برخی از پناهجویان افغان مقیم ترکیه برای امرار معیشت به شیوه باستانی چوپانی رو آورده اند.
ذبیح الله افغان که از خشونت و فقر فرار کرده و در نزدیکی انقره، پایتخت ترکیه مصروف چوپانی است میگوید: "چهار سال از آمدن من به ترکیه می گذرد و یک سال است که اینجا چوپانی می کنم. کارفرمای من آدم خوبی است. ما دو نفر هستیم و ۷۰۰ بز را چوپانی می کنیم."
در حالی که آمار رسمی پناهجویان افغان در ترکیه مشخص نیست، اما تخمین زده میشود که بیش از ۳۰۰ هزار پناهنده افغان در آنجا زندگی میکنند. اکثریت این پناهجویان پس از تسلط طالبان بر افغانستان در ماه اگست به ترکیه رفته اند.
عباس ابراهیمی، پناهجوی افغان گوید که چوپانی کار سخت است، اما به او امید میبخشد: "من برای کار به ترکیه آمدم تا بتوانم پولی بدست آورده و به افغانستان برگردم و زندگی خود را شروع کنم. من برای کار به اینجا آمده ام و این کار خوبی است. ما۳۰۰۰ تا ۳۳۰۰ لیره می گیریم که خوب است. خدا را شکر".
اما سایر افغان ها از شرایط بد کار و نبود تسهیلات شکایت دارند. محمد رحمان، پناهجوی دیگر افغان میگوید که "ما مجبور استیم که اینجا کار میکنیم اگر مجبور نمیبودیم افغانستان میرفتم.اینجا باران می بارد و هوا خیلی سرد می شود. شب به اینجا می آییم تا غذا درست کنیم. اینجا واقعا سخت است، اگر وضعیت کشور ما بهتر بود، برمی گشتیم".
اما بسیاری به ویژه پس از تسلط طالبان میپذیرند که نمی توانند به این زودی ها به خانه بازگردند.
تعداد زیادی از پناهجویان افغان مقیم ترکیه بازماندهی کاروانهاییاند که یک یا چند بار مسیر آبی و زمینی پرخطر میان ترکیه و یونان را تجربه کردهاند، اما موفق نشدهاند از سیمهای خاردار و خندقهای حفرشدهی مرزی میان ترکیه و یونان بگذرند و از سوی نیروهای مرزی ترکیه بازداشت شده اند.
بسیاری از آنان با و ساطت بعضی از سازمانهای مدافع حقوق بشری از اخراج و برگشت اجباری به افغانستان نجات پیدا کرده و برای مدت نامعلومی در شرایط سخت ترکیه زندگی میکنند.
جمعه عمرکو، رییس اداره پناهندگان ولایت وان ترکیه میگوید که آنان به دلایل بشردوستانه و اوضاع نابسامان در افغانستان پناهجویان را اخراج نمیکنند.
اما پناهجویان افغان تردید دارند و به این باور اند که در صورت دستگیر شدن، در مراکز اخراج منتقل شده و بدون در نظر داشت وضعیت در افغانستان و توجه به هرگونه سیاست رسمی به ایران بازگردانده شوند.
مقامات ترکیه گفته اند که وضعیت افغانستان را نظارت میکنند تا ببیند چه اتفاقی میافتد. آنان گفته اند که ممکن هفتهها یا ماهها طول بکشد تا روند اخراج پناهجویان از سر گرفته شود.
ترکیه در حال حاضر ۲۵ مرکز اخراج پناهجویان را ایجاد کرده است که اکثر این مراکز مملو از پناهجویان افغان است. قرار است مقامهای ترکیه هشت مرکز جدید اخراج پناهجویان را ایجاد کند.
آقای عمرکو به صدای امریکا گفت: "ما [اکنون] نمیتوانیم آنان [پناهجویان افغان] را به دلیل مسایل مربوط به حقوق بشر بازگردانیم. اما اگر همه چیز خوب پیش برود، ما اخراج عادی را از سر خواهیم گرفت."