کارمندان زن برخی از سازمانهای غیرحکومتی میگویند باوجودیکه تمام قوانین اعمال شده بر زنان را رعایت میکردند، بازهم از کار در این سازمانها منع شده اند.
صبرینا سعیدی ۲۶ ساله که کارمند سازمان "کودکان در بحران" مستقر در لندن بود، پس از تسلط مجدد طالبان در اگست ۲۰۲۱ همه روزه با حجاب و ماسک همراه با پدر یا برادرش سرکار میرفت تا خانوادهٔ ۱۰ نفرهاش را حمایت کند.
اما وضعیت برای سعیدی و هزاران زن که با سازمانهای غیرحکومتی کار میکردند، با اعمال محدودیتهای جدید توسط حکومت طالبان تغییر کرد.
وزارت اقتصاد طالبان به تاریخ ۲۴ دسمبر (سوم جدی) طی مکتوبی زنان و دختران را از انجام کار در سازمانهای غیرحکومتی داخلی و خارجی ممنوع کرد. در این مکتوب که به امضای دین محمد حنیف، سرپرست وزارت اقتصاد طالبان، صادر شده، آمده است که "عدم رعایت حجاب اسلامی" دلیل این تصمیم میباشد.
سعیدی و سایر زنانی که با سازمانهای غیر حکومتی کار میکردند و با صدای امریکا صحبت کرده اند میگویند که تمام قوانین حجاب اعمال شده از سوی طالبان را رعایت میکردند.
به گفتهٔ آنان ممنوعیت طالبان بر کار زنان در سازمانهای غیر حکومتی بخشی از استراتیژی طالبان برای حذف زنان از تمام عرصههای زندگی عامه است.
چند روز قبل از ممنوعیت کار زنان، وزارت تحصیلات عالی طالبان ادامهٔ تحصیل زنان و دختران را در تمام پوهنتونهای افغانستان تا "امر ثانی" منع قرار داد.
در تازهترین اقدام، وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان به پوهنتونهای خصوصی دستور داد که تا "امر ثانی" به دختران اجازه ندهند در آزمون کانکور این پوهنتونها اشتراک کنند. این دستور در حالی صادر شده که قرار است پوهنتونهای خصوصی در افغانستان، ماه آینده امتحان کانکور را برگزار کنند.
طالبان پس از آنکه در اگست ۲۰۲۱ بار دیگر در افغانستان مسلط شدند، به طور روز افزون محدودیتهای سختگیرانه را بر زنان و دختران در سراسر افغانستان وضع کرده و آنان را نه تنها از کار در دفاتر دولتی و سازمانهای غیرحکومتی، بلکه از رفتن به مکتب و دانشگاهها نیز منع کرده اند.
ممنوعیت سفر زنان بدون محرم، عدم اجازه رفتن به حمام، پارکهای تفریحی، کلبهای ورزشی و حجاب کامل اجباری از جمله سایر محدودیتهای وضع شده از سوی طالبان بر زنان و دختران به حساب میرود.
ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه حقوق بشر ملل متحد در امور افغانستان در گزارش تازهٔ خود از موارد سواستفادهٔ گسترده و شدید زنان توسط طالبان خبر داده و گفته است که این گروه نقض سیستماتیک حقوق زنان و دختران را به یک روال "عادی" مبدل کرده است.
آقای بنیت در گزارش خود گفته است: "انکار تبعیضآمیز آنها (طالبان) از حقوق بنیادی بشری زنان و دختران ممکن به مثابهٔ آزار جنسی که جنایت علیه بشریت است، باشد."
ناامیدی
خانم سعیدی میگوید که تمام روز را در خانه سپری میکند و افزود: "ما از نظر روانی و مالی رنج میبریم."
سعیدی به صدای امریکا گفت که در حال حاضر سازمانش به او حقوق میدهد، اما او "مطمن نیست تا چه مدت ادامه خواهد داشت."
