ جهانی دوم تجربه می‌شود، هیچ کس نمی‌تواند از مسوولیت‌های خود فرار کند."
پس از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان، شماری زیادی از شهروندان این کشور به مهاجرت پرداخته و بر علاوۀ کشورهای همسایه به ترکیه و برخی از کشورهای اروپایی رو کرده اند. اما در اکثر این کشورها، به ویژه ترکیه با اخراج اجباری مواجه اند.
در تازه ترین رویداد دولت ترکیه ۲۲۷ مهاجر "غیرقانونی" افغانستان را به کابل برگشتانده و رسانه‌های ترکی گزارش داده اند که قرار است تا روز سه شنبه در حدود ۴۰۰ مهاجر غیرقانونی دیگر افغان نیز از این کشور اخراج شوند.
مهاجران و پناهجویان غیرقانونی
حمید ۲۸ ساله شهروند افغانستان که به گونه غیرقانونی در ترکیه به سر می‌برد و از ترس بازداشت نیروهای امنیتی این کشور در محله‌‌ای در استانبول پنهان شده است به صدای امریکا گفت: "بعد از آمدن طالبان به ایران گریختم و از ایران قاچاق‌بر ما را از راه کوه‌ها، به شهر وان ترکیه آورد."
او افزود که نمی‌خواهد به افغانستان برگردد و از همین رو خودش را از انظار نیروهای امنیتی ترکیه پنهان نگهداشته است.
اما مهاجرین مانند حمید با وجود آنکه پس از سپری کردن دشواری های زیادی خود را به ترکیه رسانیده اند، اکنون با خطر اخراج اجباری مواجه بوده و در بی سرنوشتی به سر می‌برند.
شماری از این مهاجران افغانستان در انتظار اند تا به نحوی خود را به کشورهای اروپایی برسانند؛ جاییکه فرصت‌های پناهجویی بیشتر است.
ملل متحد امروز از کشورهای ثروتمند خواست تا با در نظر داشت شرایط کشورهای مانند افغانستان، با پناهجویان کمک کنند.
نگرانی از تمدید نشدن کارت‌های اقامت
دولت ترکیه برای شهروندان خارجی که می‌خواهند اقامت این کشور را به دست بیاورند فرصت‌های سرمایه‌گذاری، مانند خریداری خانه، را مساعد کرده است. اما انقره برای به دست آوردن کارت‌های اقامت موقت معیارهای تازه‌ای را ایجاد کرده است؛ معیارهای که شهروندان خارجی مانند شهروندان افغانستان را نگران کرده است.
محمد یکی شهروندان افغانستان که در حومهٔ شهر استانبول زندگی می‌کند، دو ماه پس از تسلط طالبان بر افغانستان به ترکیه رفت و برای به دست آوردن اقامت درخواست داد. او به صدای امریکا گفت: "من برای یک سال درخواست دادم، اما پس از تایید دیدم که برایم شش ماه اقامه داده‌اند و حالا به فکر این استم که چی‌گونه اقامه‌ام را بار دیگر تمدید کنم، چون معیارهای شان را ندارم."
بربنیاد تصمیم تازه دولت ترکیه در هر محل تا ۲۰ درصد شهروندان غیر ترکی یا خارجی می‌تواند زندگی کنند. وزیر داخله ترکیه پیش از این گفته بود که بربنیاد این تصمیم در بیش از ۱۲۰۰ محل به علت حضور ۲۰ در صد شهروند خارجی، دولت کارت اقامت توزیع نخواهد کرد.
حساسیت در برابر مهاجران و پناهجویان
در ماه‌های اخیر حساسیت‌ها در برابر مهاجرین در ترکیه افزایش یافته است.
محمد ظاهر، شهروند افغانستان، که در استانبول زندگی می‌کند برخورد مهاجرین افغان در جامعۀ ترکیه را دلیل عمدۀ این حساسیت‌های عنوان کرد.
او به صدای امریکا گفت که شماری از مهاجران افغان در ترکیه با فرهنگ مردم این کشور ناآشنا اند و بی‌بند و باری آنان مردم را در برابر مهاجران حساس ساخته است.
آقای ظاهر افزود: "این‌ها جسماً در ترکیه استند، اما روحاً در افغانستان به سر می‌برند. شیوه گشت و گذار و لباس پوشیدن شان مغایر فرهنگ ترکیه است، آنان فکر می‌کنند که در افغانستان زندگی می‌کنند و هر کاری که دل شان خواست می‌کنند در حالی‌که مردم ترکیه چنین لباس‌ها و بی‌بندوباری را دوست ندارند."
بر اساس تازه ترین آمار نشر شده، شمار مهاجران غیرقانونی افغان در ترکیه به ۳۰۰ هزار نفر می‌رسد، اما این آمار ثابت نیست، زیرا مهاجران بیشتری همواره از راه‌های غیرقانونی به ترکیه می‌روند.
