صرف نظر از اینکه یک فرد تا چه حد درگیری و مشکلات دارد، زندگی خوشحالتر و قناعتبخش همواره در دسترس همگان است و فقط با اندکی تغییرات در عادات روزمره نایل شدنی است.
ایجاد تغییرات مثبت در عادات روزمره سبب کاهش بار فشار و افزایش شادمانی یک فرد میشود، هرچند تغییر دادن برخی از این عادات مستلزم تعهد اندک و پشتکار بیشتر است.
لبخند زدن:
شاید برخی افراد تنها در زمان شادمانی و خوشحالی لبخند بزنند و در زمانی که دق و دلگیر اند، میل چندانی به لبخند زدن نداشته باشند، اما یافتههای طبی نشان داده است که لبخند زدن و تبسم صرف نظر از حالت مزاجی یک فرد سبب تولید دوپامین در دماغ شده و در نهایت انسان را خوشحالتر میکند.
ورزش:
ورزش تنها متضمن سلامت جسمی نبوده و بر اساس پژوهشهای علمی، تمرین منظم فزیکی سبب کاهش استرس، اضطراب و افسردگی شده و اعتماد به نفس و خوشی را ایجاد میکند. حتا با اندکی ورزش، مثل چند دقیقه پیادهگردی، یوگا یا چند دقیقه شخی کشیدن عضلات در منزل نیز میتوان به تاثیرات مثبت ورزش پیبرد.
خواب:
بر اساس تحقیقات طبی، هر فرد بالغ باید کم از کم هفت ساعت هر شب بخوابد. خواب مناسب با صحت خوب، عملکرد درست مغز و سلامت روانی ربط داده شده است. یک تحقیق طبی نشان داده است که خواب کافی سبب کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن، به شمول امراض قلب، افسردگی و بیماری شکر، میشود.
هر شب در یک وقت مشخص به بستر خواب رفتن و هر صبح در زمان مشخص از خواب برخاستن، حمام کردن یا کتاب خواندن پیش از خواب، پرهیز از صرف غذای سنگین پیش از خواب، سرد، بیصدا و تاریک نگهداشتن اتاق خواب و پرهیز از خواب طولانی روزانه سبب بهبود کیفیت خواب شبانه میشود.
تغذیه درست:
برخی غذاها در کل بر سلامت فزیکی تاثیر گذاشته و برخی هم حالت مزاجی انسان را متاثر میکند. قندها سبب ترشح سیراتونین در بدن میشود اما قند مصرفی بدن بهتر است که از منابع صحی مانند میوهجات، سبزیجات، حبوبات و غلهجات تامین شود. به همین ترتیب غذاهای سرشار از پروتین مانند گوشت و ماهی سبب ترشح دوپامین در بدن شده و افزون بر تقویت بدن، سبب تمرکز بهتر و حس خوشحالی بیشتر میشود.
صرف صبحانهٔ صحی بیشتر از غذای هر وقت دیگر روز، در احساس پرانرژی بودن و خوشحال بودن در طول روز، نقش داشته و نباید صبحانه را حذف کرد.
قدردان بودن:
قدردان بودن به خاطر همه چیزهای خوب زندگی، در کنار دیگر مزایا سبب بهبود حالت مزاجی میشود و بر اساس یافتههای علمی حس امیدواری و خرسندی را تقویت میبخشد. پس هر روز باید از آنچه در زندگی لذتبخش است و مایهٔ خرسندی میشود، قدردانی کرد. حتا به خاطر چیزهای کوچک، مثل پیالهٔ چای یا قهوهای که یک همکار تعارف میکند یا گرمای لذتبخشی که آفتاب میدهد، میتوان قدردان بود و به مزایای آن دست یافت. به این ترتیب، یک فرد رفته رفته به لذایذ فراوان و بزرگ ماحول خود پیبرده و با قدردانی از آن خرسند خواهد بود.
ستایش کردن:
یک پژوهش طبی نشان داده است که مهربانی کردن به دیگران سبب سلامت عمومی بدن میشود. ستایش کردن مخلصانه از دیگران، نه تنها سبب خرسندی دیگران شده بلکه به فرد ستایشگر نیز حس خوشی میبخشد، به ویژه که لبخند و تبسم نیز ضمیمهٔ آن شود.
تنفس عمیق:
عصبیت، شخ بودن عضلات، گرفتگی شانهها و ناراحتی درون را با تنفس عمیق میتوان اندکی تسکین کرد.تحقیقات طبی نشان داده است که چند بار نفس کشیدن آهسته و عمیق از طریق بینی، طوریکه چشمان را بسته و در مورد یک خاطرهٔ شیرین یا یک مکان زیبا فکر کرده و سپس هوا از طریق دهان بیرون کشیده شود، سبب کاهش استرس میشود.
تصدیق کردن لحظات ناخوشی:
رویدادهای ناخوشآیند بخشی از زندگی هر فرد است. اگر خبر بدی میرسد یا اشتباهی رخ میدهد که سبب ناخرسندی فرد میشود، نباید تظاهر به خوش بودن کرد. تصدیق کردن وضعیت پیش آمدهٔ ناخوش آیند، خود تمرینی است که یک فرد را وا میدارد که برای بیرون رفت از آن وضعیت فکر کند. به خاطر باید داشت که هیچ فردی همه وقت خوش بوده نمیتواند و ناگواریهای و ناخوشیها بخشی از زندگی است.
