معاون وزارت خارجۀ ایالات متحده در بخش مبارزۀ بین المللی با مواد مخدر و تنفیذ قانون از کارکرد سالهای اخیر در بخش مبارزه با مواد مخدر در افغانستان ابراز خوشبینی کرده می گوید که محو این پدیده در افغانستان زمانگیر است.
جیمز دیهارت در مصاحبۀ اختصاصی با رادیو آشنا صدای امریکا به شرح پیچیدگی مشکل مواد مخدر در افغانستان و سایر آزمون های وابسته به آن پرداخته است.
سوال: ایالات متحده هم اکنون برای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان سرگرم چه کاری است؟
جواب: قبل از همه می خواهم در مورد دفتر خویش که مربوط به وزارت خارجه ایالات متحده است چیزی بگویم. من به اداره مربوط به مبارزۀ بین المللی با مواد مخدر و تنفیذ قانون کار می کنم. این اداره در سرتاسر دنیا به آزمونهای مربوط به مواد مخدر و جرایم متعلق به آن سر وکار دارد. ما اینکار را درهمکاری بین المللی و کمکهای خارجی برای تقویت ظرفیتها درسرتاسرجهان انجام می دهیم. افغانستان بزرگترین برنامه ما را تشکیل می دهد، ما در افغانستان در سه ساحه کار می کنیم. یکی اقدامات برضد مواد مخدر، دوم در بخش عدالت زیرا حاکمیت قانون برای پیشرفت هرکشورحیاتی می باشد و بخش مهم دیگر ما در مورد زندانها یا مراکز اصلاح است. در پاسخ به پرسش شما،در افغانستان با همکاری و شراکت با حکومت در چند سال اخیر کار می کنیم. با درنظرداشت تجربه ما در سرتاسر جهان که مبارزه با مواد مخدره جامع و متوازن باشد، باید جهات مشکل و ساده آنرا درنظر گرفت. باید ظرفیت های تعمیل قوانین و ظرفیت جلوگیری و در بعضی موارد نابودی و توازن آن با حمایت از معالجه معتادان و معلومات عامه و حمایت از مدارک بدیل عایداتی که همه بخشی از انکشاف اقتصادی یک کشور بوده می تواند، در نظر داشت. مصداق این موضوع را ما در کولمبیا مشاهده کردیم و در این جا نیز قابل تعمیل است. ما حکومت افغانستان را در این ساحات حمایت می کنیم.
سوال: در این اواخر سیگار یا مفتش ویژۀ ایالات متحده برای بازسازی افغانستان گزارش داده است که ستراتیژی ایالات متحده برای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان ناکام مانده است و در ضمن خواستار ارزیابی مجدد این پالیسی ها شده است. آیا ایالات متحده امریکا پالیسی های خود را برای مبارزه با مواد مخدر تغییر داده است؟
جواب: نخست باید بگویم که این به نفع همه است تا مفتش ویژۀ ایالات متحده برای بازسازی افغانستان از مسایل نظارت کند و ما را درکارهای ما دقیقتر ساخته و کمک می کند که معاونت موثرتمام شود و تفتیش و ارزیابی ها به خوبی انجام یابد. ما با سیگار موافق خواهیم بود که هیچکدام ما نتایجی را که امروز دیدیم راضی نمی باشیم. این مسوولیت مشترک افغانستان، ایالات متحده و جامعه بین المللی می باشد. علاوتا در برخی از ساحات علامات تشویق کنندۀ نیز به مشاهده می رسد. ما به ارقامی در مورد ساحات کشت نظر می اندازیم و توقع ما این بود که این ارقام رجحانی به سمت مخالف آن می داشت و همچنان آرزومند بودیم که ارقام و شماره های دیگری نیز می داشتیم. ما از قطعات افغان برای محو کوکنار حمایت می کنیم. به گونۀ مثال قطعات تحقیق کننده خاص،قطعات جلوگیری کننده ملی و سایر عناصر پولیس ضد مواد مخدر. آنها قادر گردیده اند که مقادیر زیاد تریاک و هیرویین را بدست آوردند. در سال ۲۰۱۴ آنها توانستند ۲۳ تن تریاک را ضبط کنند. در یکی از عملیات آنها در اگست گذشته توانست آنقدر هیرویین به دست آوردند که در تمام سال در ایالات متحده ممکن نبود. برنامه معالجه معتادین در این کشور گسترش یافته است و نسبت به سالها قبل که معالجه علمی معتادان در افغانستان وجود نداشت، حالا وضع طوری تغیر کرده است که درین کشور ۷۶ مرکز معتادین به کمک ما فعال است وخدمات معالجوی را عرضه می کنند. آنچه را که ما انجام می دهیم اینست که حکومت افغانستان و جامعه مدنی را کمک کنیم تا آنها ظرفیت های خویش را برای مدت طولانی تقویت بخشند. در افغانستان اصطلاحی است که می گوید"قطره قطره دریا می شود"، البته به وقت نیاز است تا به خوبی از وضعیتی که افغانستان در آن قراردارد واقف شد. افغانستان برای اینکه از این حالت بیرون شود به وقت نیاز دارد.
