شماری از سیاستمداران، فعالان مدنی و اعضای گروه طالبان افغان، به جرگهٔ قومی پشتون‌ها در پاکستان واکنش نشان داده و برخی از آنان حضور زنان را در این جرگه ستوده و خواهان موفقیت آن شده اند.
جرگهٔ قومی پشتون‌ها در پاکستان به ابتکار جنبش تحفظ پشتون از روز جمعه ۱۱ اکتوبر (۲۰ میزان) به اینسو در ساحهٔ ریگی للمه ایالت خیبر پشتونخوا ادامه دارد. در این جرگه هزاران نفر از ۶۰ ساحهٔ پشتون نشین گردهم آمده اند.
با آنکه حکومت طالبان در افغانستان به گونهٔ رسمی در خصوص این جرگه واکنش نشان نداده، برخی از اعضای این گروه از برگزاری این گردهمایی ستایش و حمایت کرده اند.
عبدالسلام ضعیف، سفیر پیشین حکومت دور نخست طالبان در پاکستان، در شبکهٔ اجتماعی ایکس نوشته است که لویه جرگهٔ خیبر را مرحلهٔ جدیدی از "فریاد آرزو‌های مظلومان در مقابل ظلم است...از سخنان اشتراک کنندگان مظلوم چنین بر می‌آید که مرجع رسیدگی به فریاد در آنجا عادل نبوده و به جز تحمل در مقابل ظلم چارهٔ دیگر وجود نداشته است. امیدوارم به هدف تان برسید."
در همین حال، جواد سارگر، یک مقام ریاست استخبارات طالبان نیز گفته است که بر پشتون‌ها در پاکستان ظلم می‌شود و یگانه راه نجات از این ظلم، "انقلاب" است.
در میان سیاستمداران پیشین افغان، امرالله صالح، معاون پیشین رییس جمهور افغانستان، به دلیل حضور زنان در این جرگه به رهبران جنبش تحفظ پشتون مبارکباد گفته است.
او در شبکهٔ ایکس نگاشته است: "این جرگه پیام روشنی را به تمام اقوام در افغانستان نیز می‌رساند. پیام این است که برخیزید، سرشت طالب را از هم بدرید، آنان را بیرون برانید، حق انسان بودن را دوباره به زنان تان بدهید و صدای خود را بلند کنید. شما از طرف ما حمایت معنوی دارید. این پیام می‌گوید که منطقه قبیله‌ای آن‌طور که برای چندین دهه به شما گفته شده است، یک سکونتگاه جنگلی دورافتاده و دست نخورده توسط تمدن نیست. ما متمدن و صلح طلب هستیم. از ما نترسید."
صالح در ادامهٔ این پیام نگاشته است: "نمادگرایی در لویه جرگه نیز ستودنی است. هیچ نمایش شمشیر وجود ندارد، هیچ شعاری برای خون و کشتار وجود ندارد، هیچ فرهنگ برتری وجود ندارد، در آنجا فضای واقعی احترام و پابندی وجود دارد و یک نه بزرگ به فرهنگ طالبان وجود دارد".
به همین گونه، رنگین دادفر اسپنتا، وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی در حکومت پیشین افغانستان، در واکنش به این گردهمای گفته است که این جرگه یک "نمایش دموکراتیک مردم مظلوم" است.
اسپنتا درشبکهٔ ایکس نگاشته است: "جرگهٔ جاری پشتون‌ها در خیبر پشتونخوا، یکی از عالی‌ترین نمایش‌های دموکراتیک مردم زیر ستم است. این نخستین جرگه‌ای است که نه به فرمان حکمداران بلکه بر بنیاد ارادهٔ عدالت طلبانهٔ زنان و مردان برگزار می‌شود. تصمیم‌های جرگه سزاوار پشتیبانی است؛ مردم افغانستان می‌توانند از آن بیاموزند."
در کنار این، ضیاالحق امرخیل، والی ننگرهار در حکومت پیشین افغانستان، محمد عمر داوودزی، حضرت عمر زاخیلوال و نجیب الله علی‌خیل، سفیران پیشین افغانستان در پاکستان، نیز در پیام‌های جداگانه حمایت شان را از لویه جرگهٔ پشتون‌ها در پاکستان ابراز کرده اند.
مقدسه یورش، معاون پیشین وزارت تجارت نیز گفته است که با حضور زنان، این جرگه به شناسایی قوم پشتون یک چهرهٔ جدید می‌دهد، چهره‌ای که توسط زنان رهبری می‌شود و مردان آن را می‌پذیرند.
او نگاشته است: "در حالی که بقیه جهان به تصویر منسوخ زنان پشتون با چادرهای آبی چسبیده اند، که اغلب به عنوان قربانیان منفعل جنگ دیده می شوند، این زنان جسورانه تاریخ را تعریف می کنند. من هزاره هستم و مادرشوهرم پشتون است. ما هر دو از افغانستان هستیم و درد داریم برای روزی که از ظلم طالبان رهایی پیدا کنیم."
طالبان افغان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دروازه‌های مکاتب متوسطه و لیسه و پوهنتون‌ها را به روی دختران و زنان مسدود کرده و آنان را از کار در موسسات داخلی و خارجی، به استثنای سکتور معارف و صحت، و رفتن به پارک‌ها، کلب‌های ورزشی، حمام‌ها و آرایشگاه‌ها منع کرده اند.
در همین حال، لیلا فروغ محمدی، فعال مدنی افغان، نیز گفته است که حضور زنان در لویه جرگهٔ قومی در پاکستان، یک گام بزرگ در راستای برابری بر اساس جنسیت است.
فروغ در ایکس نگاشته است: "حضور زنان در جرگه خیبر پختونخواه به ما یادآور می‌شود که قدرت زنان در جوامع پشتون ریشه در تاریخ دارد، از ملالی میوندی تا امروز، زنان بسیاری برای حقوق خود مبارزه کرده اند و اینکه پیشرفت و توسعه واقعی بدون مشارکت زنان ممکن نیست."
این در حالی است که حکومت پاکستان بر جنبش تحفظ پشتون ممنوعیت وضع کرده و وزارت داخلهٔ پاکستان گفته است که این جنبش در "پخش اظهارات ضد دولت و ایجاد هرج و مرج" در کشور دخیل بوده است.
با آنهم، حکومت پاکستان در پی واکنش‌های تند بین المللی اقدامات برای جلوگیری از راه اندازی جرگه را فسخ کرد و اجازه داد این جرگهٔ قومی برگزار شود.
گروه