چرا امریکا و طالبان یکدیگر را به عدم پابندی به توافقنامهٔ دوحه متهم می‌کنند؟

با گذشت چهار سال از امضای توافقنامهٔ دوحه بین ایالات متحدهٔ امریکا و طالبان، دو طرف یکدیگر را به عملی نه کردن برخی مواد آن مقصر می دانند.

طالبان در توافقنامهٔ دوحه، به قطع رابطه با گروه‌های دهشت‌افگن، تشکیل حکومت فراگیر و همه شمول و احترام به حقوق بشر تعهد کرده اند.

ایالات متحده امریکا بارها حکومت طالبان را به نقض توافقنامهٔ دوحه به ویژه تداوم روابط با گروه‌های تروریستی از جمله گروه القاعده متهم کرده و گفته است که طالبان این توافقنامه را عملی نکرده است. اما طالبان ایالات متحده را به عدم پابندی به این توافقنامه متهم کرده اند.

شماری از تحلیلگران به این نظر اند که حضور ایمن الظواهری در کابل نشانه آن بود که حداقل بخشی از طالبان به خصوص احتمالاً شبکه حقانی به حمایت خود از شبکه القاعده ادامه داده است.

ماروین واینبام، کارشناس مسایل افغانستان در انستیتوت شرق میانه، گفت: "انتظاراتی از این توافقنامه وجود داشت البته که در توافقنامه نوشته نشده است و آن این بود که طالبان هر وقتی به قدرت برسند، سیاست ها و پالیسی های اجتماعی را که در دوره اول حکومت شان در پیش گرفته بودند، تکرار نخواهند کرد. این بخش در توافقنامه نبود اما تفاهم روی آن شده بود که آن گروه به آن عمل کند. البته در واقعیت این طور نشد و محدودیت های زیادی را بر زنان و آزادی بیان و مخالفین سیاسی خود اعمال کردند."

اما محمد رسول طالب که عضو هیات مذاکره کننده نظام جمهوریت بود، می گوید که هدف اصلی توافقنامه دوحه که بین ایالات متحده و طالبان به امضا رسید، حل مسله افغانستان نبود بلکه میکانیزمی برای خروج نیروهای امریکایی و ایجاد همکاری پس از ترک افغانستان بود.

او گفت: "طالبان قصد عملی کردن بخش های دیگر توافقنامه را ندارند."

هدایت الله پکتین، آگاه روابط بین الملل در کابل، گفت که ایالات متحده به برخی مواد توافقنامهٔ دوحه عمل نکرده است و تعزیرات بیشتر را بر شماری از افراد طالبان وضع کرده است.

پکتین افزود که توافقنامهٔ دوحه، شامل مذاکرات بین الافغانی برای سهیم ساختن طالبان در قدرت بود که با مخالفت حکومت جمهوریت همراه گردید.

اما مذاکره کنندگان پیشین جمهوریت استدلال می کنند که توافقنامه دوحه نمی توانست مبنای مذاکرات حکومت جمهوریت با طالبان باشد.

با همه انتقادات در امریکا و افغانستان از امضای توافقنامه دوحه، حکومت جو بایدن، همواره استدلال کرده است که توافقنامهٔ دوحه را از حکومت ترمپ به ارث برده بود که یا باید به آن پابند می‌بود یا هم طولانی‌ترین جنگ ایالات متحده را به رییس جمهور بعدی به ارث می‌گذاشت.