نمایندهگان مهاجرین افغان مقیم پاکستان در دیدار با محمد اشرف غنی رئیس جمهوری اسلامی افغانستان مشکلات فرا راه برگشت شان را به کشور با وی مطرح کردند.
آنان خواستار سهل شدن پالیسی های "پیچیدۀ" وزارت امور مهاجرین و افزایش مساعدتهای مالی به عودت کنندهگان شدند. آنان از رئیس جمهور خواستند تا در زمینۀ رهایی آن مهاجرین افغان از زندان های پاکستان به خاطر "جرایم کوچک" زندانی اند، همکاری کند.
نمایندهگان مهاجرین از صنوف مختلف، از معارف و صحت گرفته تا ترانسپورت و صنعت، مشکلات شان را به رئیس جمهور بازگو کرده و خواستار حل آنان و تسهیل برگشت و معیشت عودت کنندهگان به افغانستان شدند.
آقای غنی وعده سپرد تا آن بخش بودجۀ ملی را که به مصرف نرسیده است صرف برنامه های اساسی برای بهبود زندگی مهاجرین عودت کننده نماید. او گفت که هر خانوادۀ عودتکننده باید صاحب جایداد شرعی شود.
کم و بیش دو میلیون مهاجر افغان در پاکستان وجود دارد که شماری از آنان در کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهندهگان ثبت و راجستر بوده و یک بخش عمدۀ آنان هیچ گونه مدرک اقامت در پاکستان ندارند.
عمر زاخیلوال سفیر افغانستان در پاکستان گفت "مهاجرین افغان بار دوش نیستند، بلکه سرمایۀمردمی اند و آنها تعهد نمودهاند که از مهاجرت، دوری از وطن و مشکلات زندگی خود را رهانیده، زندگی باعزت و مطمئن را در داخل کشور اختیار کنند".
مشکلات در انتقال ملکیت جایدادهای منقول و غیر منقول مشکل عمدۀ دیگر مهاجرین بود که به گفتۀ آنان هزاران موتر افغانها بهنام پاکستانیها است که باید حکومت افغانستان در تغییر سند ملکیت آن به مالک افغان همکاری کند.
تاجران مهاجر افغان نیز شکایت داشتند که در گرفتن حق شان از سهمداران و شریکان پاکستانی شان مشکل دارند. آنان گفتند که یا سهم شان پرداخته نمیشود یا هم برای خرید آن نرخ بسیار اندک و ناچیز پیشنهاد می شود.
محمد اشرف غنی در خصوص انتقال سرمایههای افغانها از پاکستان بهداخل کشور، به حضرتعمر زاخیلوال سفیر افغانستان در اسلام آباد و اکلیل حکیمی وزیر مالیه هدایت داد، که با وزیر مالیه پاکستان کار مشترک را آغاز نمایند و در این زمینه کمیتۀ مشترک میان افغانستان و پاکستان ایجاد گردد.
رئیس جمهور اضافه کرد که درصورت ضرورت، در اسلامآباد، پیشاور، کویته و شهرهای دیگر پاکستان کمیتۀ مشخص ایجاد گردد، تا امور برگشت مهاجرین را هماهنگ و تنظیم نماید. او افزود که برگشت کنندهگانی که کارت مهاجرت ندارند بهآنان توجه اساسی خواهد شد.
افزایش شمار عودت کنندهگان
در همین حال، وزیر امور مهاجرین و عودت کنندهگان افغانستان گفته است که روزانه ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ مهاجر افغان به کشور شان بر میگردند.
سید حسین عالمی بلخی گفت که شماری از عودت کنندهگان که در کمیشنری عالی ملل متحد ثبت و راجستر اند مساعدتهای مالی دریافت میکنند و به گفتۀ وی با آنانیکه مدارک ندارند، مساعدت اندک و نابسنده از سوی سازمان بین المللی مهاجرت صورت میگیرد.
در نشست شورای وزیران که به خاطر رسیدهگی به مشکلات عودت کنندهگان و بیجاشدهگان داخلی برگزار شده بود، آقای بلخی از افزایش دو چندان برگشت مهاجرین به افغانستان خبر داد.
در همین حال وزارت شهرسازی افغانستان گفته است که ۶۱ شهرک مهاجرین در ۲۷ ولایت وجود دارد که یک تعداد آن تکمیل شده و شمار دیگر در زیرکار است.
مقامهای وزارت مهاجرین می گویند کهبرای اسکان مجدد مهاجرین عودت کننده دو ساحه با گنجاش ۳۰ هزار خانواده در ولایت ننگرهار و سه ساحه در کابل با گنجایش مجموعی ۵۰ هزار خانواده در نظر گرفته شده است.
همزمان با سرد شدن روابط کابل و اسلام آباد، فشارها بر مهاجران افغان در پاکستان تشدید یافته است. شماری از مقامهای پاکستانی با لحن تند خواستار اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان شده اند.
بر اساس آمار ملل متحد در سال ۲۰۱۴ حدود ۱۶ هزار، در سال ۲۰۱۵ حدود ۵۹ هزار و از آغاز سال ۲۰۱۶ تا کنون کم و بیش ۱۷ هزار مهاجر افغان، داوطلبانه از پاکستان به افغانستان برگشته است.
عودت کنندهگان افغان از جبر و بدرفتاری نظامیان پاکستانی شاکی بوده و مدعی اند که نظامیان پاکستانی شب هنگام بر خانههای مهاجران (فاقد مدارک اقامت) یورش برده و آنان را به زور مجبور به ترک خانههای شان می کنند.