ویروس‌ها از میلیون‌ها سال به اینسو وجود داشته و همواره تهدید بزرگی را متوجه حیات زنده جان‌ها کرده اند، همان‌گونهٔ که همه‌گیری کروناویروس امروز به بزرگترین معضل در جهان مبدل شده است.
ویروس‌ها موجود زندۀ کامل نیستند و برخی دانشمندان می‌گویند که ویروس بین حالت کیمیایی و بیولوژیکی قرار دارد. ویروس در واقع ترکیبی از یک مالیکول نیوکلیک اسید است که توسط لایۀ پروتینی پوشیده شده است.
از نظر جسامت، ویروس‌ها بسیار کوچک و بین ۲۰ تا ۴۰۰ نانومتر قطر دارند، یعنی قطر یک ویروس کوچکتر از یک هزارم حصۀ قطر یک تار موی است.
بر اساس یافته‌های علمی، به محض اینکه ویروس وارد بدن انسان می‌شود، بر سلول‌ها هجوم می‌برند. در این حالت لایۀ پروتینی ویروس بر سلول میزبان اثر کرده و ویروس کنترول کامل سیستم مالیکولی سلول متاثرشده را در دست می‌گیرد و با استفاده از نیوکلیک اسید‌های این سلول‌ها، همتا یا همسان‌های خود را تولید می‌کند.
دانشمندان پی برده اند که ویروس پس از ورود به داخل یک سلول در عرض چند ساعت ده هزار همتا یا نسخۀ جدید خود را می‌سازد. چند روز پس از ورود ویروس، شخص مبتلا حامل میلیون‌ها ویروس در هر قطرۀ خون خود می‌باشد.
کروناویروس همتاسازی را در سلول‌های بینی و گلو انجام می‌دهد و با هر سرفه یا عطسۀ فرد بیمار، به محیط پخش شده و دیگران را مصاب می‌کند. در برخی بیماران این ویروس خود را به شش‌ها می‌رساند که در این حالت بسیار خطرناک شده و منجر به مرگ بیماران شده می‌تواند. از همین خاطر است که در برخی حالات بیماری بسیار خفیف یا متوسط بوده و گاهی هم بسیار شدید و کشنده می‌باشد.
ویژگی دیگر کروناویروس این است که اعراض و علایم ناشی از آن بسیار به کندی ظهور کرده و پیش از آنکه بیماری قابل تشخیص باشد، بیمار ویروس را به اطرافیان خود پخش می‌کند.
همه‌گیری‌ها یا واگیری‌های ناشی از ویروس‌هایی که از جانوران به انسان‌ها سرایت می‌کنند، مثل کروناویروس، در یک قرن گذشته جان میلیون‌ها انسان را گرفته است، زیرا مهار کردن یا از بین بردن چنین ویروس‌ها بسیار دشوار است.
در بیرون بدن میزبان زنده، کروناویروس حالت خفته دارد، اما نظر به سطحی که در آن موقعیت دارند از چند ساعت تا چند روز در محیط زنده مانده می‌تواند.
دانشمندان می‌گویند که بر خلاف اکثر ویروس‌ها که ساختمان بسیار ساده دارند، کروناویروس اندکی پیچیده‌تر بوده و قادر است نواقصی را که در جریان همتاسازی آن در بدن میزبان واقع می‌شود به سرعت اصلاح کند.
کروناویروس قدرت زیاد دگرگون سازی دارد که نمی‌توان به آسانی آن را از بین برد. همچنین، کروناویروس جدید به سادگی قادر است که خود را تغییر داده و نظر به محیط میزبان زنده، خود را عیار کند، چه این محیط رودۀ مار یا دهن خفاش باشد یا هم گلو یا شش یک انسان.
تهاجم ویروس بر بدن انسان، سبب واکنش سیستم ایمنی یا معافیتی میزبان می‌شود؛ مواد کیمیایی در بدن افراز می‌شود، درجۀ حرارت بدن بلند می‌رود و تب به وجود می‌آید و هزاران حجرۀ سفید خون در ساحۀ آفت‌دیده تجمع می‌کنند. این درست همان زمانی است که شخص احساس بیماری می‌کند.
این حالت در سیر بیماری‌های پرازیتی و باکتریایی نیز بروز می‌کند، اما دواهای متعدد برای درمان آن بیماری‌ها وجود دارد. این دواها مکروب‌ها را از بین می‌برند، بدون آنکه به حجرات بدن انسان صدمه وارد کنند.
اما ویروس‌ها نظام درون سلول‌های بدن انسان را در کنترول خود می‌گیرند، پروتین ویروس پروتین سلول انسان می‌شود، ضعف ویروس ضعف سلول شده و اگر دوایی هم برای از بین بردن ویروس موجود باشد، به احتمال زیاد که میزبان را نیز صدمه خواهد زد.
به این دلیل، دواهای ضد ویروس با دقت بسیار زیاد ساخته می‌شوند تا تنها پروتین‌های ویروس را در زمان عملیۀ همتاسازی هدف گرفته و تخریب کند. پروتین‌های هر ویروس منحصر به همان نوع خاص ویروس است، از اینرو دوای ضد یک ویروس عموماً بر ویروس دیگر اثر نمی‌کند.
از آنجاییکه ویروس‌ها به سادگی تغییر شکل و ساختار می‌دهند، اگر درمانی هم برای بیماری ویروسی پیدا شود، بسیار دیر کارآیی نخواهد داشت و با تغییر شکل ویروس، رفته رفته بی اثر خواهد شد. از همین خاطر است که دانشمندان همواره دواهای جدید را برای درمان ایچ آی وی یا ویروس عامل ایدز می‌سازند.
با تمام پیچیدگی و قدرت تخریبی که کروناویروس دارد، با دگرگونی و تغیر شکل پیهم، این ویروس نیز روزی از این کشندگی و قابلیت تولید مرض باز مانده و در کنار ویروس‌های معمولی که اکنون سبب ریزش و سرماخوردگی می‌شوند، قرار خواهد گرفت. اما تا آن روز جان هزاران نفر را خواهد گرفت.
پس در حال حاضر برای اینکه در میان هزاران قربانی کروناویروس نباشیم، بهتر است که نکات بهداشتی را رعایت کنیم؛ فاصلۀ اجتماعی دو متر را رعایت کنیم، از حضور در اجتماعات پرهیز کنیم، دستان خود را روز چندین بار با آب و صابون بشوییم، از تماس دست با چشمان، بینی و دهان بپرهیزم و در خانه بمانیم تا زمانیکه ویروس مهار شود.
