عادت ماهوار یا قاعدگی با آنکه بخشی از طبیعت زنان است؛ اما هنوز در افغانستان تابو تلقی میشود و اکثریت دختران و زنان، بهداشت را در جریان ماهوار، مراعات نمیکنند.
بربنیاد آمارهای موجود، نیمی از دختران در افغانستان، زمانی که برای نخستین بار عادت ماهوار را تجربۀ میکنند، از آن آگاهی ندارند و ۷۰ درصد دختران، باور دارند که در زمان عادت ماهوار نباید حمام کنند.
صحبت در مورد قاعدگی یا عادت ماهوار زنان در جامعه افغانستان تابو است و افرادی اندک در این مورد حاضر به صحبت اند. تنها مردان نیستند که سخن گفتن در این مورد را شرم میدانند بلکه زنان نیز نهایت تلاش میکنند، که در مورد آن حتا به همجنسان خود چیزی نگویند؛ اما در این اواخر شماری اندکی از زنان میخواهند در مورد این امر فیزیولوژیک و طبیعی صحبت کنند.
عطیه مهربان، که از ولایت بدخشان افغانستان به کابل آمده، میگوید که در روستاهای آن ولایت دسترسی به نوار بهداشتی برای زنان دشوار است و این مسأله تابو تلقی شده و کمتر در مورد آن صحبت میشود.
تا اکنون وزارت صحت عامۀ افغانستان در مورد میزان آگاهی زنان و دختران از عادت ماهوار و چگونگی رعایت بهداشت در این دوره، آماری در دست ندارد.
اما بررسی یونیسف در مکاتب نشان میدهد که ۵۰ درصد دختران که برای نخستین بار عادت ماهوار تجربه میکنند، در مورد آن آگاهی ندارند، ۳۸ درصد دختران در زمان عادت ماهوار به مکتب نمیروند، ۱۲ درصد به وسایل بهداشتی مانند نوار بهداشتی، آب پاک و صابون دسترسی ندارند و ۷۰ درصد این دختران، بنابر عقاید شان در دوران عادت ماهوار حمام نمیکنند.
داکتران باور دارند که نبود آگاهی و مراعات نکردن بهداشت در جریان عادت ماهوار، سبب بیماری های متفاوت به ویژه نازایی یا بیاولادی میشود.
مقامهای وزارت صحت عامۀ افغانستان میگویند که برنامههای را برای آگاهی دهی در این مورد روی دست دارند و به دلیل تابو بودن این مسأله، فعالیتهای این وزارت به کُندی، پیش میرود.
آنان میافزایند که برای آگاهیدهی در این مورد باید رسانهها هم تلاش کنند.
این وزارت اخیرا سروی را برای آگاهیدی در مورد قاعدگی در چهار ولسوالی کابل به راه انداخته است.
هرچند وسایل بهداشتی عادت ماهوار در فروشگاهها وجود دارد؛ اما زنان میگویند که در جریان خرید آن، با رفتار غیرعادی فروشندگان مواجه میشوند.
به تازگی تعدادی از بانوان فعال افغان، به مناسبتهای مختلف برای تابو شکنی و آگاهی رسانی در مورد عادت ماهوار، سلسله نوشتههای را در صفحات مجازی آغاز کرده اند.