رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه روز جمعه ۱۶ سپتمبر (۲۵ سنبله) در نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای گفت که میخواهد جنگ در اوکراین "هرچه زودتر" پایان یابد.
آقای اردوغان در این نشست که در شهر سمرقند اوزبیکستان برگزار شده است گفت که ترکیه به تلاشهای دپلوماتیک برای پایان دادن به درگیری در اوکراین ادامه میدهد.
او افزود: "ما تلاش میکنیم تا هر چه سریعتر از طریق دپلوماسی به درگیری در اوکراین پایان دهیم."
رییس جمهور ترکیه تلاش دارد تا از روابط خوب خود با مسکو برای متقاعد کردن رییس جمهور پوتین برای مذاکره مستقیم با ولادمیر زیلینسکی، رییس جمهور اوکراین برای آتش بس استفاده کند.
اردوغان در پاسخ به نگرانی آقای پوتین مبنی بر اینکه طبق توافق با میانجیگری سازمان ملل و ترکیه، غلات صادر شده از اوکراین به اندازه کافی به کشورهای در حال توسعه نمی رسد، گفت: "ما تلاشهای صادقانهای انجام میدهیم تا غله را به کسانی که به آن نیاز دارند، به ویژه برادران و خواهرانمان در افریقا برسانیم."
قرار است آقای اردوغان امروز در حاشیه نشست سمرقند با پوتین دیداری خصوصی داشته باشد.
ترکیه که عضو ناتو است به اوکراین تسلیحات میدهد و در عین حال تلاش میکند تا تجارت با روسیه را نیز گسترش دهد.
اردوغان استدلال می کند که موضع "متوازن" این کشور ضروری است زیرا ترکیه به شدت به منابع انرژی روسیه وابسته است.
از سوی دیگر، شی جین پینگ، رییس جمهور چین در نشست سران سازمان همکاریهای شانگهای از رهبران کشورهای منطقه خواست تا به نظم بین المللی شکل جدیدی ببخشند تا نفوذ غرب را به چالش بکشند.
آقای شی در این نشست گفت که رهبران باید "برای توسعه نظم بین المللی به شیوه ای عادلانه و معقول با یکدیگر همکاری کنند". به گفتهٔ او، کشورهای عضو این سازمان باید "نظام بین المللی را مبتنی بر اصول سازمان ملل حفظ کنند. "
ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه در سخنرانی خود در نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای از نفوذ فزایندهٔ کشورهای خارج از غرب به عنوان "مراکز جدید قدرت" استقبال کرده و گفت: "نقش فزایندهٔ مراکز جدید قدرت، که باهم دیگر همکاری می کند. .. بیشتر و بیشتر روشن می شود."
پوتین گفت: "ما آماده همکاری با تمام جهان هستیم."
او افزود: "سیاست ما عاری از هرگونه خودخواهی است. امیدواریم دیگران نیز از همین اصول پیروی کنند و استفاده از ابزارهای حمایتی، تحریم های غیرقانونی و خودخواهی اقتصادی را متوقف کنند."
سازمان همکاری شانگهای که در سال ۲۰۰۱ تاسیس شد، تلاش کرده تا بر مبارزه با تروریزم و افراطیت در منطقه و انکشاف منطقه ای متمرکز باشد.
در سازمان همکاریهای شانگهای چین، روسیه، اوزبیکستان، قرغیزستان، قزاقستان، تاجیکستان، هند و پاکستان عضویت دارند و بلاروس، ایران و مغولستان کشورهای ناظر اند.
افغانستان که در سال ۲۰۱۲ موقف کشور ناظر را در سازمان شانگهای کسب کرد، بدلیل سقوط نظام قبلی و به قدرت رسیدن مجدد طالبان، با آیندهٔ نامعلوم در این سازمان روبرو می باشد.