سرنگون ساختن رژیم طالبان در اواخر سال ۲۰۰۱ میلادی از سوی نیروهای بین المللی به رهبری ایالات متحده و نیروهای جبهه شمال، تلفات سنگین را بر نیروهای طالبان برجا نگذاشت. اگر چه مشخص نیست که چی تعداد طالبان در عملیات نظامی که منجر به واژگونی حاکمیت آنها در افغانستان گردید کشته شدند اما گزارش شده است که ملیشه های تحت فرمان عبدالرشید دوستم، عامل کشته شدن حدود سه هزار طالبان اسیر شده در شمال افغانستان بودند.
حدود ۱۳ سال پس از سقوط امارت اسلامی طالبان و در حالی که امریکا برای پایان دادن به طویل ترین جنگ خارجی اش تا آخر سال روان میلادی آمادگی می گیرد، شمار تلفات شورشیان طالب بالا رفته است.
در دو ماه نخست سال روان میلادی، بیشتر از ۷۲۰ شورشی طالب در عملیات نیروهای پولیس ملی افغان کشته شد.
رادیو آشنا صدای امریکا این آمار را از خبرنامه های وزارت داخله افغانستان برگرفته است که در آنها رویدادهای امنیتی در نقاط مختلف کشور، توضیح می شود.
نجیب دانش، یک سخنگوی وزارت داخله افغانستان با تایید آمار جمع آوری شده به صدای امریکا گفت که در میان شورشیان کشته شده شهروندان خارجی هم است. "در میان تروریستان کشته شده پاکستانی ها، ازبکستانی ها، عرب ها و چیچینی ها هم است اما آمار دقیق هر کدام آنها را در دسترس ندارم."
ذبیح الله مجاهد، یک سخنگوی طالبان اما با رد ارقام ارائه شده گفت که این آمار بطور اغراق آمیزی بلند گزارش شده تا روحیه ی نیروهای امنیتی دولت تقویت شود.
استراتیژی مؤثر؟
در خبرنامه های وزارت داخله بیشتر آمار طالبانی که کشته می شوند، ارائه می گردد و از دستگیری ها کمتر گزارش می شود. مشخص نیست که آیا استراتیژی وزارت داخله افغانستان فقط بر کشتن طالبان متمرکز است یا به بازداشت شورشیان هم رجحان داده می شود.
اضافه بر پولیس ملی افغانستان، نیروهای اردوی ملی این کشور هم بر ضد طالبان می جنگند اما مقام ها در وزارت دفاع گفتند ارقام تلفات شورشیانی که در نبرد با سربازان اردوی کشته می شوند را در اختیار ندارند.
نیروهای بین المللی به رهبری امریکا هم درگیر جنگ با طالبان اند و یک سخنگوی آیساف به صدای امریکا گفت که این فرماندهی تلفات دشمن را به شمارش نمی گیرد.
یک دهه پیش شورشیان طالب در حد ۲۰۰۰ جنگجو تخمین می شدند اما مت والدمن، محقق در پوهنتون هاروارد و موسسه چتم هاوس، می گوید حالا این رقم شاید به ۶۰۰۰۰ بالا رفته باشد.
آقای والدمن به صدای امریکا گفت "نیروهای افغان تلفات سنگینی را بر طالبان وارد کرده اند اما اینکار صفوف طالبان را تضعیف نکرده است". به باور آقای والدمن، جنگجویان طالب می دانند که امکانات کشته شدن آنها بسیار زیاد است بآنهم تحریک طالبان توانایی تولید-مجدد نیروهای از دست رفته را داشته است.
معلوم نیست که در ۱۳ سال گذشته چی تعداد طالبان در افغانستان کشته شده اند اما بیشتر جنگجویان و افراد رده پائین در میان تلفات آنها بوده اند. برخی از آگاهان می گویند که استراتیژی کشتن طالبان رده پائین منجر به شکست طالبان نخواهد شد اما هدف قراردادن رهبران طالبان، بویژه شورای رهبری طالبان، می تواند این گروه مسلح را بشدت تضعیف کند.
