احمد مسعود، رهبر جبههٔ مقاومت ضد طالبان امروز ۳۰ نومبر (نهم قوس) در دومین روز نشست "گفتگوهای امنیتی هرات" گفت که سال‌ها قبل در مورد سقوط جمهوریت به کرات ابراز نگرانی کرده بود.
احمد مسعود گفت که شواهد سقوط را مشاهده کرده بود این موضوع را با هیات‌های منطقوی و بین المللی و مقامات حکومت پیشین و رهبران افغانستان در میان گذاشته بود.
او گفت: "عدم توجه به این نظرات، این برداشت‌ها و این نگرانی‌ها باعث به وجود آمدن فاجعهٔ ۱۵ اگست شد که باعث از دست رفتن آزادی، عزت، امنیت و سرمایه‌های مادی و معنوی یک ملت و یک مردم و یک کشور شد."
رهبر جبههٔ مقاومت ضد طالبان اضافه کرد که برای یافتن راه حل مسالمت آمیز با طالبان تلاش‌های همه جانبه را انجام دادند، اما این تلاش‌ها جز ناامیدی چیزی دیگری در پی نداشت زیرا طالبان آمادهٔ مصالحه نیستند.
احمد مسعود گفت: "مادریافتیم که طالبان نه تنها هیچ تغییری نکرده اند بلکه هنوز به سیاست تک روی، تحجر و سیاست استبدادی خویش بیشتر تاکید دارند."
امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجهٔ طالبان در ماه جنوری سال گذشته در تهران با احمد مسعود ملاقات کرد. با آنکه متقی در مورد آن ملاقات جزییاتی ارایه نکرد اما گفت که تمامی مخالفین حکومت آنان می‌توانند بدون نگرانی به افغانستان برگردند.
پس از آن، سخنگوی حکومت طالبان گفت که این گروه تلاش میکند تا آیندهٔ افغانستان برای همگان قابل پذیرش باشد و برای کسی دلیل مخالفت باقی نماند، اما در مورد این که آیا با جبههٔ مقاومت مصالحه خواهند کرد یا نه چیزی نگفتند.
طالبان از ماه اگست سال ۲۰۲۱ به اینسو با جبههٔ مقاومت درگیر جنگ است و در جریان درگیری‌ها در ولایت پنجشیر میان طالبان و جبههٔ مقاومت، همواره از وارد شدن تلفات به هر دو جانب گزارش‌های نشر می‌شود.
این در حالی است که طالبان به شکنجه و کشتن غیرنظامیان در این ولایت نیز متهم شده اند، اما طالبان این اتهامات را رد کرده اند.
احمد مسعود ادعا کرد که افغانستان تحت تسلط طالبان به "میدان سربازگیری و مرکز آموزشی گروه‌های ترویستی منطقوی و بین المللی مبدل شده است".
او اضافه کرد: "جابجایی و تعلیمات سربازهای ترویستی منطقوی و بین المللی، کشت و تولید و قاچاق مواد مخدر، ترور و ناپدید شدن نظامیان و کارکنان دولت سابق، بازداشت‌ها، شکنجه‌ها و محاکمه‌های صحرای، کوچ اجباری، جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت، نسل کشی و ناامنی و نبود قانون و یک دولتی که همگی خود را در آن ببیند، روز به روز تمامی این موارد تهدید هایی است که مردم افغانستان، منطقه و دنیا را تهدید میکند."
اما طالبان همواره حضور گروه‌های تروریستی و حمایت از آنان را رد کرده اند. با آنهم، مقامات امریکایی چندی پیش از کشتن ایمن الظواهری، رهبر شبکهٔ القاعده در کابل خبر دادند، اما طالبان تا اکنون مرگ او را در کابل تایید نکرده اند.
در کنار احمد مسعود، شماری از مقامات حکومت پیشین و سیاستمداران افغان نیز بر گروه طالبان انتقاد کردند.
رنگین دادفر سپنتا، وزیر پیشین خارجهٔ افغانستان گفت که دولت طالبان ناکام است، زیرا به گفتهٔ او طالبان توانایی و اراده‌ٔ ایجاد یک دولتی فراگیر ملی مبتنی بر عدالت را ندارد.
حقوق زنان و دختران
رعایت حقوق زنان و دختران در افغانستان از موضوعات عمدۀ بود که اشتراک کنندگان این نشست بر آن تاکید کردند.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان در ماه اگست سال ۲۰۲۱، دروازه های مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران مسدود کردند و زنان را به استثنای برخی از ادارات دولتی، از کار در بیرون منع کردند.
کرن دکر، شارژدافیر سفارت ایالات متحده برای افغانستان، در نشست امنیتی هرات ضمن تاکید بر رعایت حقوق زنان گفت که زنان افغان باید خود برای حصول حقوق خویش مبارزه کنند.
این در حالی است که نمایندهٔ ویژهٔ ایالات متحده در امور افغانستان برای مشوره در مورد بحران بشری و اقتصادی در افغانستان، به جاپان، هند و امارات متحدهٔ عرب سفر میکند.
وزارت خارجهٔ ایالات متحده امروز ۳۰ نومبر (نهم قوس) با نشر اعلامیهٔ گفت که تامس وست در جریان این سفر هشت روزه که فردا آغاز می‌شود، با شرکای ایالات متحده و افغان‌ها در راستای حفظ حقوق افغان‌ها و نگرانی‌های امنیتی مشترک نیز مشوره خواهد کرد.
نشست گفتگوهای امنیتی هرات
با وجود آنکه اکثریت اشتراک کنندگان افغان از راه اندازی این نشست حمایت کرده و آنرا تلاشی برای یافتن راه حل به مشکلات افغانستان خواندند، شماری با نحو عملکرد آن مخالف اند.
اسد درانی، رییس پیشین ادارهٔ استخبارات پاکستان گفت: "تنها بخاطر این گونه کنفرانس ها، اعلامیه ها، گفتگوها و انتقادات همه چیزی تغییر نمی‌کند. تغییر در داخل به دلایل دیگر به وجود می آید."
پاکستان یکی از کشورهای است که حکومت قبلی طالبان را به رسمیت شناخته بود و اکنون نیز از جامعهٔ جهانی می‌خواهد تا حکومت این گروه را به رسمیت بشناسد.
نیلاب مبارز، سخنگوی پیشین هیات معاونت ملل متحد برای افغانستان (یوناما) در صفحهٔ فیسبوک‌اش نگاشته است از آنجایی که در نشست‌های قبلی گفتگوهای امنیتی هرات اشتراک کرده است، میداند که این نشست مشکلات خود را دارد.
او نوشته است اول اینکه این نشست "بیشتر مجتمع سیاسی دوستان همفکر ملی و بین المللی است تا متخصصین امنیتی.دوم اینکه هرگز نتوانست مسایل امنیتی افغانستان را درک و راه حل عملی پیشنهاد کند چون یک بعدی عمل میکند."
در دهمین کنفرانس امنیتی هرات که با حضور صدها تن از سیاستمداران افغانستان و کشورهای مختلف، به شمول ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، فرانسه و آلمان برگزار شده بود، نمایندگان طالبان حضور نداشتند و با وجود تماس های پیهم صدای امریکا، طالبان در مورد این نشست و شرکت در آن، ابراز نظر نکردند.
