چین میگوید افغانستان از موقف بجینگ در رابطه با منازعۀ دریای جنوب چین، حمایت نمود. افغانستان که خود محاط به خشکه می باشد، واپسین کشور خارج از منطقۀ جنوبشرق آسیا است که بر اساس گزارش های مقامات چینایی، از طرح مذاکرات دوجانبۀ چین با طرف های منازعه، پشتیبانی می کند.
وزارت خارجۀ چین با پخش اعلامیه ای گفته است که عبدالله عبدالله رئیس اجراییۀ افغانستان، حمایت کشورش را در این قسمت، در دیدار با لی کیچیانگ صدراعظم چین در بجینگ ابراز داشت، و ضمناً با او روی همکاری امنیتی در امتداد سرحد دو کشور صحبت نمود.
هو یانچی معاون ریاست أمور آسیایی وزارت خارجۀ چین در این رابطه به خبرنگاران گفت: "شرکای افغان ما از حمایت دراز مدت چین طی چند سال گذشته، ابراز امتنان نمودند، و همچنان گفتند که از موضعگیری چین در قبال معضلۀ دریای جنوب چین پشتیبانی کرده و تلاش های این کشور را در راستای حل این معضله از راه مذاکرات دوجانبه و از راه های مسالمت آمیزی همچو مذاکره و مشاوره، حمایت میکند."
اما جاوید فیصل معاون سخنگوی ریاست اجراییه در صحبت با صدای امریکا گفت که افغانستان از تلاش ها در جهت حل مسالمت آمیز منازعۀ دریای جنوب چین از راه های مذاکرات پشتیبانی میکند. آقای فیصل راجع به حمایت صریح افغانستان از موقف چین در این منازعه یاد آوری نکرد، اما گفت که جزییات این نکته فردا در اعلامیۀ مشترک دو کشور واضح خواهد شد.
در منازعۀ دریای جنوب چین، چندین کشور جنوبشرق آسیا از روش مهاجمانه و مالک مآبانۀ چین شکایت داشته و خواستار حل این مسئله در یک نشست بین المللی اند. ایالات متحده نیز از این طرح حمایت میکند، اما چین میخواهد که با هر یک از کشور های درگیر منازعه، به تنهایی و به گونۀ جداگانه مسئله را حل کند.
افغانستان ظاهراً با حمایت از موضعگیری چین در این قسمت، در تقابل پالیسی خارجی ایالات متحده قرار گرفته است. این گام افغانستان قبلاً نیز پیشینه داشته، و زمانی که روسیه شبه جزیرۀ کریمیه را از اوکراین به خود ملحق ساخت، حکومت تحت رهبری رئیس جمهور کرزی از آن استقبال نمود، حال آن که ایالات متحده شدیداً مخالف آن حرکت روسیه بود.
وساطت بین افغانستان و پاکستان
چین که یک متحد نیرومند پاکستان شمرده میشود، اظهار آمادگی کرده که در رفع تنش های به وجود آمده میان کابل و اسلام آباد وساطت کند.
جاوید فیصل معاون سخنگوی رئیس اجراییه با ابراز این مطلب گفت آقای عبدالله در صحبت با صدراعظم چین تأکید ورزید که پاکستان نباید در میان گروه های دهشت افگنی، به نام خوب و بد، تفکیک به میان آرد. در واکنش به این درخواست، صدراعظم چین گفت که در جنگ با دهشت افگنان، هیچ کسی نباید معیارات دوگانه ای داشته باشد، و آنان پاکستان را ترغیب خواهند کرد که در این قسمت، با افغانستان همکار باشد.
مقامات چین در دیدار با رئیس اجراییۀ افغانستان، از او خواستار همکاری بیشتر افغانستان در بخش مبارزه با شورشیان اسلام گرای چین گردید.
جاوید فیصل معاون سخنگوی رئیس اجراییۀ افغانستان در صحبت با صدای امریکا گفت که در پاسخ به این درخواست، آقای عبدالله به نمایندگی از افغانستان، از پالیسی چین متحد و یگانه حمایت کرده و "جنبش اسلامی ترکستان شرقی" را که یک گروه شورشی در شمالشرق چین است، دشمن منافع مشترک چین و افغانستان خواند.
تعهدات دو جانبه
چین وعده داد که از درخواست افغانستان مبنی بر کسب عضویت تام در سازمان همکاری های شانگهای، پشتیبانی خواهد کرد.
مقامات چین و أفغانستان امروز در حضور عبدالله عبدالله رئیس اجراییۀ افغانستان و لی کیچیانگ صدراعظم چین، شش سند همکاری را امضأ نمودند. در این اسناد، دو تفاهم نامه، یک موافقتنامه و سه یادداشت شامل اند که وزرای دو کشور آن را امضأ کردند.
بر أساس خبرنامۀ ریاست اجراییۀ افغانستان، یک تفاهم نامه در مورد صادرات زعفران افغانستان به چین است، تفاهم نامۀ دوم راجع به همکاری های مشترک در بهره گیری از یک راه و یک کمربند (راه ابریشم) بوده و سند دیگر در رابطه با کمک ۵۰۰ میلیون یین چین در عرصۀ همکاری های تخنیکی با أفغانستان است.
هردو کشور یادداشت هایی را در بارۀ آغاز کار ترمیم ایدیتوریم پوهنتون کابل، کمک ۵۰ میلیون یین چین برای امداد های غیرعاجل به أفغانستان، و امکان سنجی اعمار خانه های ارزان برای کارمندان دولت افغانستان نیز به امضأ رسانیدند.
عبدالله عبدالله رئیس اجراییۀ افغانستان در سفرش به کشور چین، امروز با مسئول روابط خارجی حزب کمونست آن کشور نیز ملاقات کرد. در خبرنامۀ ریاست اجراییه آمده است که آقای عبدالله در دیدار با آقای سون تاو، روی تحکیم روابط میان افغانستان و چین، بهبود و تحکیم روابط میان گروه های سیاسی و احزاب دو کشور، و تشریک تجارب در امور مربوطه صبحت کرد.
