حکومت پاکستان پس از گفتگوها با کمیشنر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان روز سه شنبه نهم جولای (۱۹ سرطان) روند اخراج اجباری مهاجران افغان بدون اسناد از آن کشور را به دلایل ''بشردوستانه'' به حالت تعلیق آورد.
فیلیپو گرندی، کمیشنر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، روز سه شنبه سفر سه روزه خود از پاکستان را پایان داد. او خواهان "تقویت تلاش‌ها برای راه حل‌های بلندمدت" برای مهاجران افغان در پاکستان شد.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان همچنین گفته است که راه حل‌ها برای سه میلیون مهاجر افغان در پاکستان باید جستجو شود که شامل برگشت دواطلبانه، اسکان در کشور‌های سومی و یا راه حل طولانی مدت در داخل پاکستان می‌شود.
این کمیشنری با نشر اعلامیه‌ای گفته است که گرندی از تصمیم پاکستان مبنی بر تعلیق اخراج شهروندان خارجی که به صورت غیرقانونی در آن کشو به سر می‌برند، ابراز قدردانی کرده است.
در همین حال، یک مقام پاکستانی که از ملاقات گرندی با مقامات اسلام‌آباد آگاهی داشت، به صدای امریکا تایید کرد که حکومت آن کشور اخراج اجباری مهاجران افغان را به حالت تعلیق آورده است. اما این مقام پاکستانی که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، مشخص نکرد که تعلیق اخراج مهاجرین افغان بدون اسناد تا چه زمانی ادامه خواهد یافت.
او افزود: "پیام ما به گرندی این بود که جامعه بین المللی باید مسوولیت خود را در قسمت بازگرداندن مهاجرین افغان انجام بدهد. این یک مسوولیت مشترک است و نباید تمام بار را بر عهده پاکستان گذاشت.''
این در حالی است که ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان، خبر تعلیق اخراج اجباری مهاجران از پاکستان را رد کرده است.
بلوچ در این مورد به بخش دیوه صدای امریکا گفت: "این خبر صحت ندارد که پاکستان با تعلیق طرح اخراج خارجی های غیرقانونی موافقت کرده است."
مقامات پاکستان و ملل متحد گفته‌اند که تصمیم تعلیق اخراج اجباری مهاجران افغان به دلایل ''بشردوستانه'' اتخاذ شده، زیرا وضعیت اقتصادی و بحران بشری در افغانستان جنگ زده رو به وخامت است.
گرندی در جریان سفر سه روزه خود با شهباز شریف، صدراعظم پاکستان، و سایر مقامات ارشد آن کشور ملاقات کرد و سرنوشت نزدیک به سه میلوین مهاجر افغان تمرکز اصلی این گفتگوها بود.
به گفته مقامات ملل متحد و پاکستان، ۱.۳ میلیون افغان مقیم پاکستان منحیث مهاجر ثبت نام شده‌اند و نزدیک به ۹۰۰ افغان دیگر کارت هویت شهروندی افغانستان را دارند. بقیه آنان یا بدون اسناد استند و یا میعاد ویزه آنان که منتظر اسکان به کشور سومی هستند، پایان یافته است.
پاکستان در اوایل ماه اکتوبر سال گذشته به تمام مهاجرین خارجی فاقد مدرک اقامت در آن کشور، به شمول ۱.۷ میلیون مهاجر افغان، مهلت داد که تا اول نومبر ۲۰۲۳ داوطلبانه آن کشور را ترک کنند، در غیر آن پس از این تاریخ بازداشت و جبراً اخراج خواهند شد.
ملل متحد به تاریخ ۱۰ جون با نشر گزارشی گفت که از ۱۵ سپتمبر تا پایان ۲۰۲۳ نزدیک به ۴۹۲هزار و از اول جنوری تا اول جون ۲۰۲۴ نیز ۱۲۷هزار مهاجر افغان از پاکستان به افغانستان بازگشته یا جبراً اخراج شده اند.
به گفته مقامات پاکستان و حکومت طالبان، از آن زمان به اینسو نزدیک به ۶۰۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان یا به کشور شان برگشتند و یا اخراج شدند.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که ۵۵ درصد عودت‌کنندگان افغان آزار و اذیت، ۵۲ درصد انتظار طولانی در ایست‌های بازرسی، ۱۹ درصد بازداشت، ۲۲ درصد پرداخت رشوه به پولیس پاکستان و ۱۸ درصد دیگر نیز اخاذی را گزارش داده اند.
اسلام آباد معتقد است که پس از مسلط شدن مجدد طالبان بر افغانستان در آگست ۲۰۲۱، پناهگاه‌‌های تندروان ضد حکوت پاکستان در افغانستان افزایش یافته و از آنجا حملات شان را بر ضد نظامیان و غیرنظامی پاکستانی سازماندهی می‌کنند.
به گفته مقامات پاکستان، تحریک طالبان پاکستان که مسوولیت مرگبارترین حملات را در آن کشور بر عهده گرفته است، حملات شان را از افغانستان سازماندهی می‌کنند.
حکومت طالبان در افغانستان از اخراج اجباری مهاجرین افغان از پاکستان انتقاد کرده و با رد ادعای اسلام‌آباد گفته است که به هیچ گروهی اجازه نمی‌دهد تا از قلمرو افغانستان، کشور‌های همسایه و فراتر از آن را تهدید کند.
گروه