سوال: شما می گویید که مبارزه با مواد مخدر در افغانستان به وقت بیشتر نیاز دارد، در همین حال سیگار نیز گفته است که مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، اولویت ایالات متحده نمی باشد. پاسخ شما در این مورد چیست؟
جواب: برای اداره ما در وزارت خارجه ایالات متحده این از کنار سایر مساعدت هایی که به افغانستان فراهم می شود، در اولویت قرار دارد. معمولاً دوره بودجوی ما سه ساله است و ما تا سال ۲۰۱۷ موضوعات را پلان می کنیم. ما در بودجه خویش مصارفی را برای اینکار درنظر گرفته ایم. ما از گفتگوهایی که رهبری ما با رئیس جمهور محمد اشرف غنی در ماه گذشته داشته است خرسندیم. البته که همه در مورد اهمیت این موضوع می دانند. همواره اولویت های ما وابسته به اولویت های افغانها می باشد، از اینرو ما آماده استیم تا از این ارججیت های پشتیبانی کنیم که حکومت وحدت ملی آنرا به پیش می برد.
سوال: حکومت ایالات متحده در حال حاضر چه مقدار پول را برای تلاشهای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان صرف می کند؟
جواب: درحال حاضر ما پول کافی یعنی یک ۱۰۰ میلیون دالر را به مصرف می رسانیم که تنها اداره ما فراهم می کند و شامل تمام مساعی حکومت می باشد. البته که ادارۀ ایالات متحده برای انکشاف بین المللی مساعدت هایی را به عمل می آورد که مفید است و وزارت دفاع نیز چنین معاونت ها را دارد.
سوال: در سال روان چه برنامه های جدیدی برای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان داشتید؟
جواب: امسال ما مساعی همه جانبه ای تطبیق می کنیم ولی من می خواهم به یک تغییر عمده اشاره کنم که به همکاری وزارت مبارزه با مواد مخدر آنرا اجرا می کنیم. از طریق برنامه ابتکار انجام دادن فعالیت های مفید در چندین سال گذشته ما معاونت های انکشافی و اعمار مجدد را به انجام رسانیدیم که به عنوان جایزه در برابر انجام دادن کار های موفق در سطح ولایت به کمک وزارت مبارزه با مواد مخدر این کمکها انجام گرفته است و ما طی سال گذشته برای اصلاح و تغییر این برنامه کار کردیم تا بتوانیم به صورت مستقیم در برابر دهقانان مسوول باشیم. پروژه ها اکنون در دهات عملی می شود تا مفاد آن مستقیماً برای مردم برسد.
سوال: شما مبلغ قابل ملاحظه یی را صرف مبارزه با مواد مخدر در افغانستان می کنید، پس دلیل چیست که نتایج آن قانع کننده نمی باشد؟
جواب: آزمونی که در برابر ما قراردارد خیلی مغلق است و این آزمون از سایر مشکلاتی که افغانستان به آن مواجه است، منشا می گیرد. بدیهی است که در آن قسمت های کشور که حضور حکومت کمرنگ است و مشکل امنیتی وجود دارد این آزمونها در آنجا خیلی جدی است. این مشکل در مساعی دولت و فساد اداری نیز به مشاهده می رسد. همچنان آزمون انکشاف افغانستان و فراهم آوری فرصت های شغلی موضوع مجرد نیست و با سایر آزمونها که کشور به آن مواجه است هم زمان مورد غور قرار گیرد. موضوع دیگر فکتور زمان است چنانچه وقتی ما اینکار را در کولمبیا آغاز کردیم در آن زمان نتایج در ابتدا آنقدرخوب به نظر نمی رسید، ولی به مرور زمان وضع بهتر شد.
سوال: چقدر وقت دیگر لازم است که نتایج قناعت بخش از مبارزه با مواد مخدر در افغانستان به دست آید؟ هم اکنون از تلاشهای امریکا در این راستا کم و بیش ۱۴ سال می گذرد؟
جواب: البته که شما حق دارید که بی صبر باشید و این سوال را بکنید آنچه را ما انجام دادیم این است که ما میکانیزمی را پیشروی حکومت افغانستان گذاشتیم و میزان کشت کوکنار را تقلیل بخشیدیم و حکومت توانست کسانی را که با مواد مخدر سر و کار داشتند دستگیر و محاکمه کنند. به فکر ما که موفقیت های زیادی در استفاده از این میکانیزم حاصل شده است. اکنون افغانستان دارای یک سیستم عدلی برای مواد مخدر است که محاکمه قضایای مربوط به مواد مخدر را به عهده دارد. این مرکز اعضای مختلف سیستم چون قاضیان، سارنوالان و غیره را با هم جمع آورده است و در مورد تعدادی از قضایا حکم صادرکرده است.
