ترکیه دسترسی روسیه را به سوریه محدود می‌کند

ترکیه تصمیم گرفته است که تا ماه جولای حریم هوایی خود را به روی پروازهای ملکی و نظامی روسیه که نظامیان آن کشور را به سوریه انتقال می‌دهد، مسدود می‌کند.

مقام‌های ترکی تا کنون در مورد دلیل این اقدام توضیحاتی نداده اند، اما مسکو و انقره از جناح‌های مختلف درگیر در سوریه حمایت می‌کنند. روسیه طرفدار بشارالاسد، رییس جمهور سوریه است و ترکیه شورشیان مخالف حکومت اسد را حمایت می‌کند.

حسین باغچی، رییس انستیتیوت سیاست خارجی ترکیه گفته است که این تصمیم با مخالفت ترکیه به تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین ربط دارد و نیز زمینه سازی برای ترمیم روابط کشیدۀ انقره با واشنگتن و متحدان ناتو است، تصمیمی که به گفتۀ وی روسیه آن را نمی‌پسندد.

حریم فضایی ترکیه، ساده‌ترین راه برای پروازهای اکمالاتی و نفربری نظامی روسیه به سوریه است، هرچند روسیه مسیرهای بدیلی نیز دارد.

زاور گسیموف، کارشناس امور روسیه در پوهنتون بن می‌گوید که انسداد حریم فضایی ترکیه به روز پروازهای روسیه، این نگرانی را در مسکو ایجاد می‌کند که گویا انقره در هماهنگی با واشنگتن مسیر اکمالات را به روی نظامیان روسی قطع می‌کند.

آقای گسیموف گفت: "برای حفظ پایگاه نظامی خود در سوریه، البته که آنان (روس‌ها) از حریم فضایی ترکیه پرواز می‌کنند...با اینحال، روسیه می‎تواند از حریم فضایی عراق و ایران برای دسترسی به پایگاه‌های نظامی در سوریه استفاده کند. ممکن واشنگتن بر بغداد فشار وارد کند تا حریم هوایی خود را [به روی روسیه] ببندد."

اکمالات نظامیان روسی مستقر در سوریه از قبل نیز به دلیل اقدام ترکیه مبنی بر محدود کردن تردد کشتی‌های نظامی روسیه در آب‌های ترکیه در بحیرۀ سیاه، دشوار شده بود. این اقدام ترکیه بر اساس کنوانسیون بین المللی مونتروکس اتخاذ شده است که به ترکیه اجازه می‌دهد که در صورت وقوع جنگ بین کشورهای اطراف بحیرۀ سیاه، محدودیت تردد را وضع کند.

تحلیلگران با اشاره به وابستگی شدید ترکیه به منابع انرژی روسیه می‌گویند که مسکو ابزار نفوذ قوی بر انقره دارد. از سوی دیگر به باور کارشناسان هر گونه عملیات نظامی روسی بر شورشیان سوری سبب سرازیر شدن سیل مهاجرین به ترکیه خواهد شد.

اما به گفتۀ آقای گسیموف ترکیه هنوز هم مناسبات خود را با روسیه به کلی خراب نکرده و تا حال به تحریم‌های وضع شده بر روسیه نپیوسته است. او گفت: "برای مسکو مهم است که مسیر گفتمان را با کشورهایی حفظ کند [که مثل ترکیه به تحریم مسکو نپرداخته اند] و صف کشورهایی راکه به تحریم‌های ضد روسی پیوسته اند، تقویت نکند."

روسیه نیز تا کنون از انتقاد علنی از اقدامات اخیر ترکیه پرهیز کرده است.