دود کردن چرس یکی از مشهورترین شیوههای استفاده از این بتۀ نشهآور در کابل است و استفاده کنندگان در گروه های سنی مختلفی قرار دارند؛ از پیرمردان گرفته تا جوانان و نوجوانان.
به گفته مقامات وزارت صحت عامه افغانستان ۳.۴ درصد نفوس افغانستان، حداقل یک تا سه بار در طول عمر شان از چرس استفاده کرده اند.
از دیگر شیوههای استفاده از چرس در کابل، "چلهکی" و "بوتلی" است و در مواردی هم چرس را در بین غذا مخلوط کرده و میخورند.
منیر احمد (نام مستعار) ۲۸ ساله میگوید که چرس را فقط از روی لذت و بخاطر نشئه شدن میکشد اما خود را معتاد به چرس نمیداند.
منیر احمد میگوید که چرس کشیدن را از سه سال پیش و از محافل دوستانه آغاز کرد و کم کم مثل سگرت کشیدن برایش عادی شده است. او بیشتر اوقات چرس دود می کند، اما میگوید که دو شیوه دیگر استفاده از چرس را نیز تجربه کرده است.
طارق (مستعار) ۲۲ ساله و محصل است و می گوید که از یک سال پیش از "سگرتی" استفاده می کند. او میگوید وقتی افسرده و یا غمگین باشد چندین سگرتی را پشت سرهم میکشد. طارق اضافه می کند "وقتی غمگین باشی، شاد میشی، غم را فراموش میکنی. یگان وقت هم گریان میکنی و دردهایت خالی میشه."
دسترسی آسان
استفاده کنندگان از چرس میگویند که پیدا کردن چرس برای شان سخت نیست و به آسانی در دکانها و پارکها میشود فروشندگان آن را پیدا کرد.
طارق می گوید "چرس را در دکان سر کوچه، پارک، یا هر جای دیگر میشه به دست آورد". به گفته طارق، یک پلته چرس از ۵۰ افغانی گرفته تا ۱۲۰ افغانی در کابل به فروش می رسد.
افغانستان یکی از بزرگترین تولید کنندگان چرس در جهان است، اما میان کسانی که در افغانستان چرس میکشند، چرس تولید شده در شهر مزار معروف به "شیرک مزار" و چرس ولایت پنجشیر بیشتر مشهور است.
در قانون مبارزه با مواد مخدر افغانستان، کشت، تولید و قاچاق چرس ممنوع شده است. بر اساس این قانون اگر کسی ده گرام چرس را انتقال دهد، به کمتر از یک ماه حبس محکوم میشود و اگر بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ گرام چرس را انتقال دهد، به دو تا سه ماه حبس محکوم خواهد شد.
ضررهای صحی چرس
با آنکه اعتیاد به چرس مانند اعتیاد به هر مادۀ مخدر به سلامتی ضرر می رساند، اما در این مورد کمتر آگاهی دهی صورت گرفته است و حتی شماری از مردم چرس را در زمره مواد مخدر به شمار نمیآورند.
وحیدالله مایار، سخنگوی وزارت صحت عامه افغانستان به صدای امریکا گفت که چرس دارای مادههای قوی توهمزا است و در کوتاه مدت قابلیت شناخت و درک افراد را آسیب میرساند.
به گفته آقای مایار، کشیدن دوامدار چرس "سندروم وابستگی" به بار میرود و قطع آن باعث اختلالات فکری و روانی شده و میتواند فرد را به سرحد جنون بکشاند.
سخنگوی وزارت صحت عامه میگوید استفاده از چرس باعث افسردگی، کاهش حافظه، التهاب ششها، برانشیتهای مزمن و انسداد طرق تنفسی و حتی سرطان، میشود.
آقای مایار گفت که برای آگاهی دهی علاوه بر وزارت صحت عامه، باید وزارتهای حج و اوقاف، معارف و تحصیلات عالی نیز همکار باشند و در مورد ضررهای آن آگاهی دهی کنند.