سوال: آیا از کارکرد محاکم ویژۀ رسیدگی به مواد مخدر راضی استید؟
جواب: بخش عدلی درقضایای مربوط به مواد مخدر به تنهایی کفایت نمی کند اما یک بخش بسیار عمده می باشد. طور مثال طوری که گفتم که مرکز سیستم عدلی توانسته یک تعداد از قاچاقبران مهم را که ارتباط قوی داشتند تحت محاکمه قرارداد و تعدادی را به حبس ۱۶ تا ۱۷ سال محکوم نموده است. اما طوری که قبلا گفتم باید برای رفع این معضل از چندین وسیله کار گرفت زیرا تنها یک اقدام نمی تواند بسنده باشد تا از مواد مخدر جلو گیری شود.
سوال: آیا فکر می کنید که در محاکم ویژۀ رسیدگی به قضایای مواد مخدر فساد وجود دارد؟
جواب: از مرکزی که من صحبت کردم خیلی موثر بوده است و در آن از لحاظ فساد اداری مواردی زیادی دیده نشده است. مشکل فساد حتا در کشور ما نیز وجود دارد در هر کشور این پدیده وجود دارد که موازی با سایر اقدامات یکجا عملی شود.
سوال: آیا فکر می کنید که قاچاقبران به ویژه قاچاقبران خارجی در افغانستان به حدی نیرومند اند که حکومت نمی تواند با آنان مقابله کند؟
جواب: به فکر من که شبکه های پیچیدۀ وجود دارد که در قاچاق مواد مخدر در بیرون از سرحدات این کشور فعالیت دارد و به حلقات در بیرون از این کشور تعلقاتی دارند و فعالیت آنان به اندازه تقاضا در کشور های بیرون از افغانستان ربط دارد. این یک معضل افغانی است و یک معضل بین المللی است.
سوال: شما گفتید که حکومت افغانستان برای مبارزه با مواد مخدر به وقت بیشتر نیاز دارد، آیا ایالات متحده آماده است که در دراز مدت مبارزه با مواد مخدر را در افغانستان تمویل کند؟
جواب: ما از لحاظ بودجه در موقف خوبی قرار داریم تا به مساعی حکومت افغانستان در این منطقه همنوا عمل کنیم و برای سه سال بودجه داریم. ما مطمئن استیم که منابع خوبی را در اختیار داریم و این مربوط به اولویت های حکومت افغانستان است که برنامه ها را چگونه عملی می کند.
سوال: با اشاره مجدد به گزارش سیگار، آیا ادارۀ شما تغییرات مشخصی را پالیسی های مبارزه با مواد مخدر وارد خواهد کرد؟
جواب: ما کوشش نهایی خود را می کنیم تا به بهبودی سیستم خویش بپردازیم و از کار های نیک در سطح ولایات قدر دانی کنیم. می خواهیم برنامه های خود را مطابق به اولویت های حکومت افغانستان تجدید کنیم و هم اکنون سرگرم گفتگو با حکومت وحدت ملی استیم.
سوال: برداشت شما چیست؟ آیا حکومت جدید افغانستان به گونۀ جدی با مواد مخدر مبارزه می کند؟
جواب: طوریکه قبلا نیز گفتم ما هرگونه سعی به عمل می آوریم تا سیستمی را که ما به پیش می بریم در آن اصلاحاتی به وجود آید. همان طوریکه در بخش پاداش در برابر اقدامات در ولایات تغیراتی را به میان بیاوریم، در عین حال می خواهیم مساعی خود را مطابق به خواهشات حکومت وحدت ملی تغییر بدهیم. از همین سبب ما به گفتگوهای مان با حکومت ادامه می دهیم. ما در کارهای خویش به کدام مشکلی برنخورده ایم. ما تاکید خاص به یک ستراتیژی یا برخورد خاص نمی کنیم و این موضوع برای ما بسیار مهم است. ما کوشش می کنیم که این پروسه متعلق به افغانها باشد و آنها رهبری آن را به عهده بگیرند. تجربه ما چنین بوده است که راه حل از بیرون موقت بوده اما راه حل اینجا دوام دار بوده می تواند. ما به گفتگو های حکومت ارج می گزاریم و می خواهیم همه چیز را مطابق به خواهش آنها تغیر دهیم.
