در پی خروج کامل قوای خارجی از افغانستان، طالبان ابراز اطمینان کرده‌اند که توانایی شکست دادن گروه دولت اسلامی را در افغانستان دارند.
پس از حملۀ هفتۀ گذشته بر میدان هوایی کابل که در آن بیش از ۱۶۰ شهروند افغان و ۱۳ نظامی امریکایی کشته شد، یک فرمانده طالبان به خبرنگاران در کابل گفت که این گروه آن گونه که ناتو را مجبور به خروج از افغانستان کرد، رقیبان خود به شمول داعش را قلع و قمع خواهد کرد.
برخی تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که جنگ طالبان با شاخۀ خراسان گروه دولت اسلامی یا داعش، طیفی از گروه‌های بی‌رحم و جنگ‌دیدۀ تندرو را که بر هیچ کسی شفقت نخواهند داشت، به مصاف طالبان خواهد کشاند.
حتا پیش از خروج کامل نظامیان خارجی از افغانستان، طالبان پس از تصرف کابل و دیگر ولایت‌ها، شماری از فرماندهان ارشد شاخۀ خراسان داعش را که از سوی حکومت به رهبری محمد اشرف زندانی شده بودند، اعدام کردند که مولوی ضیاالحق فرمانده ارشد پیشین داعش یکی از آنان بود.
از دید تحلیلگران مستقل که در بخش مبارزه با دهشت افگنی پژوهش کرده اند، شاخۀ خراسان داعش می‌تواند برای طالبان درد سر ساز باشد و تلاش‌های این گروه را برای تحکیم قدرت و تاسیس حکومت ملی چالش بر انگیز سازد.
انتونی کوردسمن، پژوهشگر در مرکز مطالعات استراتیژیک و بین‌المللی در واشنگتن دی سی می‌گوید که طالبان با "تهدید از جانب شاخۀ خراسان داعش" روبرو می‌شوند.
ست جونز، مشاور پیشین فرمانده نیروهای خاص امریکایی در افغانستان می‌گوید که شاخۀ خراسان داعش که به دلیل حملات پیهم نظامیان امریکایی و افغان به شدت ضعیف شده و شمار جنگجویان آن از مرز ۶۰۰۰ نفر به حدود ۲۰۰۰ نفر کاهش یافته است، اکنون "فرصت‌های زیادی برای ظهور مجدد" دارد.
شاخۀ خراسان داعش برای بار نخست در اواخر سال ۲۰۱۴ در افغانستان ظهور کرد و بیشتر جنگجویان آن تندروان پاکستانی بودند. این گروه حملات مرگبار انتحاری را در داخل افغانستان انجام دادند که بیشتر آن مساجد، تکایا، مراکز آموزشی و صحی را در ساحات شیعه‌نشین کابل و دیگر ولایات هدف قرار داده اند.
حملۀ اخیر داعش بر میدان هوایی کابل، ظرفیت این گروه را به ادامۀ خشونت در افغانستان برجسته ساخت.
عبدالرووف علیزی که تا سال ۲۰۱۴ فرمانده گروه طالبان بود و در همین سال از این گروه برید، یکی از بنیانگذاران شاخۀ خراسان داعش پنداشته می‌شود. علیزی در فبروری ۲۰۱۵ در حملۀ طیارۀ بی‌سرنشین امریکایی کشته شد.
شهاب المهاجر، فرمانده کنونی تندروان داعش در افغانستان نیز از فرماندهان میان رتبۀ پیشین طالبان بود. المهاجر که با القاعده نیز کار کرده است، به گفتۀ شماری از مقام‌های غربی روابط نزدیک با رهبران شبکۀ حقانی دارد. شبکۀ حقانی شاخۀ عمدۀ طالبان است که اکنون مسوولیت تامین امنیت شهر کابل را به دوش دارد.
مایکل پریجنت، مقام پیشین استخبارات امریکا و اکنون تحلیلگر در انستیتیوت هدسن با اشاره به روابط داعش با شبکۀ حقانی، استدلال می‌کند که حملۀ هفتۀ گذشتۀ داعش در میدان هوایی کابل ممکن در تبانی با طالبان صورت گرفته باشد، زیرا به گفتۀ وی مهاجم انتحاری توانسته بود که از چندین پوستۀ تلاشی طالبان گذشته و راه خود را به سمت دروازۀ ورودی میدان هوایی بگشاید.
با اینحال، گروه طالبان حملۀ داعش بر میدان هوای کابل را تقبیح کرده و آن را "حملۀ آشکار بر خاک افغانستان" خواند.
در حالیکه شهاب المهاجر در صدد سربازگیری و گسترش ساحۀ نفوذ داعش در افغانستان است، برخی گروه‌های تندرو به شمول القاعده نیز در این مورد بحث می‌کنند که چگونه تمرکز خود را از سوریه به سمت افغانستان سوق دهد.
سازمان ملل متحد سال گذشته گزارش داد که المهاجر تلاش کرده بود تا جنگجویان ناراضی طالبان و دیگر گروه‌های تندرو را به سمت داعش جلب کند. تحلیلگران می‌گویند که اکنون هرگونه اقدام نادرست طالبان و مناقشات محلی میان فرماندهان این گروه، می‌تواند به سود شاخۀ خراسان داعش تمام شود.
از سوی دیگر، اگر طالبان به خاطر جلب کمک‌های خارجی موقف معتدلانه‌تر نسبت به حاکمیت قبلی خود نشان داده و کمتر سرکوبگرانه عمل کنند، آنگونه که رهبران این گروه آشکارا در این مورد حرف زده اند، به باور برخی کارکنان سازمان‌های غیر دولتی فعال در افغانستان، این اقدام سبب نارضایتی عناصر تندرو طالب و گرایش آنان به سوی شاخۀ خراسان داعش خواهد شد.
رییس یک سازمان غیر دولتی اروپایی که نخواست نامش گرفته شود در صحبت با صدای امریکا با اشاره به تفاوت‌های جغرافیایی در افغانستان گفت: "در جنوب، کسی به ما اجازه نداده است که کارمندان زن و مرد ما به کار آغاز کنند. آنان به ما گفتند که کارمندان مرد می‌توانند به کار آغاز کنند، اما زنان نه."
از سوی دیگر، ملل متحده هشدار داده است که بحران فاجعه بار فقدان مواد غذایی و بیکاری گسترده در افغانستان سبب خواهد شد که شاخۀ خراسان داعش از این وضعیت استفاده کرده و از میان افغان‌های مستند و بیچاره سربازگیری کند.
برخی مقام‌های امنیتی غربی نیز می‌گویند که بافت چندین قومی در افغانستان، زمینه را برای داعش مساعد می‌کند تا مانند سوریه و عراق تنش‌ها و انقسام قومی و فرقه‌ای را دامن بزند، به ویژه علیه مسلمانان شیعه که قربانی خشونت این گروه از سوریه و عراق گرفته تا پاکستان و افغانستان بوده اند.
