با آغاز روند خروج کامل نظامیان امریکایی از افغانستان، این کشور جنگ زده شاهد موجی تازۀ از مهاجرت‌ها و بی جاشدگان داخلی بوده است، اما اقدمات کشورهای غربی برای رسیدگی به این بحران محدود بوده است.
بر خلاف ایالات متحده و بریتانیا، کانادا گفته است که تا ۲۰هزار مهاجر را که با تهدید گروه طالبان مواجه اند، خواهد پذیرفت.
روند درخواست پناهندگی در کانادا با بریتانیا و ایالات متحده متفاوت است. کانادا فورمۀ درخواست پناهندگی به این کشور را برای همه مساعد ساخته است، نه فقط کسانی که با حکومت آن کشور کار کرده اند.
بریتانیا تلاش دارد تا آن شهروندان افغان را که در ۲۰ سال گذشته با این کشور کار کرده اند، از افغانستان بیرون کند.
ایالات متحده نیز از سال‌ها به این‌سو، برنامه مشابه داشته است. ویزه ویژۀ مهاجرت به امریکا یا (اس‌آی‌وی) که در گام نخست برای شهروندان افغان و عراقی طراحی شده بود، حال تمدید شده و در پهلوی ترجمان‌های افغان، سایر افرادی که با نهاد های مستقر در امریکا کار کرده اند، نیز واجد شرایط اسکان مجدد در ایالات متحده شده اند.
اما بسیاری از متقاضیان اس‌آی‌وی شکایت دارند که حتا قبل از آغاز روند خروج کامل قوای امریکایی از افغانستان، این روند به آهستگی پیش می‌رفت.
محدودیت وضع شده از سوی پاکستان
حکومت پاکستان در سال‌های اخیر دیوار‌های مرزی خود را در امتداد سرحد افغانستان تحکیم کرده است. مقام‌های پاکستانی در ماه جولای ۲۰۲۱ میلادی اعلام کردند که مهاجران بیشتر را از افغانستان نمی‌پذیرند.
آمار کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، نشان می‌دهد که در حال حاضر، پاکستان میزبان ۱.۴ میلیون مهاجران ثبت شده از افغانستان است، اما شماری از سازمان‌ها گزارش داده اند که ۱.۶ میلیون مهاجران افغان بدون مدرک مهاجرت نیز در پاکستان به سر می‌برند.
معید یوسف، مشاور امنیت ملی پاکستان، در مصاحبه‌ای با صدای امریکا گفته است: "ما می‌خواهیم تا کمک کنیم، اما در حاضر در موقفی قرار نداریم که مهاجران تازه را قبول کنیم. قوای بین‌المللی و ملل متحد باید شرایط را در داخل افغانستان برای آنان مساعد کنند."
موقف ایران
حسین قاسمی، یک مقام وزارت داخله ایران، به ایرنا، خبرگزاری رسمی ایران، گفته است که کشورش صدها خیمه را در سه منطقه واقع در نزدیکی مرز افغانستان برپا کرده است، اما تاکید کرده که تهران انتظار دارد تا این مهاجران پس از بهبود اوضاع به کشور شان برگردند.
ملل متحد تخمین کرده است که ۷۸۰ هزار مهاجر افغان در ایران زندگی می‌کنند. ایران و پاکستان میزبان ۹۰ در صد مهاجران از افغانستان اند.
علاوه بر مهاجرت‌های بیرون مرزی، بیش از ۵۰۰ هزار نفر حتا قبل از روند خروج کامل قوای امریکایی در سراسر افغانستان از خانه‌های شان آواره شده اند.
موقف کشور های اروپایی در مقابل مهاجران افغان
شماری از کشورهای اروپایی گفته اند که آنان روند اخراج اجباری شهروندان افغانستان را به حالت تعلیق خواهند آورد، اما برخی از کشور های عضو این اتحادیه مخالفت شان را برای پذیرش مهاجران افغان بیان کرده اند.
امانویل مکرون، رییس جمهور فرانسه روز دوشنبه ۱۶ اگست (۲۵ اسد) مخالفت خود را برای مهاجرت به اروپا بیان کرد.
آقای مکرون گفته است: "ما باید پیش‌بین باشیم و از خود در برابر سرازیر شدن مهاجرت‌های قابل ملاحظۀ غیر معمول محافظت کنیم، زیرا این کار، مهاجران را با خطر مواجه می‌کند و سبب هر نوع قاچاق می‌شود."
اما آقای مکرون با نشر یک پیام ویدیویی روز سه‌شنبه ۱۷ اگست (۲۶ اسد) از اظهارات اش عقب نشینی کرد و گفت که کشورش متعهد است تا مهاجران را بپذیرد به خصوص آنعده از شهروندان افغانستان را که نظامیان فرانسوی را کمک کرده اند.
فرانسه یکی از چندین کشور اروپایی است که روند اخراج اجباری مهاجران افغان را متوقف کرده است و ملل متحد از این اقدام ستایش و سایر کشورها را به اقدام مشابه تشویق کرده است.
با ورود گروه طالبان به شهر کابل، میدان هوایی این شهر شاهد واقعات تکان دهنده بوده است. صدها و حتا هزاران نفر هنوز هم تلاش می‌کنند تا از طریق میدان هوایی کابل خود را به بیرون از افغانستان بکشند و به اثر هرج و مرج و گلوله‌باری‌ها در داخل و بیرون محوطه میدان هوایی کابل تا کنون، چندین نفر کشته شدند.
اما اگر وضعیت پیش آمده در میدان هوایی کابل به حالت عادی هم برگردد، بسیاری از شهروندان افغانستان توانایی مالی را ندارند تا به خارج از کشور شان بروند.
جوزف اعظم، عضو هیات مدیره بنیاد افغان- امریکا، به صدای امریکا گفت که اکثر شهروندان افغانستان حتا اگر شرایط عادی هم برگردد، توانایی پرداخت تکت طیاره را ندارند.