سوال: شما شاهد حضور و فعالیت دهشت افگنان داعش و طالبان و ناامنی در اکثر ولایت های افغانستان استید، آیا این عوامل مبارزه بر ضد مواد مخدر را متاثر خواهد ساخت؟
جواب: باید دانست که حکومت جدید به آزمونهای بزرگی مواجه می باشد. و این یکی از چالش های بزرگی است که حکومت افغانستان به آن مواجه می باشد. اکنون نسبت به این حکومت که می خواهد اولویت های خود را مشخص کند، دلچسپی های زیادی وجود دارد. یک ماه پیش نتایج سروی را در مورد استعمال مواد مخدر در مناطق روستایی یکجا با حکومت به نشر سپردیم. این بخش دوم سروی بود که قبلاًٌ آغاز گردیده بود. نتایج سروی خیلی زیاد هشدار دهنده بود چنانچه ۱۳ درصد از افغانها به نحوی از یک نوع مواد مخدر استفاده می کنند. استعمال تریاک در این سروی خیلی بلند بود. یک بر چهارم خانواده های افغان نوعی از مواد مخدر را استعمال می کنند. تعداد زیادی از اطفال در این خانواده ها معتاد به مواد مخدر می باشند. به فکر من که این موضوع هرنوع شک را دور کرد که در اثر مواد مخدر افغانستان نه تنها خارجی ها متاثر می گردند بلکه خود افغانستان نیز متاثر شده و مانع انکشاف درین کشور می گردد. ازین سبب ما باید درصدد راه های حل در داخل و بیرون از افغانستان باشیم.
سوال: شما شاهد حضور و فعالیت دهشت افگنان داعش و طالبان و ناامنی در اکثر ولایت های افغانستان استید، آیا این عوامل مبارزه بر ضد مواد مخدر را متاثر خواهد ساخت؟
جواب: البته که ظهور گروه های متفاوت در افغانستان وضع را دشوار تر می سازند زیرا به همه معلوم است که مخدرات یکی از منابع مهم تمویل جنگ طالبان و سایر گروه های تبهکار در افغانستان است، همین مواد مخدر است که سبب بروز خشونت در کشور می گردد و ثبات را از بین می برد. دربرنامه های ما نه تنها اینکه سازمان های امریکایی بلکه نهاد های بین المللی در تمام کشور حضور دارند و در بلند بردن ظرفیت حکومت کمک می کنند، امروز از این ظرفیت ها استفاده می شود، حتی در مناطق خیلی دشوار در این کشور نیز آنها نفوذ خویش را دارند. من در موقفی قرار ندارم تا قوت مخالفین حکومت را درکشور بررسی کنم اما موجودیت قاچاق مواد مخدر و کشت آن برای مساعی حکومت و جامعۀ جهانی خیلی مضر است، تلاش هایی که می خواهد افغانستان به سمت ثبات برود و ناامنی زدوده شود. یکی از تلاش های این سفرم به افغانستان این بود تا در شراکت با سازمان بین الملللی انکشاف قانون، زمینه آموزش برای قاضی ها، سارنوالان و محققان را در سرتاسر افغانستان فراهم کنیم که نه تنها در بخش مواد مخدر بلکه در قمست تقویت حاکمیت قانون دردیگر بخشها در افغانستان نیز می باشد. درچند سال گذشته در حدود شش هزار از این مقامات آموزش دیده اند و اکنون ما درصدد هستیم تا این ظرفیت ها را به وزارت خانه های افغانستان معرفی بداریم. که این مراجع وزارت داخله، وزارت عدلیه، ستره محکمه و لوی سارنوالی می باشد. این کارهایی است که از بیرون انجام می شود ولی حل دایمی از موسسات خود افغانستان باید منشا گیرد تا ایشان از این توانایی ها استفاده کند و اینکار همین اکنون جریان دارد.
سوال: آیا گزارشی دارید که شورشیان به چه پیمانه از درآمد مواد مخدر سود می برند؟
جواب: باید بگویم که عایدات از مدرک مواد مخدر برای مخالفین دولت از میلیونها دالر تجاوز می کند و باید گفت که یگانه منبع بسیار مهم عاید برای اعمال تروریستی از همین مدرک به دست می آید.
سوال: به عنوان پرسش اخیر، حدود سه میلیون نفر به شمول زنان و کودکان در افغانستان معتاد به مواد مخدر اند، آیا برنامۀ برای رسیدگی به این مشکل دارید؟
جواب: بسیار به خرسندی باید بگویم که از برنامه ایکه ما با وزارت مبارزه با مواد مخدر و وزارت صحت عامه داریم و در آن ۷۶ مرکز معالجه را تاسیس کردیم و حالا نتایج سروی مواد مخدر را بکار می گیریم تا ازین طریق نیازمندی های آینده را تشخیص داده وکمک های خویش را مطابق به آن تدوین نماییم. ما به یقین کوشش می کنیم تا اندازه ایکه در توان داریم حمایت خویش را افزایش بخشیم.