در حالی که سرازیر شدن پناهجویان به کشور های اروپایی به یکی از بحران های عمدۀ بین المللی مبدل شده است، کمیشنری عالی ملل متحد درامور پناهندگان می گوید که از اول ماه جنوری امسال تا حال ده ها هزار پناهجوی افغان نیز تلاش کرده اند تا از طریق قاچاقبران انسان خود را به کشور های اروپایی برسانند.
برای رسیدن به اروپا به خصوص کشور های اروپای غربی، پناهجویان افغان نیز مانند پناهجویان سایر کشور ها با تهدید های جدی از جمله مرگ مواجه اند.
نادر فرهاد، سخنگوی کمیشنری عالی ملل متحد درامور پناهندگان در افغانستان به رادیو آشنا صدای امریکا گفت که از اول ماه جنوری ۲۰۱۵ تا حال حدود ۵۰۰ هزار پناهجو از کشور های مختلف تلاش کرده اند تا خود را به کشور های اروپایی برسانند که این رقم شامل ده ها هزار پناهجوی افغان نیز می شود.
آقای فرهاد گفت: "در جمع پناهجویان بین ۷۵ تا ۸۰ هزار پناهجوی افغان نیز شامل می باشد. ولی آمار دقیق را ارایه کرده نمی توانیم، زیرا ممکن شماری از پناهجویان یا هنوز هم در مسیر راه اند و یا تعدادی از آنان تا حال ثبت نام پناهجویی نکرده اند."
ولی به گفتۀ آقای فرهاد، همۀ این پناهجویان، به یک بارگی افغانستان را ترک نکردند، بلکه شماری از آنان افغان های مهاجر مقیم ایران و پاکستان بودند که شاید سال ها را در آن کشور ها سپری کرده باشند.
مقامات و تحلیلگران استدلال می کنند که بیکاری، افزایش و گسترش ناامنی ها و ترس از آینده مبهم در افغانستان، افغان ها به خصوص جوانان را ترغیب به ترک کشور شان می کند—آنهم با پرداخت پول هنگفت و قبول تهدیدات، حتی مرگ.
ترک کشور و تاثیر آن بر اقتصاد افغانستان
سید مسعود، استاد پوهنحی اقتصاد پوهنتون کابل از ترک کشور توسط جوانان به ویژه قشر تحصیل کرده به عنوان "فرار مغز ها" یاد کرد و آنرا ضربۀ جدی بر اقتصاد افغانستان خواند.
آقای مسعود به رادیو آشنا صدای امریکا گفت" همۀ پناهجویان که افغانستان را ترک می کنند، تحصیل کرده نیستند، ولی آنعده کسانیکه تا درجه لسانس تحصیل کرده و لسان انگلیسی آموخته اند و در نهایت تجربۀ کاری کسب کردند، حدود پنج میلیون افغانی بالای آنان مصرف شده است که آنرا فرار مغز ها یاد می کنند و این وضیعت تکرار سال ۱۳۶۰ خورشیدی است که تعدادی زیادی از داکتران، انجنیران، استادان و سایر تحصیل کرده ها، افغانستان ترک کردند و این یک ضربۀ جدی برای افغانستان است."
آقای مسعود افزود که پناهجویان افغان به خاطر رسیدن به یکی از کشور های اروپایی بین ۱۱ تا ۲۶ هزار دالر امریکایی برای قاچاقبران انسان می پردازند که مجموعۀ این پول های نیز ضربۀ جدی به اقتصاد افغانستان می باشد.
خان جان الکوزی، معاون اتاق های تجارت وصنایع افغانستان، با تائید این که ده ها هزار جوان افغان و تعدادی زیادی از خانواده ها ترک کشور کرده اند می گوید که این وضیعت برای اقتصاد افغانستان بسیار زیان بار است.
آقای الکوزی گفت: "هر جوان و یا هر کسی دیگر که کشور را ترک می کند، بین ۱۰ تا ۲۰هزار دالر مصرف دارند و یا به قاچاقبران می پردازند که این یک ضربه بسیار خطرناک به اقتصاد کشور می باشد."
دلیل عمده ترک کشور
در پهلوی گسترش نا امنی در افغانستان، افزایش بیکاری یکی از دلایل عمدۀ است که جوانان افغان را ناچار به ترک کشور شان می کند. بر اساس آمار نشر شده از سوی اداره مرکزی احصائیه افغانستان، میزان بیکاری در آن کشور در حال حاضر به ۴۰ در صد رسیده است، ولی آقای مسعود می گوید که میزان بیکاری بالاتر از آن می باشد که مقامات افغان اعلام می کنند، زیرا شرکت های بزرگ ساختمانی، سرک سازی، بانک ها و موسسات بین المللی به صورت دوامدار کارمندان شان را به دلیل کاهش کمک های خارجی از کار اخراج می کنند و روی همین دلیل مرز میان نیروی کار با در آمد کم و فقر وجود ندارد.
آقای مسعود گفت:" فاصله بین فقر، فقیر و بیکار وجود ندازد. یک آدم به مجردیکه بیکار می شود، فقیر می شود، زیرا پول پس انداز ندارد و فردای آن روز چیزی برای خوردن ندارد و به دایره فقر داخل می شود."
مسیر پُر خطر
سخنگوی کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان در افغانستان می گوید که بسیاری افغان های که کشور شان را ترک می کنند از خطرات راه یافتن به اروپا و قوانین کشور های اروپایی آگاهی نداشته و در برخی موارد حتی بعد از رسیدن به کشور های اروپایی، دوباره به افغانستان بر گردانده می شوند.
آقای فرهاد گفت: "پناهجویان مسیر بسیار پر مخاطره را در دشت و دامان و کوه ها و دریا ها طی می سپری می کنند. شاید آگاهی لازم را از قوانین کشور های نداشته باشند و تعداد از آنان با خطر مرگ رو به رو شوند. "
به گفتۀ آقای فرهاد، از آغاز ماه جنوری امسال تا حال، حدود ۲۵۰۰ پناهجو در مسیر سفر به اروپا جان های شان را از دست دادند که پناهجویان افغان نیز شامل آنان می شود.
معاون اتاق های تجارت و صنایع افغانستان نیز با تائید این موضوع می گوید که شماری زیادی از افغان های پناهجو به کام مرگ رفته و اجساد شان دو باره به افغانستان انتقال داده شده است.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهجویان می افزاید که امنیت و امید به سطح زندگی بهتر در کشور های اروپایی از جمله عوامل بیرونی است که افغان ها را تشویق به ترک کشور شان می کند.