دیگر قربانیان جنگ
حدود ۱۵۰۰۰ غیرنظامی افغان از سال ۲۰۰۷ بدینسو در منازعات مسلحانه و دیگر رویدادهای مرتبط با جنگ در افغانستان جان باخته اند. این آمار برگرفته شده از گزارش های سالانه سازمان ملل در مورد تلفات غیرنظامیان افغان است که پیش از ۲۰۰۷ تهیه نمی شد و به همین دلیل آمار دقیقی در مورد تلفات غیرنظامیان در سالهای ۲۰۰۲-۲۰۰۶ در دسترس نیست.
بر اساس معلوماتی که بتازگی از سوی شورای امنیت ملی افغانستان انتشار یافته در ۱۳ سال گذشته بیشتر از ۱۳۷۰۰ منسوب پولیس و اردوی ملی افغانستان کشته شده است.
وب سایت آی کژولتیز که بطور منظم آمار تلفات نظامیان امریکایی و متحدین اشرا در جنگهای افغانستان و عراق نشر می کند، شمار نظامیان کشته شده خارجی در افغانستان را بیشتر از ۳۴۰۰ تن گزارش نموده است که در میان آنها ۲۳۱۵ تن امریکایی اند.
بدون آمار تلفات غیرنظامیانی پیش از سال ۲۰۰۷ و به استثنای تلفات طالبان، حدود ۱۳ سال نبرد با طالبان در افغانستان بیشتر از ۳۲۰۰۰ قربانی گرفته است. شمار آنهایی که در جنگ معیوب شده یا جراحات مؤقتی برداشته اند مشخص نیست اما در حد دها هزار تن تخمین می گردد.
رقم تلفات جنگ با طالبان تا حال در مقایسه با یک دهه جنگ گروهای مجاهدین با نیروهای شوروی سابق در افغانستان، به مراتب کمتر است. تخمین می شود که میان سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ بیشتر از یک میلیون افغان کشته شدند و صدها هزار نفر دیگر مجروح و معیوب شدند.
اگر چه شمار تلفات جنگ با طالبان از جنگ های پیشتر پائین است اما آلام و مصائب این جنگ برای مردمی که بیشتر از سه دهه پیهم قربانی خشونت های مسلحانه بوده اند، شاید بسیار سنگین باشد.
حدود ۱۳ سال پس از سقوط امارت اسلامی طالبان و در حالی که امریکا برای پایان دادن به طویل ترین جنگ خارجی اش تا آخر سال روان میلادی آمادگی می گیرد، شمار تلفات شورشیان طالب بالا رفته است.
در دو ماه نخست سال روان میلادی، بیشتر از ۷۲۰ شورشی طالب در عملیات نیروهای پولیس ملی افغان کشته شد.
رادیو آشنا صدای امریکا این آمار را از خبرنامه های وزارت داخله افغانستان برگرفته است که در آنها رویدادهای امنیتی در نقاط مختلف کشور، توضیح می شود.
نجیب دانش، یک سخنگوی وزارت داخله افغانستان با تایید آمار جمع آوری شده به صدای امریکا گفت که در میان شورشیان کشته شده شهروندان خارجی هم است. "در میان تروریستان کشته شده پاکستانی ها، ازبکستانی ها، عرب ها و چیچینی ها هم است اما آمار دقیق هر کدام آنها را در دسترس ندارم."
ذبیح الله مجاهد، یک سخنگوی طالبان اما با رد ارقام ارائه شده گفت که این آمار بطور اغراق آمیزی بلند گزارش شده تا روحیه ی نیروهای امنیتی دولت تقویت شود.
استراتیژی مؤثر؟
در خبرنامه های وزارت داخله بیشتر آمار طالبانی که کشته می شوند، ارائه می گردد و از دستگیری ها کمتر گزارش می شود. مشخص نیست که آیا استراتیژی وزارت داخله افغانستان فقط بر کشتن طالبان متمرکز است یا به بازداشت شورشیان هم رجحان داده می شود.