پرهیز از مقایسهٔ خود با دیگران:
پژوهشهای علمی نشان داده است که مقایسهٔ خود با دیگران چه در محیط کار، شبکههای اجتماعی و محیط و ماحول، گاهی سبب ناراحتی، کاهش اعتماد به نفس و حتا اضطراب و افسردگی میشود. ترک عادت مقایسهٔ خود با دیگران شاید زمانگیر باشد، اما ارزش آن را دارد که سبب آرامش درونی و خوشحالی شود. دانشمندان سفارش میکنند که در صورت جدی و مزمن بودن این حالت، باید با روانشناس مشوره کرد.
دیدار دوستان:
تحقیقات معتبر طبی نشان داده است که اجتماعی بودن و معاشرت با دوستان سبب خوشی و رفع استرس میشود، حتا اگر این معاشرت و صحبت در حد یک تماس تلیفونی باشد. همچنین یافتههای طبی ثابت کرده است که کار در گروههای داوطلب یا حضور در یک صنف درسی که تماس اجتماعی را برقرار میکند، تغییرات بسیار مثبت مزاجی دارد.
برنامهٔ هفتهوار:
داشتن یک برنامهٔ هفتهوار و تهیهٔ یک فهرست ساده از کارهایی که باید در یک هفتهٔ آینده انجام داده شود، منجر به کاهش استرس میشود. لازمی نیست که برای این کار به برنامههای پیشرفتهٔ کمپیوتری یا اپلکیشنهای برنامهریزی و طرح و پلان مراجعه شود، فقط نوشتن کارهای هفتهوار مثل ملاقات با داکتر، خریداری، رفتن به ورزش یا هم رسیدگی به امور دفتر و کسب و کار در روی یک ورق کاغذ، آرامش خاطر را به بار آورده میتواند.
کاهش تماس با تلیفون:
منابع طبی به این واقعیت پی برده اند که تماس و مصروفیت بیش از حد با تلیفون منجر به تغییرات در عملکرد مغز و در نهایت متاثر شدن حال و هوای انسان میشود. یک تحقیق طبی ثابت کرده است که مصروفیت بیش از حد با تلیفون منجر به مشکلات جدی فعالیتهای شناختی مغز و تغییرات عاطفی و خلقی میشود. روان شناسان سفارش میکنند که باید یک مقدار وقت تماس با تلیفون برای فعالیتهایی چون مطالعه، اندیشیدن، ورزش، و معاشرت با دوستان اختصاص داده شود.
تماس با طبیعت:
بر اساس یافتههای علمی، هفتهٔ ۳۰ دقیقه سپری کردن در طبیعت و محیط سبز منجر به کاهش فشار خون و جلوگیری از ابتلا به افسردگی میشود. ضرور نیست که برای تماس با طبیعت دهها کیلومتر رانندگی کرد و به یک محیط سرسبز و میله رفت، رفتن به پارک محله یا مصروف شدن با گل و گلدان یا باغچهٔ حیات منزل و تنفس هوای تازه نیز چنین مزیتی را دارا است. بهتر است که پیادهگردی یا ورزش روزانه در یک محیط سبز و هوای تازه انجام شود.
مشورت با روانشناس:
زمانیکه یک فرد فکر میکند که دچار مخمصه و دغدغه است، یافتن راه حل برای آن مشکل برایش خوشآفرین میباشد. اگر روشهایی که در بالا ذکر شد منجر به رفع این مشکل نشد، باید با متخصص روان شناس مشورت کرد. به خاطر باید داشت که مشوره با داکتر به مفهوم ابتلا به یک بیماری روانی است، کارشناسان صحت روانی بهتر یاد داده میتوانند که چگونه میتوان خود را از چنگ افکار اذیت کننده رهایی بخشید.
رسیدگی به خود:
زندگی پرمشغلهٔ عصر کنونی گاهی اوقات فرصت رسیدگی به خویش را از افراد میرباید. اما برای ناز دادن و رسیدگی به خود باید وقت کنار گذاشت تا هم سلامت فزیکی و هم سلامت روحی تضمین شود. حتا با رفتن به سلمانی و آرایش مو و گرفتن حمام آب گرم، رفتن به یک رستوران دلخواه، پختن یک غذای مورد پسند یا رفتن به سینما یا پارک سبب تسکین بسیاری از فشارهای روحی میشود. باید به خاطر داشت که حتا اگر هیچ مشکل صحی هم موجود نباشد، سال یکبار نزد داکتر خانوادگی و داکتر دندان رفت، اطمینان از سلامت فزیکی سبب آرامش خاطر میشود.
سالنامه:
مرور کارکرد سال گذشته و برنامهها و تعهدات در سال آینده، در آغاز هر سال، برای شماری از مردم معمول است. اما نباید در قسمت مرور و ارزیابی کارکردهای یک سال قبل بر خود سخت گرفت، چون سال دیگر برای اصلاح کاستیها در پیشرو است. بهتر است مواردی که در بالا ذکر شد در جمع تعهدات سال نو باشد.
کارشناسان صحت روانی به این باور اند که تغییر عادات روزمره و توسل به چند یا مجموعهای از مواردی که در بالا ذکر شد، اگر استرس و ناخرسندی به کلی رفع نشود،کم از کم کاهش یافته و جای خود را برای خوشحالی باز خواهد کرد.