او افزود: "کار من به عنوان یک کیس ورکر (Case worker) این بود که آنها [کودکان] را ملاقات کنم تا زندگی آنها را از نزدیک ببینم و شرایط زندگی آنها را ارزیابی کنم. و سپس ببینیم چگونه میتوانیم به آنها خدمات ارایه کنیم. چگونه میتوانم کارم را از خانه انجام دهم؟"
او هر روز با همکارانش صحبت میکند تا ببیند آیا تغییری در سیاستهای طالبان رخ میدهد یا خیر، اما "هیچکس نمیداند تا چه مدت باید در خانه بمانیم".
سعیدی با بیان اینکه "امیدم را از دست داده ام"، افزود: "اگر پاسپورت میداشتم، یک روز هم در افغانستان نمیماندم."
بحران بشری
ماه گذشته، رامز الاکبروف، رییس دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری ملل متحد در افغانستان به خبرنگاران گفت که ۲۸ میلیون نفر در افغانستان برای بقا به کمکهای بشردوستانه وابسته هستند.
به گفتهٔ الاکبروف، از زمان بازگشت طالبان به قدرت، "تولید ناخالص داخلی تا ۳۵ درصد کاهش یافته، هزینهٔ غذای اولیه ۳۰ درصد و بیکاری ۴۰ درصد افزایش یافته است".
جنتی سوریپتو، رییس سازمان حفاظت از کودکان ایالات متحده میگوید که محدودیت های طالبان کار سازمانهای امدادرسانی را در افغانستان در حالی دشوار کرده که این کشور با یک بحران بشری مواجه است.
او افزود: "از نظر عملیاتی، واقعاً غیرممکن است که بدون زنان کارمان را به خوبی و موثر انجام دهیم. زنان به گونهٔ خاص به ما کمک میکنند تا به زنان و کودکان دسترسی پیدا کنیم."
خانم سوریپتو گفت که سازمان حفاظت از کودکان "به وضوح به طالبان گفته است" که "ما بدون همکاران زن خود کار نخواهیم کرد"، و افزود که این سازمان از قوانین لباس طالبان پیروی میکند و کارمندان زن با "محرم" همراه بوده اند.
به گفتهٔ سوریپتو سازمان حفاظت از کودکان از سال ۱۹۷۶ در افغانستان در ۱۷ ولایت و با ۵۰۰۰ کارمند که نیمی از آنان زن بوده است، خدمات ارایه کرده است.
او افزود که در میان ۵۵ هزار نفر که با سازمان های غیرحکومتی در افغانستان کار میکنند، یک سوم آنها را زنان تشکیل میدهند.
سوریپتو به صدای امریکا گفت که اگرچه سازمان حفاظت از کودکان توانست فعالیت های خود را در بخش های صحت و آموزش از سر بگیرد، آنها باید نه تنها در سطح ملی بلکه در سطح ولایات نیز مجوز بگیرند.
او گفت که طالبان به آنها تضمین های بیشتری داده است، اما "ما میخواهیم شاهد عمل نه فقط الفاظ باشیم."
فشارهای بین المللی
شینکی کروخیل، نماینده سابق ولسی جرگه به صدای امریکا گفت که جامعه جهانی باید فشار بر رهبران طالبان را افزایش دهد.
او گفت: "این نباید چیزی باشد که مردم افغانستان هزینه آن را بپردازند. ... باید طالبانی که تصمیم می گیرند تحریم شوند."
آرزو (نام مستعار) ۲۷ ساله کارمند یکی از سازمانهای غیرحکومتی که پس از ممنوعیت طالبان وظیفهٔ خود را از دست داده گفت: "جهان نباید ساکت بماند."
او به صدای امریکا گفت: "جهان نباید طالبان را به رسمیت بشناسد، زیرا آنها محدودیتها را بر زنان اعمال کرده و حقوق بشر را نقض کرده اند."
آرزو، سعیدی و هزاران زن دیگر که با سازمانهای غیر حکومتی کار میکنند و اکنون پس از ممنوعیت طالبان خانهنشین شده اند، نگران آیندهٔ شان هستند.
آرزو گفت که تحت سلطهٔ طالبان، "من آیندهای تاریک برای خود و خانواده ام میبینم."