اضافه بر پولیس ملی افغانستان، نیروهای اردوی ملی این کشور هم بر ضد طالبان می جنگند اما مقام ها در وزارت دفاع گفتند ارقام تلفات شورشیانی که در نبرد با سربازان اردوی کشته می شوند را در اختیار ندارند.
نیروهای بین المللی به رهبری امریکا هم درگیر جنگ با طالبان اند و یک سخنگوی آیساف به صدای امریکا گفت که این فرماندهی تلفات دشمن را به شمارش نمی گیرد.
یک دهه پیش شورشیان طالب در حد ۲۰۰۰ جنگجو تخمین می شدند اما مت والدمن، محقق در پوهنتون هاروارد و موسسه چتم هاوس، می گوید حالا این رقم شاید به ۶۰۰۰۰ بالا رفته باشد.
آقای والدمن به صدای امریکا گفت "نیروهای افغان تلفات سنگینی را بر طالبان وارد کرده اند اما اینکار صفوف طالبان را تضعیف نکرده است". به باور آقای والدمن، جنگجویان طالب می دانند که امکانات کشته شدن آنها بسیار زیاد است بآنهم تحریک طالبان توانایی تولید-مجدد نیروهای از دست رفته را داشته است.
معلوم نیست که در ۱۳ سال گذشته چی تعداد طالبان در افغانستان کشته شده اند اما بیشتر جنگجویان و افراد رده پائین در میان تلفات آنها بوده اند. برخی از آگاهان می گویند که استراتیژی کشتن طالبان رده پائین منجر به شکست طالبان نخواهد شد اما هدف قراردادن رهبران طالبان، بویژه شورای رهبری طالبان، می تواند این گروه مسلح را بشدت تضعیف کند.
دیگر قربانیان جنگ
حدود ۱۵۰۰۰ غیرنظامی افغان از سال ۲۰۰۷ بدینسو در منازعات مسلحانه و دیگر رویدادهای مرتبط با جنگ در افغانستان جان باخته اند. این آمار برگرفته شده از گزارش های سالانه سازمان ملل در مورد تلفات غیرنظامیان افغان است که پیش از ۲۰۰۷ تهیه نمی شد و به همین دلیل آمار دقیقی در مورد تلفات غیرنظامیان در سالهای ۲۰۰۲-۲۰۰۶ در دسترس نیست.
بر اساس معلوماتی که بتازگی از سوی شورای امنیت ملی افغانستان انتشار یافته در ۱۳ سال گذشته بیشتر از ۱۳۷۰۰ منسوب پولیس و اردوی ملی افغانستان کشته شده است.
وب سایت آی کژولتیز که بطور منظم آمار تلفات نظامیان امریکایی و متحدین اشرا در جنگهای افغانستان و عراق نشر می کند، شمار نظامیان کشته شده خارجی در افغانستان را بیشتر از ۳۴۰۰ تن گزارش نموده است که در میان آنها ۲۳۱۵ تن امریکایی اند.
بدون آمار تلفات غیرنظامیانی پیش از سال ۲۰۰۷ و به استثنای تلفات طالبان، حدود ۱۳ سال نبرد با طالبان در افغانستان بیشتر از ۳۲۰۰۰ قربانی گرفته است. شمار آنهایی که در جنگ معیوب شده یا جراحات مؤقتی برداشته اند مشخص نیست اما در حد دها هزار تن تخمین می گردد.
رقم تلفات جنگ با طالبان تا حال در مقایسه با یک دهه جنگ گروهای مجاهدین با نیروهای شوروی سابق در افغانستان، به مراتب کمتر است. تخمین می شود که میان سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ بیشتر از یک میلیون افغان کشته شدند و صدها هزار نفر دیگر مجروح و معیوب شدند.
اگر چه شمار تلفات جنگ با طالبان از جنگ های پیشتر پائین است اما آلام و مصائب این جنگ برای مردمی که بیشتر از سه دهه پیهم قربانی خشونت های مسلحانه بوده اند، شاید بسیار سنگین باشد.